Του Παύλου Νεοφύτου
Για τις καταστροφές που προκάλεσαν οι σφοδροί άνεμοι την περασμένη Κυριακή, με αποτέλεσμα να γίνουν 129 κλήσεις στην Πυροσβεστική για να παράσχει βοήθεια, παρούσες ήταν και οι πιστοποιημένες εθελοντικές οργανώσεις. Η Πυροσβεστική, η οποία έχει διάταξη που διέπει την εμπλοκή των εθελοντικών ομάδων, τις κάλεσε να υποστηρίξουν για τα προβλήματα και τις ζημιές που προκάλεσαν οι πτώσεις δέντρων σε δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους και οι μετακινήσεις υλικών. Αυτό το διάστημα ο θεσμός των εθελοντών ενισχύεται, ώστε να αποτελούν σημαντική βοήθεια απέναντι σε φυσικές και/ή ανθρωπογενείς καταστροφές, όπως η περίπτωση της περασμένης Κυριακής, που εντάσσεται, σύμφωνα με τους ειδικούς στα ολοένα και αυξημένα ως προς τη συχνότητα ακραία καιρικά φαινόμενα, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Μετά την απόφαση των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών να θεσμοθετήσουν συγκεκριμένες διαδικασίες και πρωτόκολλα για την ενεργοποίηση των εθελοντών σε περιπτώσεις τέτοιων καταστροφών, πλέον το ζητούμενο είναι η ενιαία εκπαίδευση και κατάρτιση των μελών τους. Αυτό θα επιτευχθεί με την ίδρυση Ακαδημίας Εθελοντών, η οποία θα χρηματοδοτηθεί και θα λειτουργεί από το «SupportCY», μετά από συμφωνία του έχοντος την πρωτοβουλία και συντονιστή του δρομολογημένου έργου, Γραφείου του Επιτρόπου του Πολίτη, με το Σώμα Εθελοντών της Τράπεζας Κύπρου.
Το μοντέλο της Ελλάδας
Στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της, η ακαδημία θα καθοδηγείται από αντίστοιχη της Ελλάδας με κάθοδο στην Κύπρο εκπαιδευτών, καθώς ήδη το «SupportCY» εκπαιδεύει τους εθελοντές του, φέρνοντας εκπαιδευτές από την Ελλάδα. Σε γενικές γραμμές θα ακολουθεί το ίδιο μοντέλο λειτουργίας της αντίστοιχης στην Ελλάδα, όπως δήλωσε στην «Κ» ο επίτροπος του Πολίτη, Παναγιώτης Παλατές, για να τονίσει ότι η Ελλάδα έχει εδώ και χρόνια πολύ καλά αναπτυγμένες δομές εκπαίδευσης και ενεργοποίησης των εθελοντών. Παράλληλα, τόνισε ότι η ακαδημία εντάσσεται στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης από τη Βουλή την περασμένη εβδομάδα συνεργασίας Κύπρου - Ελλάδας για θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης των φυσικών και/ή ανθρωπογενών καταστροφών. Όπως πληροφορείται η «Κ», η συγκεκριμένη συμφωνία θα απασχολήσει και τη δεύτερη Διακυβερνητική Σύνοδο Κύπρου - Ελλάδας που λαμβάνει χώρα σήμερα στη Λευκωσία με αντιπροσωπείες υπό τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη.
Στην παρούσα φάση το νομοσχέδιο της ίδρυσης, που περιλαμβάνει μία καταρχήν συμφωνία Κύπρου - Ελλάδας για την ίδρυση και λειτουργία της ακαδημίας, βρίσκεται για νομοτεχνικό έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία, με στόχο να κατατεθεί στο Υπουργικό μέχρι την Παρασκευή και την επόμενη Τετάρτη να εγκριθεί, για να περάσει στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Γραφείου του Επιτρόπου Εθελοντισμού, τον νέο χρόνο αναμένεται να ξεκινήσει η πρώτη εκπαιδευτική σεζόν, ώστε να υπάρχει ετοιμότητα και ενόψει τις επόμενης αντιπυρικής περιόδου.
Η συνεργασία
Σύμφωνα με τον νόμο που ψήφισε την περασμένη εβδομάδα η Βουλή για κύρωση της συμφωνίας Κύπρου - Ελλάδας για την πρόληψη και αντιμετώπιση των φυσικών και/ή ανθρωπογενών καταστροφών, οι τομείς συνεργασίας μεταξύ των δύο κρατών περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων βοήθεια σε περιπτώσεις καταστροφών και ανάπτυξη μεθόδων και στρατηγικών για τη μείωση κινδύνων που αντιμετωπίζουν τα δύο μέρη, ιδιαίτερα όσον αφορά δασικές πυρκαγιές, σεισμούς, τσουνάμι και έντονα καιρικά φαινόμενα. Μάλιστα ορίστηκαν εκπρόσωποι και από τα δύο κράτη και ήδη υπάρχει χρηματοδότηση, για να πραγματοποιηθούν οι πρώτες δράσεις. Όπως λέχθηκε σε προηγούμενο διάστημα, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου, ο προϋπολογισμός κάθε δράσης θα αποφασίζεται ανά περίπτωση, με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα.
Ενισχύεται ο θεσμός
Σήμερα είναι ενεργές στην Κύπρο οκτώ πιστοποιημένες εθελοντικές ομάδες, ένας θεσμός ο οποίος αυτή την περίοδο ενισχύεται, όπως αναφέρει στην «Κ» ο επικεφαλής της ομάδας εθελοντών της Support CY, Μάριος Σταύρου. Σημειώνει ότι προηγήθηκε η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τον περασμένο Σεπτέμβριο για επέκταση της ασφαλιστικής κάλυψης σε όλες τις ομάδες εθελοντών που στελεχώνουν εθελοντικές ομάδες δήμων και κοινοτήτων για θέματα πρόληψης και καταστολής πυρκαγιών, όπως και η απόφαση των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών (Πυροσβεστική, Τμήμα Δασών, Πολιτική Άμυνα κ.α.) να θεσμοθετήσουν και οι ίδιες συγκεκριμένες διαδικασίες και πρωτόκολλα για την ενεργοποίηση των εθελοντών σε περιπτώσεις φυσικών και/ή ανθρωπογενών καταστροφών. Το επόμενο βήμα εντοπίζεται στην πρωτοβουλία του Γραφείου του Επιτρόπου του Πολίτη για την ίδρυση της Ακαδημίας Εθελοντών. Ενδεικτικά, ανέφερε ότι στις καταστροφές από τις ανεμοθύελλες της περασμένης Κυριακής, η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η οποία έχει διάταξη που διέπει την εμπλοκή των εθελοντικών ομάδων, για τις 129 κλήσεις που της έγιναν, κλήθηκαν να υποστηρίξουν και οι πιστοποιημένες εθελοντικές ομάδες, οι οποίες έχουν την πιστοποίηση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, λόγω του ότι οι εθελοντές της παρακολούθησαν συγκεκριμένη εκπαίδευση της Υπηρεσίας.
Η ενιαία «γλώσσα»
Αναφορικά με την ακαδημία, εξήγησε ότι πλέον ο επόμενος στόχος, στο πλαίσιο της ενίσχυσης του θεσμού των εθελοντών, είναι να εισαχθεί στην Κύπρο μία ενιαία εκπαίδευση. «Δηλαδή αν φύγω ως εθελοντής της Λευκωσίας και πάω στην Πάφο, για να επιχειρήσω σε πυρκαγιά, θα πρέπει να ‘‘μιλώ την ίδια γλώσσα’’ επιχειρησιακά με τον συνάδερφο στην Πάφο, να έχουμε τις ίδιες γνώσεις και να μπορεί να βασιστεί ο ένας πάνω στον άλλο. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσεις να το πετύχεις αυτό, είναι να έχεις μία ενιαία εκπαίδευση», τόνισε ο κ. Σταύρου. Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, είπε ότι μέσω της ακαδημίας το ζητούμενο δεν είναι τόσο η αύξηση του αριθμού των εθελοντών, όσο η βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητάς τους. «Σίγουρα, σε κάποιες περιπτώσεις οι αριθμοί μπορεί να αυξηθούν, αλλά σίγουρα όχι στον υπέρμετρο βαθμό, με αποτέλεσμα να μην ελέγχονται ή στο τέλος της ημέρας να μην είναι αποτελεσματικοί για τις αρμόδιες Υπηρεσίες», ανέφερε.
Επένδυση στην πρόληψη
Μία βασική επένδυση που θα γίνει με την ακαδημία, είναι για το κομμάτι της πρόληψης, σύμφωνα με τον κ. Παλατέ, φέρνοντας το παράδειγμα περιπόλων από εθελοντικές ομάδες, έτσι ώστε να εντοπίζονται εστίες πυρκαγιάς που ξεσπούν. Όπως είπε, αυτό ήδη έγινε πιλοτικά από το «Support CY» τη φετινή χρονιά. Στον τομέα της αντιμετώπισης διευκρίνισε ότι τόσο για τις πυρκαγιές όσο και για άλλες φυσικές καταστροφές, όπως οι πλημμύρες και οι σεισμοί, θα λειτουργούν επικουρικά, πίσω από τις αρμόδιες υπηρεσίες, όπως η Πυροσβεστική Υπηρεσία και η Πολιτική Άμυνα, που αναλαμβάνουν το κύριο μέρος.
Αύξηση φαινομένων
Με αφορμή τις μεγάλης έντασης ανεμοθύελλες της περασμένης Κυριακής, οι οποίες προξένησαν εκτεταμένες ζημιές, ο κ. Σταύρου αναφέρθηκε στα σημερινά δεδομένα γύρω από τις φυσικές καταστροφές, μέσα από τις εμπειρίες του ως διασώστης στην Κύπρο και το εξωτερικό. «Είναι φανερό, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, ότι πλέον τα φαινόμενα αυτά έχουν γίνει πολύ πιο ακραία, πολύ πιο απρόβλεπτα και πολύ περισσότερο καταστροφικά. Οφείλουμε πλέον ως κράτη και ως Κύπρος να λάβουμε τα αναγκαία μέτρα, για να μειώσουμε αυτές τις συνέπειες», είπε.
