Του Παύλου Νεοφύτου
Με δεδομένες μέχρι στιγμής τις ψήφους των κοινοβουλευτικών ομάδων του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ, ως ενάντιες σε τροπολογίες που επιτρέπουν εξαιρέσεις, φαίνεται να οδηγείται την Πέμπτη, 25 Μαΐου, στην Ολομέλεια της Βουλής η πρόταση νόμου, που αφορά στην ποινικοποίηση των «θεραπειών» μεταστροφής, δηλαδή πρακτικών, τεχνικών ή υπηρεσιών, που σκοπό έχουν την καταστολή ή εξάλειψη του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή της έκφρασης φύλου άλλου προσώπου. Το πρόβλημα δεν είναι καθόλου μικρό στην Κύπρο, σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν στις οκτώ συνεδρίες της Επιτροπή Νομικών της Βουλής, όπου συζητείται εδώ και ενάμιση χρόνο το θέμα και ακούστηκαν καταγγελίες ότι γονείς στέλνουν τα παιδιά τους σε ψυχιάτρους από τους οποίους ζητούν να τους «αλλάξουν» τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, ότι ιερείς προβαίνουν ακόμα και σε… εξορκισμούς ή συμβουλεύουν ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα να κάνουν ορμονοθεραπείες και ότι κάποιοι νέοι προχώρησαν σε απόπειρες αυτοκτονίας, λόγω της πίεσης που τους ασκείται από το άμεσο περιβάλλον τους για να… διορθώσουν τη σεξουαλική τους προτίμηση.
Υπενθυμίζεται ότι οι «θεραπείες» μεταστροφής απασχόλησαν εκ νέου την περασμένη Τετάρτη, 17 Μαΐου, την Επιτροπή Νομικών της Βουλής, η οποία άνοιξε ξανά τη συζήτηση γύρω από το θέμα, αφού μία εβδομάδα πριν, όταν η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ οδηγήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής, αυτή αποφάσισε να τη στείλει πίσω στην Επιτροπή Νομικών, για περαιτέρω διαβούλευση, λόγω των ανησυχιών ορισμένων βουλευτών και της πρόθεσής τους να καταθέσουν τροπολογίες. Πιο συγκεκριμένα, οι αλλαγές που προτείνει το ΕΛΑΜ, αφορούν στην αποδοχή των θεραπειών αυτών στις περιπτώσεις όπου υπάρχει συναίνεση του ατόμου, αλλά και στην εξαίρεση ιερέων να προβαίνουν σε αυτές τις πράξεις, και να εξαιρούνται από τις ποινές που θα προβλέπει η νομοθεσία. Μιλώντας στον «ΑΛΦΑ», ο βουλευτής του κόμματος, Σωτήρης Ιωάννου, ανέφερε ότι ήδη έχει κατατεθεί τροπολογία έτσι ώστε να ενταχθεί η ανάγκη συναίνεσης σε αυτές τις «θεραπείες», έτσι ώστε να μη διωχθεί ποινικά ο άνθρωπος που θα βρεθεί στη θέση του συμβούλου, χαρακτηρίζοντας «αόριστη» την πρόταση νόμου. «Ακούσαμε στην Επιτροπή, παρουσιάστηκαν διάφορες ιστορίες για δεσίματα σε καρέκλες, εξορκισμούς κ.α. Διαφωνούμε κάθετα. Αναρωτιέμαι αν υπάρχει άνθρωπος ο οποίος δε διαφωνεί», πρόσθεσε, ενώ είπε ότι θα προωθήσουν την εξαίρεση των ιερέων από τον νόμο.
Σύμφωνα με έρευνα των Ηνωμένων Εθνών, η ευρέως απαξιωμένη «θεραπεία» χρησιμοποιήθηκε σε τουλάχιστον 100 χώρες.
Και ο ΔΗΣΥ κατά των τροπολογιών
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα, πλην της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΑΚΕΛ, που τάχθηκε αρνητικά, κανένα άλλο κόμμα δεν εξέφρασε επίσημα την πρόθεση του απέναντι στις πιο πάνω τροπολογίες. Πάντως, μιλώντας στον ΣΠΟΡ FM, η αναπληρώτρια πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών και βουλευτής του ΔΗΣΥ, Φωτεινή Τσιρίδου, τόνισε ότι και για το κόμμα δεν είναι αποδεκτές οι τροπολογίες. «Κανείς, νομίζω, δεν διαφωνεί να περάσει αυτή η πρόταση νόμου, φτάνει να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες, και υπάρχουν», είπε η κα Τσιρίδου, εκτιμώντας ότι το όλο θέμα θα κλείσει αισίως την Πέμπτη, με την ψήφιση της πρότασης νόμου.
Για την εξαίρεση ιερέων
Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, αναφέρθηκε σε επιτακτική ανάγκη να μην περάσουν οι τροπολογίες, γιατί, όπως είπε χαρακτηριστικά, αυτές «αναποδογυρίζουν» το νομοσχέδιο και βασίζονται στην αντίληψη ότι «τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα πρέπει να τα θεραπεύσουμε». Σύμφωνα με τον κ. Κουκουμά, «το δίλημμα είναι είτε με την Επιστήμη είτε με τον Μεσαίωνα», ενώ για το ζήτημα της εξαίρεσης των ιερέων, είπε ότι κατά τη συζήτηση του θέματος στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής, έχει γίνει ξεκάθαρο ότι το να θέλει να μιλήσει κάποιος σε έναν ιερέα για ένα θέμα που τον απασχολεί, δεν θεωρείται «θεραπεία» μεταστροφής και δεν μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη. Για το ίδιο ζήτημα, η βουλευτήε του ΔΗΣΥ, Φωτεινή Τσιρίδου, τόνισε ότι «δεν νομίζω, και οι ίδιοι οι ιερείς καλωσορίζουν κάτι τέτοιο. Και μάλιστα, όταν εκπρόσωπος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, ήρθε στην Επιτροπή Νομικών, δεν καλωσόρισε τέτοιες πρακτικές».
Η πρόταση νόμου, που αφορά στην ποινικοποίηση των «θεραπειών» μεταστροφής, προνοεί πρόσθεση νέου άρθρου στον Ποινικό Κώδικα, βάσει του οποίου «θα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι και 2 έτη η εφαρμογή οποιασδήποτε τέτοιας «θεραπείας». Η ποινή θα φτάνει μέχρι τα 3 χρόνια όταν εφαρμόζεται «σε ανήλικο ή πρόσωπο που βρίσκεται σε ευάλωτη θέση λόγω ασθένειας, αναπηρίας, ψυχικής κατάστασης ή σχέσης εξάρτησης ή επιρροής», αλλά και όταν πρόσωπο παραπέμπει σε τέτοια πρακτική άλλο πρόσωπο του οποίου ασκεί νόμιμη κηδεμονία».
Παρόμοια νομοθεσία έχει πλέον ψηφιστεί σε διάφορες χώρες σε όλο τον κόσμο, όπως η Γαλλία, ο Καναδάς, η Βραζιλία, ο Εκουαδόρ, η Μάλτα, η Αλβανία και η Γερμανία. Σύμφωνα με έρευνα των Ηνωμένων Εθνών, η ευρέως απαξιωμένη «θεραπεία» χρησιμοποιήθηκε σε τουλάχιστον 100 χώρες, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός μπορεί να αλλάξει. Ο ΟΗΕ έχει καταδικάσει τις συγκεκριμένες ψευδοθεραπείες, ζητώντας από όλα τα κράτη να τις απαγορεύσουν.
Η θέση του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών
Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ψυχοθεραπευτών εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του στην εξαίρεση της ποινικοποίησης τέτοιων θεραπειών, στην περίπτωση που το άτομο συναινεί, τονίζοντας ότι οι ψευδοθεραπείες μεταστροφής:
• Δεν έχουν επιστημονική βάση∙ η πρόφαση μείωσης της σεξουαλικής έλξης ή αλλαγής ταυτότητας φύλου δεν επιβεβαιώνεται (π.χ. American Psychological Association) ούτε συνίσταται.
• Είναι ηθικά αντίθετες σε σχέση με την αναγνώριση και τον σεβασμό απέναντι στο ανθρώπινο δικαίωμα του προσωπικού σεξουαλικού προσανατολισμού.
• Έχουν καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έχουν ποινικοποιηθεί από πολλά Ευρωπαϊκά κράτη και τους πλείστους σχετικούς επαγγελματικούς οργανισμούς (π.χ. Εuropean Αssociation of Ρsychotherapy).
• Αγνοούν αποδεδειγμένες σοβαρές ψυχικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα σε παιδιά και έφηβους, και ειδικά σχετικά με την επιδείνωση συμπτωμάτων κατάθλιψης και αυτοκτονικών τάσεων.
«Θέλουμε να τονίσουμε, πως η «συναίνεση» δεν δικαιολογεί την εφαρμογή μίας «θεραπείας», η οποία θεωρείται, από επιστημονικές έρευνες, άσκοπη και μάλλον επικίνδυνη. Περισσότερο θεωρείται επαγγελματικά και δεοντολογικά απαράδεχτη και ανάρμοστη, είτε προσφέρεται απο κληρικούς, είτε από οποιονδήποτε άλλον επαγγελματία. Θεωρούμε, επίσης, ότι η συναίνεση δεν μπορεί να δικαιολογήσει καμία παρέμβαση, όταν αυτή δίδεται από άτομα, τα οποία τελούν υπό ψυχική πίεση ή εξαναγκασμό και υπό αυτές τις προϋποθέσεις μειώνεται η αυτονομία τους. Επιπλέον, αναφέρουμε πως «η εξαίρεση επιβεβαιώνει τον κανόνα», με αποτέλεσμα ο νόμος να γίνεται αντιφατικός και το νόημα του «ad absurdum». Ο δε έλεγχος του αποδεικνύεται ως εξαιρετικά δύσκολος», ανάφερε ο Σύνδεσμος.
Με πληροφορίες από Reuters.
