Του Γιώργου Κακούρη
Πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ όσον αφορά την «ψηφιακή ένταση», δηλαδή τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και λύσεων, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βρισκόταν η Κύπρος το 2023 σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό Δείκτη Ψηφιακής Έντασης (Digital Intensity Index - DII), ωστόσο η χώρα συνεχίζει να βρίσκεται στα μέσα της κατάταξης σε σχέση με το πόσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις καταγράφουν πολύ υψηλές επιδόσεις.
Η εικόνα για τις επιχειρήσεις στην Κύπρο κατέγραψε όμως βελτίωση σε σχέση με το 2021 στη χρήση τεχνολογιών, όπως τεχνητή νοημοσύνη ή cloud computing, ή και πιο απλά στην πραγματοποίηση πωλήσεων μέσω διαδικτύου. Μάλιστα, η Κύπρος βρίσκεται αρκετά υψηλά μεταξύ των κρατών μελών στα ποσοστά επιχειρήσεων που έχουν έστω τις μίνιμουμ ψηφιακές δεξιότητες.
Το Digital Intensity Index κατηγοριοποιεί τις επιχειρήσεις σε τέσσερις κατηγορίες, από «πολύ χαμηλής» μέχρι «πολύ υψηλής» ψηφιακής έντασης στο πλαίσιο της παρακολούθησης, μεταξύ άλλων, του στόχου της Ψηφιακής Δεκαετίας της ΕΕ, ώστε το 90% τουλάχιστον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων να έχουν έστω το μίνιμουμ επίπεδο «χαμηλής» ψηφιακής έντασης.
Πιάνουν τη βάση
Σε αυτό το πλαίσιο, στην Κύπρο το 67,3% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων το 2023 είχαν έστω ένα βασικό επίπεδο ψηφιακών δυνατοτήτων, σε σχέση με 57,7% στον μέσο όρο της ΕΕ, με την Κύπρο να έχει το έβδομο μεγαλύτερο ποσοστό στην ΕΕ. Σε σχέση με το 2021 καταγράφηκε μικρή αύξηση από 66,2% στην Κύπρο αλλά σημαντικότερη σε επίπεδο ΕΕ από 54,8%. Ως μικρομεσαίες επιχειρήσεις ορίζονται αυτές με περισσότερους από 10 και λιγότερους από 250 υπαλλήλους.
Μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων (πάνω από 250 εργαζόμενοι), το ποσοστό ψηφιακής έντασης είναι αρκετά μεγαλύτερο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (91,0%) με την Κύπρο να έχει το 6ο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ (96,4%). Το προβάδισμα που έχουν οι μεγαλύτερες εταιρίες είναι και ο λόγος που η ΕΕ προσπαθεί να ενθαρρύνει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να κλείσουν την «ψαλίδα» ώστε να καταστούν πιο ανταγωνιστικές.
Θετική τάση
Τα στοιχεία που αφορούν στο σύνολο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δείχνουν πως οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Κύπρο κατέγραψαν χαμηλό επίπεδο ψηφιακής έντασης (37,6%) το 2023, 32,7% είχαν πολύ χαμηλό επίπεδο, 25,2% είχαν υψηλό επίπεδο και 4,5% πολύ υψηλό επίπεδο.
Αν και στην κατηγορία των μικρομεσαίων εταιριών πολύ υψηλού επιπέδου η Κύπρος βρίσκεται στα μέσα της κατάταξης (όπου πρώτη είναι η Φινλανδία με 11,6% και τελευταία η Ρουμανία με 1,2%), σε σχέση με την ΕΕ βρίσκεται λίγο πάνω από τον μέσο όρο (που είναι στο 4,4%).
Η εικόνα είναι γενικότερα καλύτερη για την Κύπρο σε σχέση με τον μέσο όρο. Στην ΕΕ οι μικρομεσαίες εταιρίες με χαμηλό επίπεδο ψηφιακής έντασης βρίσκονται στο 33,8%, ποσοστό μικρότερο από ό,τι για την Κύπρο, όμως οι μικρομεσαίες εταιρίες με πολύ χαμηλό επίπεδο ψηφιακής έντασης αποτελούν το 42,3% στην ΕΕ (σε σύγκριση με 32,7% στην Κύπρο). Το ποσοστό των εταιριών με υψηλό επίπεδο ψηφιακής έντασης (25,2%) επίσης ήταν υψηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ (19,6%).
Ακόμα, σε σχέση με το 2021 έχει σημειωθεί βελτίωση στα νούμερα, καθώς το ποσοστό των εταιριών με πολύ χαμηλό επίπεδο ψηφιακής έντασης έχει μειωθεί ελαφρά (από 33,8% σε 32,7%) αλλά το ποσοστό εταιριών χαμηλής έντασης έχει μειωθεί σημαντικά (από 41,4% σε 37,6%). Το ποσοστό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων υψηλής ψηφιακής έντασης αυξήθηκε επίσης από 22,2% σε 25,2%, ενώ το ποσοστό των εταιριών με πολύ υψηλή ψηφιακή ένταση αυξήθηκε κατά δύο τρίτα, από το 2,7% στο 4,5%.
Κριτήρια ψηφιακής έντασης
Ο δείκτης ψηφιακής έντασης βασίζεται σε 12 χαρακτηριστικά μιας επιχείρησης που χρησιμοποιεί εργαλεία και τεχνολογίες πληροφορικής, με κάθε χαρακτηριστικό να δίνει έναν επιπρόσθετο «πόντο» στην κάθε επιχείρηση.
Τα κριτήρια για το 2023 περιλαμβάνουν το να έχει το 50% των υπαλλήλων πρόσβαση στο διαδίκτυο για σκοπούς εργασίας, η μάξιμουμ ταχύτητα download της γρηγορότερης σύνδεσης διαδικτύου της επιχείρησης να είναι τουλάχιστον 30 Mb/s, οι πωλήσεις μέσω διαδικτύου να αποτελούν τουλάχιστον το 1% του επιχειρηματικού κύκλου (ή και εκεί που είναι μεγαλύτερο το ποσοστό, το 10% των πωλήσεων να γίνεται απ’ ευθείας με τον πελάτη χωρίς ενδιάμεσους), η επιχείρηση να αγοράζει απλές ή πιο προχωρημένες υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους (cloud), χρήση ενός ή περισσότερου μέσου κοινωνικής δικτύωσης, χρήση τεχνολογιών διασυνδεδεμένων συσκευών (internet of things), χρήση τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), χρήση συστημάτων επιχειρησιακού σχεδιασμού ή και διαχείρισης σχέσεων με πελάτες.
Τα κριτήρια αυτά προσαρμόζονται με την πάροδο των χρόνων και ανάλογα με την κατηγορία επιχείρησης. Για παράδειγμα, για το 2024 δεν θεωρείται ως επιπρόσθετο «προσόν» η χρήση cloud computing, ωστόσο προστίθενται κριτήρια για τον βαθμό στον οποίο οι επιχειρήσεις έχουν πολιτικές για θέματα ασφάλειας, τη χρήση βιομηχανικών ρομπότ ή ρομπότ υπηρεσίας, παροχή πρόσβασης στους εργαζόμενους στα συστήματα της επιχείρησης εξ αποστάσεως, ή η διενέργεια συναντήσεων μέσω τηλεδιάσκεψης.
