Η οικονομία της Σουηδίας έχει λίγο-πολύ επιβαρυνθεί από τα ίδια προβλήματα που έπληξαν και την υπόλοιπη Ευρώπη, υψηλός πληθωρισμός και ύφεση, καθώς και προοπτική χαμηλής ανάπτυξης.
Ωστόσο, η σκανδιναβική χώρα διαθέτει πολλούς επιχειρηματίες στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, ένα αξιοζήλευτο στοιχείο για τις γειτονικές. Το Spotify και το Skype είναι διεθνώς αναγνωρισμένα ονόματα. Άλλοι τοπικοί τεχνολογικοί γίγαντες είναι η εταιρεία χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Klarna και ο κατασκευαστής του βιντεοπαιχνιδιού Candy Crush, King Digital Entertainment.
Το ιστορικό της Σουηδίας στην επιχειρηματικότητα προσελκύει ενδιαφέρον εκ νέου, όσο πληθαίνουν οι ανησυχίες για τη δυνατότητα της Ευρώπης να ανταγωνιστεί με την πρόοδο των ΗΠΑ και της Κίνας στην υψηλή τεχνολογία.
Η Ευρώπη είναι γνωστή περισσότερο για το επιθετικό ρυθμιστικό πλαίσιο στις ξένες τεχνολογικές εταιρείες, παρά για τη δημιουργία δικών της εταιρειών. Επικριτές των ευρωπαϊκών τεχνολογικών πολιτικών διαμαρτύρονται για περιορισμένη πρόσβαση σε venture capital και για εγγενή αποστροφή στην ανάληψη ρίσκου. Οι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι του τομέα της τεχνολογίας συχνά επιλέγουν να μετακομίσουν στις ΗΠΑ παρά να δημιουργήσουν από το μηδέν μια επιχείρηση στη χώρα τους.
Ωστόσο, τα πράγματα είναι διαφορετικά στη Σουηδία. Η χώρα ανέδειξε περισσότερους τεχνολογικούς μονόκερους -δηλαδή νεοφυείς επιχειρήσεις με αποτίμηση άνω του 1 δισ. δολαρίων- κατά κεφαλήν σε σύγκριση με κάθε άλλη χώρα στην Ευρώπη μετά την πολύ μικρή Εσθονία, σύμφωνα με έκθεση της επενδυτικής εταιρείας Atomico. Επίσης, κατατάσσεται τέταρτη στην Ευρώπη σε απόλυτο αριθμό μονόκερων μετά τη Βρετανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία, των οποίων οι πληθυσμοί είναι έξι με εννέα φορές μεγαλύτεροι.
Ο Mario Draghi, τέως πρόεδρος της ΕΚΤ, ο οποίος εξετάζει την «κρίση ανταγωνιστικότητας» για την Ε.Ε., χαρακτήρισε τη Σουηδία παράδειγμα προς μίμηση. Ο τεχνολογικός της τομέας είναι δύο φορές πιο παραγωγικός από τον μέσο όρο της Ε.Ε. και παρέχει ισχυρά κοινωνικά προγράμματα, τόνισε.
Οι σουηδικές επιχειρήσεις είχαν ανέκαθεν κίνητρο να αναζητήσουν πελάτες εκτός χώρας, η οποία έχει πληθυσμό μόλις 10 εκατομμυρίων, όπως δήλωσε η Asa Zetterberg, εκτελεστική διευθύντρια της εμπορικής οργάνωσης TechSverige. Αυτό υποχρέωσε τις επιχειρήσεις, είπε η ίδια, να είναι «ανταγωνιστικές στην παγκόσμια οικονομία».
Σε συνεντεύξεις τους, τουλάχιστον δέκα επιχειρηματίες, επενδυτές και οικονομολόγοι συμφώνησαν ότι μέρος της επιτυχίας της Σουηδίας οφείλεται σε κίνητρα της δεκαετίας του 1990, που έδιναν σε μεγάλο μέρος του κοινού πρόσβαση σε υπολογιστές και broadband ίντερνετ.
Επίσης, οι αναλυτές τονίζουν την παράδοση που έχει η Σουηδία σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης, ο οποίος αυτή τη στιγμή συνεισφέρει το 3,4% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη. Υπήρχε επίσης μεγάλη γκάμα περιουσιακών στοιχείων από οικογενειακά ιδρύματα όπως το Wellenberg και το Ikea, καθώς και ένα κρατικά ελεγχόμενο συνταξιοδοτικό σύστημα, το οποίο παρέχει πρόσβαση σε κεφάλαια σε πρώιμα στάδια.
Ιδρυτές και επενδυτές δήλωσαν επίσης ότι το επεκτατικό κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας της Σουηδίας παίζει κρίσιμο ρόλο στην ενθάρρυνση των επιχειρηματιών να παίρνουν ρίσκα, παρά την υψηλή φορολογία που χρειάζεται για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων.
Ο Sebastian Siemiatkowski, ιδρυτής της Klarna, δήλωσε ότι οι γονείς του ήταν μετανάστες και συχνά άνεργοι όταν ήταν παιδί. Κι όμως, μπορούσε να έχει ιατροφαρμακευτική κάλυψη, να πάει στα καλύτερα σχολεία και να πάρει υπολογιστή νωρίς «χωρίς να έχει καθόλου χρήματα».
Ένα αποδοτικό «σύστημα κοινωνικής πρόνοιας» είναι ο καλύτερος τρόπος για τη σουηδική κυβέρνηση να ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, δήλωσε ο Fredrick Cassel, partner στην εταιρεία venture capital Creandum, η οποία επένδυσε στο Spotify και την Klarna.
«Μπορείς να πάρεις ρίσκα, δεν θα βρεθείς στον δρόμο» αν αποτύχεις, δήλωσε.
Πηγή: The New York Times