Στο μικροσκόπιο των κυπριακών και ευρωπαϊκών υγειονομικών αρχών βρίσκεται η νόσος της ευλογιάς των πιθήκων με δεκάδες περιστατικά, ύποπτα και επιβεβαιωμένα, να έχουν εντοπιστεί τις τελευταίες εβδομάδες σε Ευρώπη, Αυστραλία και Βόρειο Αμερική. Συγκεκριμένα, στις αρχές Μαΐου εντοπίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο περιστατικό ευλογιάς των πιθήκων σε ταξιδιώτη που είχε επιστρέψει από την Αφρική και έκτοτε έχουν καταγραφεί περιστατικά σε Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο και Μασαχουσέτη, ενώ ερευνώνται ύποπτα περιστατικά και στον Καναδά. Στην Κύπρο και την Ελλάδα δεν έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής κάποιο ύποπτο περιστατικό της νόσου.
Η «Κ» επικοινώνησε με το μέλος της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής (ΣΕΕ), Καθηγητή Μικροβιολογίας/Μοριακής Ιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Δρ Πέτρο Καραγιάννη, προκειμένου να απαντήσει στα εύλογα ερωτήματα που δημιουργούνται για την ευλογιά των πιθήκων, όπως για παράδειγμα πόσο επικίνδυνη είναι, ποια τα συμπτώματα, πώς μεταδίδεται και εάν υπάρχει θεραπεία. Από την πλευρά του, το Υπουργείο Υγείας διαβεβαιώνει πώς βρίσκεται σε εγρήγορση, παρακολουθώντας τα δεδομένα σε συνεργασία με τους Ευρωπαϊκούς φορείς Δημόσιας Υγείας.
Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων
Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη η οποία αρχικά ανιχνεύθηκε στους πιθήκους κατά τη δεκαετία του 1970. Σύμφωνα με τον Δρ Καραγιάννη, υπάρχουν και άλλοι ιοί που προκαλούν ευλογιά σε ζώα όπως ο ιός των αγελάδων, των ποντικιών και των καναρινιών, ωστόσο αυτός των πιθήκων είναι πιο κοντά στους ανθρώπους και επομένως πιο μεταδοτικός. Τα τελευταία χρόνια υπήρχαν περιστασιακές λοιμώξεις στην Αφρική, καθώς ο ιός μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που βρίσκονται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής. Το τελευταίο διάστημα ο ιός έχει εξαχθεί και σε άλλες ηπείρους με αποτέλεσμα να έχουμε αυξημένο αριθμό περιστατικών, γεγονός που διερευνάται, όπως επίσης και αν το πρόβλημα έχει επεκταθεί περισσότερο απ’ ότι φαίνεται.
Τα συμπτώματα και πώς μεταδίδεται
Τα συμπτώματα του ιού είναι παρόμοια με αυτά της γρίπης και από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα, τα οποία έχουν ως εξής:
- Πονοκέφαλος
- Πυρετός
- Μυαλγίες
- Κούραση
- Ρίγος
- Οσφυαλγία
- Διογκωμένοι λεμφαδένες
- Εμφάνιση εξανθήματος (2-3 μέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων)
Ο ιός μεταδίδεται μέσω του σάλιου και των σταγονιδίων που προέρχονται από το στόμα του ασθενούς αφού λόγω του εξανθήματος δημιουργούνται κακώσεις εντός του στόματος, καθώς και από τα εξανθήματα στο σώμα τα οποία δημιουργούν φουσκάλες γεμάτες από υγρό. Από το σπάσιμο των φουσκαλών μπορεί να μολυνθούν ρούχα και σεντόνια, με αποτέλεσμα να μολυνθεί όποιος τα αγγίξει. Ως εκ τούτου, κρίνονται αναγκαία τα μέτρα αυτοπροστασίας όπως το τακτικό πλύσιμο των χεριών, η χρήση αντισηπτικού και η διατήρηση απόστασης από άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικά προβλήματα. Η επικοινωνία με τον γιατρό κρίνεται αναγκαία εάν το άτομο παρουσιάσει εξάνθημα.
Πόσο επικίνδυνη είναι η νόσος - Υπάρχει θεραπεία;
Κληθείς να σχολιάσει το πόσο επικίνδυνη είναι η ευλογιά των πιθήκων, ο Δρ Καραγιάννης σημείωσε ότι για να υπάρξει κάποια εκτίμηση θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά τις μολύνσεις που υπάρχουν στην Δύση. Εκτίμησε μάλιστα ότι εκείνοι που έλαβαν το εμβόλιο της ευλογιάς παλαιότερα ίσως να έχουν κάποια προστασία. Εξήγησε ότι ο ιός γίνεται επικίνδυνος εάν και εφόσον υπάρξει παντελής κυριαρχία του ιού, ωστόσο οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες. Στην Αφρική το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο λόγω της έλλειψης εξοπλισμού στα νοσοκομεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Ελλάδας, σε ανακοίνωση που εξέδωσε, αναφέρει ότι με βάση τα έως τώρα επιδημιολογικά δεδομένα ο κίνδυνος για το γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός, καθώς η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη, με μικρή σχετικά μεταδοτικότητα. Σε ό,τι αφορά τη θεραπεία, η αντιμετώπιση της νόσου, με βάση τις δηλώσεις του Δρος Καραγιάννη, συνήθως αποσκοπεί στη βελτίωση των συμπτωμάτων, τα οποία χρειάζεται 4 έως 7 εβδομάδες για να περάσουν.
Σε εγρήγορση το Υπουργείο Υγείας - Αναμένει οδηγίες, στέλνει εγκύκλιο
Το Υπουργείο Υγείας προέβη σε μια πρώτη τοποθέτηση για το θέμα σημειώνοντας ότι παρακολουθεί στενά και αξιολογεί τα δεδομένα σε συνεργασία με τους Ευρωπαϊκούς φορείς Δημόσιας Υγείας. Αναμένει, στις 23 Μαΐου, κατευθυντήριες οδηγίες από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Παράλληλα, εντός των ημερών, θα ενημερώσει με εγκύκλιό του τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο και τα νοσοκομεία για τη συγκεκριμένη νόσο. Πάντως, ο Δρ Καραγιάννης είπε ότι μετά και την εμφάνιση σποραδικών κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, είναι θέμα χρόνου ο ιός να αφιχθεί και στην Κύπρο.
