ΚΥΠΕ
Η DBRS Ratings GmbH (DBRS Morningstar) αναβάθμισε το μακροπρόθεσμο αξιόχρεο της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ξένο και τοπικό νόμισμα από BBB (χαμηλό) σε BBB και άλλαξε την τάση από Θετική σε Σταθερή. Παράλληλα, η DBRS Morningstar αναβάθμισε τις Βραχυπρόθεσμες Αξιολογήσεις Ξένου και Τοπικού Νομίσματος της Κυπριακής Δημοκρατίας από R-2 (μεσαία) σε R-2 (υψηλή) και άλλαξε την προοπτική από Θετική σε Σταθερή.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της DBRS Morningstar, οι αναβαθμίσεις των αξιολογήσεων αντικατοπτρίζουν τις ισχυρότερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις της Κύπρου στην οικονομία και τα δημόσια οικονομικά κατά τη διάρκεια του 2021 και την προσδοκία του εταιρείας ότι οι μεσοπρόθεσμες συνθήκες παραμένουν ευνοϊκές προς τις προσπάθειες μείωσης του χρέους της Κύπρου, παρά τους κινδύνους που δημιουργούνται από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την πανδημία.
Σύμφωνα με την έκθεση του πιστοληπτικού οίκου αξιολόγησης, η κυπριακή οικονομία ξεπέρασε το προ της πανδημίας επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του 2021, παρά τη μερική μόνο ανάκαμψη του τουριστικού τομέα. Η δημοσιονομική εξυγίανση προχώρησε πολύ ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν το 2021, με το δημοσιονομικό έλλειμμα να μειώνεται στο 1,8% του ΑΕΠ από 5,6% του ΑΕΠ το 2020, κυρίως λόγω της ισχυρής αύξησης των εσόδων.
Σημειώνεται ότι η Κύπρος επέστρεψε σε μικρό πρωτογενές πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ το 2021. Σε αυτό το πλαίσιο, ο δείκτης δημόσιου χρέους της Κύπρου μειώθηκε από 115,0% του ΑΕΠ το 2020 σε 103,9% του ΑΕΠ το 2021. Επιπλέον, η συνεχιζόμενη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE) του τραπεζικού συστήματος και ο περιορισμένος αντίκτυπος της πανδημίας στην ποιότητα του ενεργητικού αποτελούν παράγοντες που συνέβαλαν στην αναβάθμιση.
Οι σταθερές τάσεις αντανακλούν την άποψη της DBRS Morningstar ότι οι κίνδυνοι παραμένουν σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Η Κύπρος είναι μία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στη ρωσική αγορά και, ως εκ τούτου, το γεγονός ότι είναι αμφίβολο πόσο θα διαρκέσει η εισβολή και ποιος θα είναι ο αντίκτυπός της στα μακροπρόθεσμα δημοσιονομικά μεγέθη και το χρέος αυξάνει την αβεβαιότητα. Ωστόσο, θεωρεί ότι ο αντίκτυπος στα πιστωτικά μεγέθη θα είναι πιθανότατα περιορισμένος.
Ο οίκος αναμένει κάποιες άμεσες και έμμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην κυπριακή οικονομία από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στην οικονομική ανάπτυξη το 2022, δεδομένης της υψηλής έκθεσης στη Ρωσία, ιδίως στους τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών, όπου η ανάκαμψη θα είναι πιο αργή από την αναμενόμενη. Επίσης, η αύξηση των τιμών της ενέργειας θα επιδεινώσει τις ήδη αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις και θα διαβρώσει περαιτέρω την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Παρ` όλα αυτά, η DBRS Morningstar θεωρεί ότι οι μεσοπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Κύπρου παραμένουν σταθερές και η χώρα θα είναι σε θέση να διαχειριστεί και να προσαρμοστεί στο σοκ. Η ανάκαμψη του εξωτερικού τουρισμού και της ιδιωτικής κατανάλωσης, αν και με βραδύτερο ρυθμό, και η θετική επίδραση στις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις από τα κονδύλια της ΕΕ αναμένονται να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη.
Ο κύριος κίνδυνος απορρέει από τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Ουκρανία, τις αυστηρότερες κυρώσεις και τις ευρύτερες δευτερογενείς επιπτώσεις στην εγχώρια οικονομία. Από την άλλη πλευρά, εάν εφαρμοστούν αποτελεσματικά, οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με τα κονδύλια της ΕΕ θα μπορούσαν να αυξήσουν διαρκώς τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Κύπρου.
Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η επιβράδυνση της ανάπτυξης το 2022 και τα πιθανά νέα υποστηρικτικά μέτρα πολιτικής θα μπορούσαν να καθυστερήσουν αλλά όχι να εκτροχιάσουν την επιστροφή στα δημοσιονομικά πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια. Η εταιρεία εξακολουθεί να αναμένει ότι ο δείκτης δημόσιου χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται μεσοπρόθεσμα λόγω των σταθερών αναπτυξιακών προοπτικών της Κύπρου, της επιστροφής σε επαναλαμβανόμενα πλεονάσματα και της σταδιακής απομάκρυνσης του εξαιρετικά υψηλού ταμειακού αποθέματος ασφαλείας της. Από την άλλη πλευρά, η αρνητική επίδραση της πανδημίας στον τουρισμό συνεχίζει να επιβαρύνει τους εξωτερικούς λογαριασμούς. Η μείωση των Ρώσων επισκεπτών καθώς και ο ακόμη υψηλότερος λογαριασμός εισαγωγών ενέργειας θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την επιδείνωση φέτος.
Οι αξιολογήσεις ΒΒΒ υποστηρίζονται από το συνετό πλαίσιο διαχείρισης του δημόσιου χρέους της Κύπρου, το καλό ιστορικό της όσον αφορά στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, τη συμμετοχή της στη ζώνη του ευρώ που ευνοεί τη βιώσιμη μακροοικονομική πολιτική και το άνοιγμά της στις επενδύσεις που ενθαρρύνει ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Από την άλλη πλευρά, η Κύπρος αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές πιστωτικές προκλήσεις λόγω των υψηλών επιπέδων χρέους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, των εξωτερικών ανισορροπιών και του μικρού μεγέθους της οικονομίας της που βασίζεται στον τομέα των υπηρεσιών, γεγονός που εκθέτει την Κύπρο σε δυσμενείς μεταβολές της εξωτερικής ζήτησης. Τα ακόμη σημαντικά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα που έχουν κληρονομηθεί στον τραπεζικό τομέα και την οικονομία εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση, αν και έχουν βελτιωθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια.