Του Παύλου Νεοφύτου
Από την περασμένη Δευτέρα και για διάρκεια έξι μηνών γίνονται δεκτές οι αιτήσεις για το Σχέδιο Πολεοδομικής Αμνηστίας, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα σε χιλιάδες ιδιοκτήτες οικιστικών μονάδων να αποκτήσουν τίτλους ιδιοκτησίας με τη νομιμοποίηση αυθαίρετων επεκτάσεων μικρής κλίμακας. Πρόκειται για το πρώτο μέρος του σχεδιασμού από πλευράς υπουργείου Εσωτερικών για την αντιμετώπιση των αυθαιρεσιών και των παράνομων κτισμάτων που επηρεάζουν τους πολίτες, τις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον, καθώς, όπως πληροφορείται η «Κ», το επόμενο βήμα είναι η ετοιμασία ενός δεύτερου Σχεδίου για μεγαλύτερης κλίμακας αυθαιρεσίες, που έγιναν κυρίως από κατασκευαστές, με αποτέλεσμα οι πολίτες να μην μπορούν να εξασφαλίσουν τίτλο ιδιοκτησίας. Για την ώρα, το δεύτερο Σχέδιο βρίσκεται στο στάδιο της μελέτης, καθότι περιλαμβάνει διάφορες πτυχές και νομικά κωλύματα που πρέπει να ξεπεραστούν.
Σε σχέση με το τρέχον Σχέδιο, το οποίο καλύπτει νομιμοποίηση αυθαίρετων επεκτάσεων μικρής κλίμακας σε υφιστάμενες οικιστικές και άλλες αναπτύξεις, όπως για παράδειγμα κάλυψη ανοικτών χώρων, κλείσιμο βεραντών, κατασκευή πέργκολας, ψησταριών κ.λπ., αναμένεται ότι η ροή αιτήσεων στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) θα αρχίσει μετά και από την εκτενέστερη πληροφόρηση που θα δοθεί στους μελετητές-μέλη του ΕΤΕΚ, τους ΕΟΑ και το κοινό. Συγκεκριμένα, την ερχόμενη Πέμπτη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή ενημερωτική ημερίδα από το Τμήμα Πολεοδομίας και το ΕΤΕΚ για τις πρόνοιες του Σχεδίου. Συγκεκριμένα, θα δοθούν αναλυτικότερα πρόσθετες πληροφορίες, θα γίνουν επεξηγήσεις και θα παρουσιαστούν συγκεκριμένα παραδείγματα.
Ένα ερώτημα που θέτουν αρμόδιοι φορείς, είναι μέχρι πότε θα διαιωνίζεται η πρακτική της πολεοδομικής αμνηστίας, ζητώντας από την κυβέρνηση «ταφόπλακα» στην αναρχία.
Ανέτοιμοι οι ΕΟΑ;
Στο μεταξύ, από πλευράς ΕΟΑ, ορισμένες φωνές έχουν διατυπώσει μία αρνητική προδιάθεση. Αν και έχουν χαιρετίσει την εισροή αρκετών εκατοντάδων ευρώ στα ταμεία τους μέσω του Σχεδίου, δεν παρέλειψαν να εκφράσουν παράπονα ότι με τις αιτήσεις θα «βομβαρδιστούν» με επιπρόσθετο όγκο εργασίας, την ίδια ώρα που ακόμη προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους και είναι επιφορτισμένοι με σοβαρό όγκο εργασίας. «Ουδέν αναληθέστερο. Ενδεχομένως να μην έχει γίνει αντιληπτός από επικεφαλής των ΕΟΑ –θέλω να είμαι δίκαιος, οι αναφορές αυτές δεν γίνονται και από τους πέντε προέδρους των ΕΟΑ και αυτό είναι θετικό, ο τρόπος με τον οποίο θα λειτουργήσει το Σχέδιο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αυτές οι αναφορές περί ‘‘ανετοιμότητάς’’ τους, και οι αντίστοιχες τοποθετήσεις ότι δεν θα έπρεπε να τεθεί σε εφαρμογή αυτό το Σχέδιο», σχολίασε στην «Κ» ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου.
«Αρχικά, να διευκρινίσω ότι οι αιτήσεις που θα υποβληθούν στο πλαίσιο του Σχεδίου Πολεοδομικής Αμνηστίας δεν αφορούν νέες πολεοδομικές αδειοδοτήσεις, αλλά τροποποιήσεις σε υφιστάμενες άδειες, που θα πιστοποιούνται επιστημονικά από εγκεκριμένους μελετητές του ΕΤΕΚ και για τις οποίες δεν χρειάζεται μεγάλος χρόνος διεκπεραίωσης. Καταλαβαίνετε, επομένως, πως οι αναφορές για ‘‘βομβαρδισμό’’ με επιπρόσθετο όγκο εργασίας ή για ‘‘μπλοκάρισμα’’ των ΕΟΑ εξαιτίας αυτού του Σχεδίου, δεν τεκμηριώνονται και δημιουργούν, αδικαιολόγητα κατά την άποψή μου, αμφιβολίες ανάμεσα στους πολίτες για την εξυπηρέτηση που θα έχουν. Διευκρινίζω ότι πρόκειται για αιτήσεις που θα εξετάζονται με απλοποιημένες διαδικασίες, τις οποίες το προσωπικό του τομέα αδειοδότησης των ΕΟΑ διεκπεραιώνει ήδη στο πλαίσιο των καθημερινών του καθηκόντων και για τις οποίες τώρα θα μπορεί ευκολότερα και ταχύτερα, εφόσον θα υπάρχει βεβαίωση από τον ιδιώτη μελετητή, να προχωρά στην έκδοση αδειών», σημείωσε ο κ. Ιωάννου.
Οι αναφορές για «βομβαρδισμό» με επιπρόσθετο όγκο εργασίας ή για «μπλοκάρισμα» των ΕΟΑ δεν τεκμηριώνονται και δημιουργούν αδικαιολόγητα αμφιβολίες ανάμεσα στους πολίτες για την εξυπηρέτηση που θα έχουν, είπε στην «Κ» ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου.
Το κόστος
Το κόστος για τη νομιμοποίηση των πολεοδομικών παραβάσεων θα κυμαίνεται από €300 μέχρι €3.000, ανάλογα με την παρανομία και την έκτασή της, ποσά, τα οποία, σύμφωνα με το Υπουργείο καθιστούν το Σχέδιο γενναιόδωρο. Την ίδια ώρα, οι ασφαλιστικές δικλίδες που περιλήφθηκαν διασφαλίζουν ότι το νέο Σχέδιο δεν θα τύχει εκμετάλλευσης και κατάχρησης και κυρίως ότι δεν θα ενθαρρυνθεί η συνέχιση της πρακτικής των πολεοδομικών παρατυπιών. Συγκεκριμένα, το Σχέδιο θα εφαρμοστεί μόνο για μία φορά με ισχύ έξι μήνες. Παράλληλα, σημαντικές παράμετροί του αφορούν τον χρόνο ολοκλήρωσης των πολεοδομικών παρατυπιών, που πρέπει να είναι προγενέστερος της εξαγγελίας του Σχεδίου, και το γεγονός ότι μπορεί να ισχύσει μόνο για ήδη αδειοδοτημένα υποστατικά.
Επίσης, η νέα φιλοσοφία και προσέγγιση που επιτυγχάνεται μέσω του Σχεδίου είναι η διασύνδεσή του με τα προγράμματα και τα σχέδια της ενιαίας στεγαστικής πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση και η οποία εστιάζει στην προσιτή κατοικία. Η επένδυση του αντισταθμίσματος που θα καταβάλλεται μέσω του Σχεδίου Πολεοδομικής Αμνηστίας θα επιστρέφεται στους πολίτες, μέσα από τα προγράμματα του ΚΟΑΓ για την παραγωγή προσιτού οικιστικού αποθέματος, με στόχο την κάλυψη των αναγκών κοινωνικο-οικονομικά ευάλωτων δικαιούχων, στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής που ασκεί η κυβέρνηση.
Ήδη, ετοιμάζεται και βρίσκεται στο στάδιο της μελέτης ένα δεύτερο Σχέδιο, για μεγαλύτερης κλίμακας αυθαιρεσίες, που έγιναν κυρίως από κατασκευαστές.
Πότε θα μπει «φρένο»;
Ένα ερώτημα που έχει τεθεί αυτές τις μέρες από αρμόδιους φορείς, είναι μέχρι πότε θα διαιωνίζεται η πρακτική της πολεοδομικής αμνηστίας. Πότε επιτέλους θα τεθεί φρένο στην αναρχία με τις αυθαίρετες επεκτάσεις σε οικοδομές και αναπτύξεις, ώστε να μην απαιτούνται πλέον παρόμοια Σχέδια, τα οποία ανακοινώνονται κατά καιρούς; «Όπως έχει ανακοινωθεί, το Σχέδιο θα εφαρμοστεί μόνο για μια φορά και μόνο για έξι μήνες, χωρίς προγραμματισμό για επαναπροκήρυξη μελλοντικά», απάντησε ο κ. Ιωάννου.
«Είναι ένα ιδιαίτερα γενναιόδωρο Σχέδιο, για αυτό καλούμε τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες υποστατικών να προβούν το συντομότερο σε ενέργειες για να το αξιοποιήσουν. Εξάλλου, η διάρκεια του Σχεδίου είναι μια από τις ασφαλιστικές δικλείδες που προσθέσαμε στο Σχέδιο, ώστε να μην ενθαρρύνεται αυτή η αναρχία, όπως χαρακτηρίζεται. Σε αυτό υπάρχει συμφωνία με το ΕΤΕΚ, που είναι εκ των στενότερων συνεργατών μας ως το επιστημονικό σώμα με συμβουλευτικό ρόλο για την κυβέρνηση», πρόσθεσε.
Ξεδιπλώνοντας το πλάνο κινήσεων από το Υπουργείο για τη μεγάλη πρόκληση της παύσης της «αναρχίας», προανήγγειλε το επόμενο βήμα, το οποίο είναι η ετοιμασία ενός πρόσθετου Σχεδίου για μεγαλύτερης κλίμακας αυθαιρεσίες, που έγιναν κυρίως από κατασκευαστές, με αποτέλεσμα οι πολίτες να μην μπορούν να εξασφαλίσουν τίτλο ιδιοκτησίας.
«Μέχρι τότε, η προσέγγισή μας είναι να λαμβάνουμε αποφάσεις επί συγκεκριμένων πολεοδομικών αυθαιρεσιών που περιέρχονται στην αντίληψή μας και να ενισχύσουμε το πλαίσιο μέτρων και κανόνων για περιορισμό των παρανομιών. Χαρακτηριστικά, να αναφέρω τους ελέγχους που έγιναν στην περιοχή του Ακάμα, που η εφημερίδα σας πρώτη είχε αναδείξει, με αυθαίρετες επεμβάσεις που έγιναν σε γεωργικές και κτηνοτροφικές αποθήκες, σε σημεία που γειτνιάζουν με περιοχές του Δικτύου Natura. Διαπιστώθηκαν αυθαιρεσίες σε 25 περιπτώσεις, για τις οποίες λαμβάνουμε δικαστικά μέτρα. Επίσης, το Υπουργικό Συμβούλιο, με δική μας εισήγηση, προχώρησε σε έκδοση απόφασης για την κατεδάφιση ορόφων και άλλων πρόσθετων κτισμάτων σε δύο ξενοδοχειακές μονάδες στην Επαρχία Αμμοχώστου, προσθήκες που έγιναν κατά παραβίαση των αδειών. Στο πλαίσιο της προσέγγισής μας για τερματισμό της πολεοδομικής ασυδοσίας και της προστασίας του περιβάλλοντος, εντάσσεται και η απόφαση για κατεδάφιση υπό ανέγερση μη αδειοδοτημένων μοναστηριακών κτηρίων στην περιοχή του Κάβο Γκρέκο», σημείωσε ο υπουργός Εσωτερικών.
Με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών, χιλιάδες ιδιοκτήτες είτε δεν έχουν εξασφαλίσει τίτλο ιδιοκτησίας ή έχουν τίτλο ιδιοκτησίας με υποσημειώσεις. Ανάμεσα στους λόγους είναι και οι αυθαίρετες επεκτάσεις.
Επιτάχυνση αδειοδότησης
Την ίδια ώρα, με τη συνδρομή του ΕΤΕΚ, το Υπουργείο έχει προβεί σε σειρά αλλαγών στις διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ επεξεργάζονται τροποποιήσεις και σε άλλους κανονισμούς, με σκοπό να γίνει πιο εύκολο το έργο των μελετητών και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αδειοδότησης. Ένα παράδειγμα είναι το νομοσχέδιο για τη διαχείριση των επικίνδυνων οικοδομών, το οποίο βρίσκεται στο τελικό στάδιο, με στόχο τις επόμενες δύο εβδομάδες να λάβει την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου και να κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Στο μεταξύ, με βάση το Διάταγμα που έχει εκδοθεί την περασμένη Παρασκευή, πολεοδομική άδεια για χαμηλού ρίσκου αναπτύξεις θα θεωρείται δοθείσα. Για το Υπουργείο αυτό το μέτρο, το οποίο αποτελούσε πάγιο αίτημα του επιστημονικού κόσμου, είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός. Αναμένεται ότι θα επιταχύνει άμεσα την προώθηση των αιτήσεων χιλιάδων πολιτών, που περιμένουν την έγκριση για ανέγερση κατοικίας και, ταυτόχρονα, θα αποφορτίσει σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους τους ΕΟΑ, αφού αυτού του τύπου οι απλές αναπτύξεις αποτελούν τον μεγάλο όγκο των αιτήσεων που έχουν να διαχειριστούν.
