Της Δωρίτας Γιαννακού
Καλύτερη παρουσιάζεται η εικόνα της Κύπρου ως προς την αντίληψη της διαφθοράς, σύμφωνα με την έκθεση του δείκτη αντίληψης της διαφθοράς (CPI) της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International) για το 2024. Όπως καταγράφεται στη σχετική έκθεση, η Κύπρος βελτίωσε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά της θέση της στο Δείκτη συγκεντρώνοντας 56 μονάδες από τα 100. Σε σχέση με το 2023 η Κύπρος ανέβηκε κατά 3 μονάδες στην κατάταξη και ανήλθε στην 46η θέση από τις 180 χώρες που συμμετέχουν στον Δείκτη. Το 2023 η θέση της Κύπρου στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς είχε βελτιωθεί κατά 1 μονάδα (53%) και βρισκόταν στην 49η θέση της κατάταξης. Όπως επισημαίνει η Διεθνής Διαφάνεια, το 2012 η Κύπρος συγκέντρωσε την καλύτερη επίδοση καθώς έλαβε βαθμολογία 66 από το 100. Στον αντίποδα, το 2022 η Κύπρος σημείωσε τη χειρότερή της επίδοση με βαθμολογία 52 από τα 100. Στην ίδια κατηγορία με την Κύπρο και στα ίδια επίπεδα του δείκτη διαφθοράς, είναι χώρες όπως η Τσεχία, η Γρενάδα και η Ισπανία. Ωστόσο, είμαστε λιγότερο διεφθαρμένοι από την Ιταλία, Πολωνία, Ελλάδα, Σλοβακία, Κροατία, Μάλτα, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ουγγαρία.
Το γεγονός αυτό αποτελεί μια θετική ένδειξη αναφορικά με τα επίπεδα διαφθοράς στη χώρα μας, ωστόσο θα εξακολουθούν να υπάρχουν ανοικτά ζητήματα τα οποία κρατάνε πίσω την Κύπρο στα θέματα καταπολέμησης της διαφθοράς.
Οι εκκρεμότητες της Κύπρου
Ανοικτά παραμένουν τα ζητήματα της δημιουργίας της ενιαίας εποπτικής αρχής (ΕΕΑ) και η σύσταση της Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων (ΕΜΕΚ) που αναμένεται να δημιουργήσουν ένα πλέγμα ασφαλείας σε ζητήματα που αφορούν τη διαφθορά. Η ΕΕΑ, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της κυβέρνησης αναμένεται να συσταθεί το καλοκαίρι. Από την άλλη, η ΕΜΕΚ η οποία θα συσταθεί μέσα στο 2025 αναμένεται να ενδυναμώσει το πλαίσιο της εφαρμογής των κυρώσεων μειώνοντας τους κινδύνους και θωρακίζοντας ταυτόχρονα τη φήμη της Κύπρου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι και οι δυο εποπτικές αρχές αποτελούν πεδίο συζήτησης από ξένους αξιωματούχους, οι οποίοι τονίζουν ότι θα πρέπει να συσταθούν άμεσα προκειμένου να ελέγχονται οι εταιρείες που προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες.
Τα συμπεράσματα
Αυτό που αποτυπώνεται στην έκθεση είναι ότι πάνω από τα δύο τρίτα των χωρών σημείωσαν βαθμολογία κάτω από 50/100 στον τελευταίο Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας, που δημοσιεύθηκε.
Ο παγκόσμιος μέσος όρος έχει κολλήσει στο 43, ενώ ακόμη και χώρες με παραδοσιακά υψηλές επιδόσεις, όπως η Σουηδία (81) και η Νορβηγία (80), κατέγραψαν τη χαμηλότερη βαθμολογία τους.
Ένα άλλο συμπέρασμα που βγαίνει είναι οι κακές επιδόσεις των περισσοτέρων ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες βρίσκονται κοντά στη βάση ή και κάτω από αυτήν. Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς είναι ένας δείκτης που βαθμολογεί και κατατάσσει τις χώρες βάσει των αντιλήψεων για τα επίπεδα διαφθοράς στον δημόσιο τομέα, όπως αυτά αξιολογούνται από ειδικούς και στελέχη επιχειρήσεων.
Cyprus Integrity Forum (CIF)
Tα αποτελέσματα αποτελούν ένδειξη της αποτελεσματικότητας των μέτρων κατά της διαφθοράς που έχουν ληφθεί, τονίζει το CIF που αποτελεί τον ηγετικό μη κυβερνητικό οργανισμό κατά της διαφθοράς στην Κύπρο. Όπως σημειώνει το CIF, η βελτιωμένη θέση που έλαβε φέτος η Κύπρος καταδεικνύει ότι παρατηρείται αυξημένη ευαισθητοποίηση του κοινού σε ζητήματα διαφάνειας. Την ίδια ώρα το CIF προειδοποιεί ότι τα αποτελέσματα δεν σηκώνουν οποιονδήποτε εφησυχασμό, καθώς όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς οφείλουν να παραμείνουν προσηλωμένοι στον αγώνα κατά της διαφθοράς, προωθώντας την ηθική και τη διαφάνεια σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας, ώστε σταδιακά να ανεβάσουν την Κύπρο στη θέση που της αξίζει.
Ως ηγετικός μη κυβερνητικός οργανισμός κατά της διαφθοράς στην Κύπρο, θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά αυτές τις κατατάξεις και να λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις επιζήμιες συνέπειες της διαφθοράς, σημειώνει καταληκτικά ο CIF.
Οι αδιάφθοροι
Στην κορυφή της κατάταξης με τις πιο αδιάφθορες χώρες βρίσκεται για έβδομη συνεχόμενη χρονιά η Δανία, η οποία συγκεντρώνει 90 μονάδες από τις 100. Τη δεύτερη και τρίτη θέση καταλαμβάνουν οι Φινλανδία και η Σιγκαπούρη αντίστοιχα, με βαθμολογία που ανέρχεται στο 88 και 84. Η Νέα Ζηλανδία με σκορ 83% βρίσκεται στην τέταρτη θέση της κατάταξης, με το Λουξεμβούργο να ακολουθεί τη λίστα των 10 πιο αδιάφθορων χωρών με βαθμολογία 81%. Την ίδια βαθμολογία συγκεντρώνουν οι Νορβηγία και Ελβετία, ενώ ακολουθούν οι Σουηδία (80), οι Κάτω Χώρες (78), η Αυστραλία, η Ιρλανδία και η Ισλανδία (77). Κάτω από τη βάση παραμένει η Ελλάδα καθώς σημείωσε βαθμολογία 49% διατηρώντας την 59η θέση που είχε καταλάβει και πέρσι. Η έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας επισημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει σημειώσει καμία βελτίωση το 2024 συγκριτικά με το 2023, ενώ βρίσκεται στην ίδια θέση με την Ιορδανία, τη Ναμίμπια και τη Σλοβακία.
Στον πάτο
Σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας, στον πάτο της κατάταξης βρίσκονται χώρες που βιώνουν συγκρούσεις ή έχουν πολύ περιορισμένες ελευθερίες και αδύναμα δημοκρατικά θεσμικά όργανα. Πιο συγκεκριμένα, στον πάτο της έκθεσης είναι το Νότιο Σουδάν με βαθμολογία κάτω από το 10 (8). Ακολουθεί η Σομαλία με στην 179η θέση με βαθμολογία 9 και η Βενεζουέλα με βαθμολογία 10. Επιπλέον, η Συρία (12), η Ισημερινή Γουινέα (13), η Ερυθραία (13), η Λιβύη (13), η Υεμένη (13), η Νικαράγουα (14), το Σουδάν (15) και η Βόρεια Κορέα (15) συμπληρώνουν τη λίστα των χωρών με τις χαμηλότερες βαθμολογίες της κατάταξης για το 2023.
