Του Παύλου Νεοφύτου
Έντονες αντιδράσεις σημειώθηκαν την Τετάρτη στη Βουλή, μετά τη γνωστοποίηση, από πλευράς Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μαρίας Παναγιώτου, ότι σε σχέση με το «Πληρώνω Όσο Πετώ» ολοκληρώθηκε για τους δήμους και τα συμπλέγματα κοινοτήτων μία σειρά μελετών βιωσιμότητας, οι οποίες κατέδειξαν πάγιο ποσό χρέωσης μαζί με την αγορά σακούλας των σύμμεικτων αποβλήτων, το οποίο κυμαίνεται περίπου από 170 μέχρι 250 ευρώ ανά νοικοκυριό, δηλαδή πιο αυξημένο απ’ ό,τι σήμερα. Αναλόγως του εύρους του δήμου και τις ιδιαιτερότητές του, υπάρχει μία διαφοροποίηση, διευκρίνισε.
«Για εμένα αυτό είναι πάρα πολύ απογοητευτικό, διότι περιμέναμε με το ‘‘Πληρώνω όσο Πετώ’’ να μειωθούν τα κόστη του πολίτη», σχολίασε ο πρόεδρος της Επιτροπής, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου.
Μέχρι στιγμής έχει ξεκινήσει εφαρμογή του συστήματος μόνο ο δήμος Αραδίππου και συγκεκριμένα με τους μεγάλους παραγωγούς οργανικών αποβλήτων.
Σε συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος το κλίμα δυναμιτίστηκε περισσότερο, όταν η πρώτη λειτουργός περιβάλλοντος, Έλενα Στυλιανοπούλου, ανέφερε ότι «η αρχή σίγουρα θα έχει κόστος, και μέχρις ότου ο πολίτης να προσαρμοστεί και να χρησιμοποιεί λιγότερες σακούλες, θα μειωθούν οι χρεώσεις». Όπως είπε, ο στόχος είναι ο πολίτης να ξεκινήσει με αυτές τις χρεώσεις και στην πορεία να μειωθεί το κόστος. Σε αυτό το σημείο η υπουργός Γεωργίας συμπλήρωσε ότι ο πολίτης θα πρέπει να αλλάξει νοοτροπία και κουλτούρα.
«Να πληρώσει και για μαθήματα ο πολίτης...»
«Να πληρώσει και για μαθήματα ο πολίτης...», ήταν το σχόλιο από τον βουλευτή του ΑΚΕΛ, Νίκο Κέττηρο, ο οποίος στη συνέχεια στην τοποθέτησή του είπε προς την κα Παναγιώτου ότι «είχαμε προειδοποιήσει και στο παρελθόν, και για αυτό αισθανόμαστε πάρα πολύ έντονα, ότι η εφαρμογή αυτού του συστήματος, αν δεν γινόταν σωστά και προγραμματισμένα, θα επέφερε μεγάλο κόστος στους πολίτες». Πρόσθεσε ότι «δυστυχώς οι πολίτες δεν θα αντιληφθούν αυτά τα οποία λένε και οι αρμόδιοι λειτουργοί, ενδεχομένως να λέτε κι εσείς, ότι πρέπει να μάθουν, ότι πρέπει να υποστούν κόστος για να μάθουν».
Σύμφωνα με τον κ. Κέττηρο, οι πολίτες πείστηκαν να μπουν σε μία μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, λέγοντας ότι το κόστος θα ήταν χαμηλότερο για τους ίδιους, και αυτή τη στιγμή θα δουν ότι θα πληρώνουν πολύ περισσότερα. Κατά την εκτίμησή του, οι πολίτες δεν θα επιρρίψουν ευθύνες στους λειτουργούς ή σε αυτούς που δεν έκαναν καλό σχεδιασμό, αλλά στις αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης και στη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
«Πέραν από αυτό -το πολιτικό κόστος να το υποστούν και τα κόμματα που ψήφισαν τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης-, το θέμα είναι ότι θα γεμίσουν οι τόποι με σκουπίδια, γιατί πολύς κόσμος, αντί να πληρώνει τις σακούλες, όπως μετρήσατε, για να πληρώνει 250 ευρώ, θα τα ρίχνει μέσα στους ποταμούς, και οι 800 παράνομοι σκουπιδότοποι, τους οποίους μετρήσατε, μπορεί να γίνουν 1800 τον επόμενο χρόνο», προειδοποίησε.
«Δεν γνωρίζω αν έχουν ληφθεί μέτρα, μακάρι να έχουν ληφθεί, αλλά υπάρχει πάρα πολύς κόσμος, που δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε αύξηση των φορολογιών ή του κόστους, για να εφαρμόσει το σύστημα του ‘‘Πληρώνω Όσο Πετώ’’». Θα υπάρξουν πάρα πολλές αντιδράσεις. Εμείς θα θέλαμε να ενισχυθεί αυτή η προσπάθεια από πλευράς κυβέρνησης σε ό,τι αφορά το πάγιο ή σε ό,τι αφορά τις σακούλες. Με αυτόν τον τρόπο να μάθει ο κόσμος πώς να το χρησιμοποιεί, και όχι να επωμιστεί το οικονομικό βάρος για να μάθει. Δεν είναι τιμωρία που του βάζουμε», συμπλήρωσε.
25 εκατομμύρια στους δήμους
Σύμφωνα με την κα Παναγιώτου, το Υπουργείο έχει 25 εκατομμύρια ευρώ για να τα διαθέσει στους δήμους, για τις υποδομές που χρειάζονται. Την ίδια ώρα βρίσκονται σε συζήτηση με τους δήμους για σταδιακή αύξηση αυτού του ποσού. «Το ‘‘Πληρώνω Όσω Πετώ’’ είναι μία πρόκληση, την οποία όλοι πρέπει να αντιμετωπίσουμε, διότι δυστυχώς η Κύπρος έχει τη δυσάρεστη πρωτιά στους όγκους σκουπιδιών. Ο στόχος, θέλω να πιστεύω όλων μας, είναι να μειώσουμε αυτή την αρνητική εικόνα. Ναι, έχουμε προβλήματα και θα έχουμε προβλήματα, εδώ είμαστε όμως για να τα διορθώσουμε. Και δεν είναι αντικείμενο αντιπαράθεσης», είπε.
Την ίδια ώρα διευκρίνισε ότι σε κάποιους δήμους θα εφαρμοστεί η προπληρωμένη σακούλα και σε άλλους, ο προπληρωμένος κάδος, όπως στον Ύψωνα, και για αυτόν τον λόγο έχει αξιοποιηθεί ο όρος «περιέκτης».
Ποιοι δήμοι θα αρχίσουν πρώτοι την εφαρμογή
Όπως τόνισε η υπουργός, σε σχέση με τις προετοιμασίες, κάποιοι δήμοι είναι μπροστά και κάποιοι πίσω. Η κα Στυλανοπούλου ανάφερε ότι μέχρι στιγμής έχει ξεκινήσει μόνο ο δήμος Αραδίππου, συγκεκριμένα με τους μεγάλους παραγωγούς οργανικών αποβλήτων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, πρώτος θα αρχίσει σύντομα την καθολική εφαρμογή του «Πληρώνω Όσο Πετώ» ο Δήμος Αραδίππου και θα ακολουθήσουν οι δήμοι της Λευκωσίας, τους οποίους η κα Στυλανοπούλου χαρακτήρισε αρκετά έτοιμους. Ακολούθως οι δήμοι της επαρχίας Λεμεσού, ενώ ο δήμος Πάφου είναι σχεδόν έτοιμος.
Υπενθυμίζετι ότι σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, έως τις 30 Ιουνίου 2024 οι αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης θα έπρεπε να είχαν εφαρμόσει σύστημα υποχρεωτικής διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής των δημοτικών αποβλήτων σε συνδυασμό με το «Πληρώνω Όσο Πετώ».
Μετά τη διαφωνία του κ. Θεοπέμπτου, για το αν η προπληρωμένη σακούλα είναι η καλύτερη επιλογή, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει έλεγχος για το αν τα απόβλητα πετάχθηκαν αλλού από τον πολίτη, η κα Στυλανοπούλου είπε ότι προκρίθηκε αυτή η μέθοδος διότι είναι η πιο οικονομική.
Σύμφωνα με την υπουργό, αφού ολοκληρωθεί ένας πρώτος κύκλος επαφών, με τους πρώτους δήμους που είναι έτοιμοι, θα γίνει μία ημερίδα μαζί τους, για ανταλλαγή απόψεων και ανάδειξη των καλύτερων και πιο οικονομικών πρακτικών, ώστε να εφαρμοστούν και σε άλλους δήμους.
