Kathimerini.gr
REUTERS, A.P.
Ο άγραφος νόμος που λέει πως η κατάθεση ψήφου δυσπιστίας από βουλευτές των Συντηρητικών εναντίον του πρωθυπουργού τους είναι η αρχή του πολιτικού του τέλους, ακόμη και αν αυτός κερδίσει την ψηφοφορία, επιβεβαιώθηκε για μία ακόμη φορά. Η Τερέζα Μέι είχε αντέξει πέντε μήνες, η Μάργκαρετ Θάτσερ μόλις δύο ημέρες. Ο Μπόρις Τζόνσον αναγκάστηκε χθες να παραιτηθεί από την ηγεσία των Τόρις, ένα μήνα μετά την πύρρειο νίκη του στην κοινοβουλευτική ομάδα και ύστερα από ένα επεισοδιακό τριήμερο – το τελευταίο κεφάλαιο μιας χαοτικής πρωθυπουργίας, που αψήφησε όλους τους νόμους της πολιτικής βαρύτητας και κηλιδώθηκε από αλλεπάλληλα σκάνδαλα.
«Γνωρίζω ότι θα υπάρξουν πολλοί που θα νιώσουν ανακούφιση και ίσως αρκετοί που θα στενοχωρηθούν… Λυπάμαι που εγκαταλείπω το καλύτερο αξίωμα στον κόσμο, αλλά έτσι είναι η ζωή», είπε ο Μπόρις Τζόνσον λίγο μετά το μεσημέρι έξω από την πρωθυπουργική κατοικία της Ντάουνινγκ Στριτ, αναγγέλλοντας την παραίτησή του από την αρχηγία των Συντηρητικών. O Μπόρις Τζόνσον επιμένει να μείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι την εκλογή του επόμενου αρχηγού των Τόρις, αναφέρει δημοσίευμα της Daily Mirror που επικαλείται ανώτατα στελέχη του Συντηρητικού Κόμματος, για ιδιοτελείς σκοπούς. Θέλει, στις 30 Ιουλίου, να πραγματοποιήσει τη γαμήλια δεξίωσή του στη θερινή πρωθυπουργική κατοικία Τσέκερς στην κομητεία Μπάκιγχαμσιρ. Όταν ο Τζόνσον παντρεύτηκε τη σύζυγό του Κάρι τον Μάιο του 2021 προσκάλεσαν ελάχιστους φίλους λόγω μέτρων κατά της COVID-19. Στη σύντομη δήλωσή του δεν χρησιμοποίησε τη λέξη «συγγνώμη», αντιθέτως κατηγόρησε τους αμφισβητίες για «νοοτροπία αγέλης» και εκθείασε ως μεγάλα επιτεύγματα της διακυβέρνησής του το Brexit, την ταχύτατη απάντηση στην πανδημία και τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Βρετανίας στη στήριξη της Ουκρανίας.
Μέχρι την τελευταία στιγμή, ο 58χρονος πολιτικός, ο οποίος πριν από δυόμισι χρόνια χάρισε στους Συντηρητικούς έναν από τους μεγαλύτερους εκλογικούς θριάμβους στην Ιστορία τους, έκανε απεγνωσμένες προσπάθειες να αγκιστρωθεί στην εξουσία, παρά το διογκούμενο κύμα της ανταρσίας. Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε την Τρίτη, όταν παραιτήθηκαν δύο από τους κυριότερους συνεργάτες του, ο ΥΠΟΙΚ Ρίσι Σούνακ και ο υπουργός Υγείας Σαντζίντ Τζάβιντ, οι οποίοι είχαν σταθεί στο πλευρό του στη θύελλα του Partygate. Αφορμή για τη μεταστροφή τους στάθηκε το νέο σκάνδαλο με τον βουλευτή Κρις Πίντσερ, ο οποίος διορίστηκε σε σημαντικό αξίωμα από τον Τζόνσον παρότι βαρυνόταν με καταγγελίες για σεξουαλικές επιθέσεις.
Μπαράζ αποχωρήσεων
Τα δύο επόμενα εικοσιτετράωρα, οι παραιτήσεις σωρεύονταν με ρυθμούς χιονοστιβάδας και χθες το πρωί περίπου 50 υπουργοί, υφυπουργοί και γενικοί γραμματείς είχαν εγκαταλείψει τον Τιτανικό, με αποτέλεσμα ο Τζόνσον να μην μπορεί πλέον να σχηματίσει λειτουργικό κυβερνητικό σχήμα. Η χαριστική βολή ήρθε όταν ο Ναντίμ Ζαχάουι, ο οποίος είχε διοριστεί υπουργός Οικονομικών μόλις την Τρίτη, τον κάλεσε και αυτός να παραιτηθεί. Αρχικά ο Τζόνσον προσπάθησε να αμυνθεί απολύοντας ένα από τα πιο έμπειρα κυβερνητικά στελέχη, τον Μάικλ Γκόουβ, αλλά η σπασμωδική αυτή κίνηση, αντί να ανορθώσει το ηγετικό του κύρος, εξαγρίωσε ακόμη και πολλούς από τους πιστούς συνεργάτες του. Δημοσιογράφοι και αναλυτές ήταν ομόφωνοι στο συμπέ-ρασμά τους: Game over.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov, ο δημοφιλέστερος στα μέλη των Τόρις εκ των υποψηφίων διαδόχων του Τζόνσον είναι ο υπουργός Αμυνας Μπεν Ουάλας, ακολουθούμενος από την υπουργό Εξωτερικών Λιζ Τρας. Πιθανοί ώστε να διεκδικήσουν την αρχηγία είναι επίσης ο Σούνακ, ο Τζαβίντ, ο Ζαχάουι, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ και η πρώην υπουργός Άμυνας Πένι Μόρντοντ. Καθώς η ανάδειξη αρχηγού θα μπορούσε να διαρκέσει κάμποσες εβδομάδες, βουλευτές και ιστορικά στελέχη των Συντηρητικών, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ, κάλεσαν τον Τζόνσον να παραιτηθεί αμέσως από το πρωθυπουργικό αξίωμα, παραδίδοντας την εξουσία στον αναπληρωτή του, Ντόμινικ Ράαμπ, καθώς θεωρούν ότι η παρουσία του είναι πολύ τοξική για το κόμμα.
Το ίδιο ζήτησε και ο ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ, δηλώνοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα καταθέσει πρόταση μομφής στη Βουλή των Κοινοτήτων. Σε κάθε περίπτωση, όποιος διαδεχθεί τον Μπόρις Τζόνσον θα κληθεί να κυβερνήσει μια χώρα που αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις, με τον πληθωρισμό να καλπάζει, τη Σκωτία να πιέζει για δεύτερο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας και το χάσμα με την Ε.Ε. για το ιρλανδικό πρωτόκολλο αγεφύρωτο.
