Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής του Πενταγώνου πάντα χώριζαν τον κόσμο σε Ανατολή και Δύση. Κοιτάζοντας, όμως, τον εναγκαλισμό των προέδρων Σι Τζινπίνγκ και Βλαντιμίρ Πούτιν αυτή την εβδομάδα, λέει ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους στην Washington Post, αναρωτιέται κανείς αν ίσως χρειαζόμαστε μια ενιαία «Ευρασιατική Διοίκηση» για να χειριστούμε μια ολοκληρωμένη απειλή.
Μια ισχυρή Κίνα ενισχύει μια αδύναμη Ρωσία. Αυτός είναι ο πραγματικός τίτλος που περιγράφει τις επιδεικτικές συναντήσεις στη Μόσχα αυτή την εβδομάδα μεταξύ των ηγετών των δύο χωρών. Οι Κινέζοι δεν παρέχουν όπλα (ακόμη), αλλά ο Σι σίγουρα προσέφερε ηθική και ψυχολογική υποστήριξη σε αυτό που θα μπορούσε να περιγραφεί ως επίσκεψη για να ευχηθούμε ταχεία ανάρρωση σε έναν άρρωστο συγγενή. Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, την Τρίτη αποκάλεσε ορθώς τον Πούτιν «κατώτερο εταίρο», αναφέρει ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους στην Washington Post.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, σε μια πρωτοφανή κίνηση, συνόδευσε τον Σι Τζινπίνγκ στο αυτοκίνητό του μετά το δείπνο στο Πολυεδρικό Ανάκτορο του Κρεμλίνου. (©Associated Press)
Το παράδοξο του πολέμου στην Ουκρανία είναι ότι η προσπάθεια του Πούτιν για μεγαλύτερη ισχύ στην Ευρώπη τον έχει καταστήσει πιο αδύναμο. Αυτή η συρρικνούμενη Ρωσία θα περιέρχεται όλο και περισσότερο υπό την κυριαρχία της Κίνας – εκτός αν υπάρξει μια απίθανη στροφή μετά την Ουκρανία και ένας ηγέτης με δυτικό προσανατολισμό αντικαταστήσει τον Πούτιν. Ίσως αυτός είναι ο μεγαλύτερος λόγος για την αδελφική επίσκεψη του Σι: ενισχύει έναν πόλο ενάντια στην Αμερική και τη Δύση.
Η κυριαρχία της Κίνας επί μιας πιο αδύναμης Ρωσίας θα πάρει πολλές μορφές τα επόμενα χρόνια, θεωρεί ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους. Η Ρωσία έχει χάσει τις ενεργειακές αγορές της στην Ευρώπη εξαιτίας της απερίσκεπτης εισβολής της, οπότε θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τη ζήτηση από την Κίνα και άλλους Ασιάτες πελάτες. Η οικονομική ταλάντευση της Κίνας αυξάνεται κάθε χρόνο στην κεντρική Ασία και στην ίδια τη ρωσική Απω Ανατολή. Η μεγάλη ισχύς της στο Διάστημα, στον κυβερνοχώρο, στη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη θα επισκιάζει όλο και περισσότερο τη ρωσική.
Η στρατηγική διάσωσης του Σι για τη Ρωσία φαίνεται να επικεντρώνεται σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο που θα σταματήσει την αιμορραγία στην Ουκρανία. Από όσα γνωρίζουμε, λέει το ίδιο άρθρο, ο Σι προτείνει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που θα «παγώσει» τα κέρδη της Ρωσίας από την παράνομη εισβολή του περασμένου έτους. Αυτή η εκδοχή δεν θα «περάσει» από την Ουκρανία ή τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν θα ξέρουμε -για λίγες ημέρες- αν ο Σι θα συνομιλήσει με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τρόπο που θα ανοίξει μια πραγματική διαδικασία διαπραγμάτευσης. Αυτό φαίνεται απίθανο. Αλλά το ίδιο έκανε και η συμφωνία Ιράν – Σαουδικής Αραβίας, όπου ο Σι μεσολάβησε αυτό τον μήνα.
Παίζοντας τον ειρηνοποιό, ο Σι μπορεί να τοποθετηθεί καλύτερα για να λάβει άλλα, πιο σκληρά μέτρα διάσωσης αν η Ουκρανία απορρίψει την κατάπαυση του πυρός. Θα μπορούσε να προσφέρει πυρομαχικά στη Ρωσία, υποστηρίζοντας ότι απλώς εξισώνει τους όρους του ανταγωνισμού. Θα μπορούσε να προσπαθήσει να κινητοποιήσει χώρες, όπως η Ινδία, η Νότια Αφρική και η Βραζιλία, για να πιέσουν την Ουκρανία να τερματίσει τις μάχες.
Ο Σι θέλει να κρατεί το πλεονέκτημα, επικαλούμενος την ιερότητα του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ακόμα και όταν επιβεβαιώνει την υποστήριξή του προς τον Ρώσο ηγέτη που κατέρριψε τους κανόνες αυτού του καταστατικού χάρτη. Είναι μια ιδιαίτερα κυνική προσέγγιση, αλλά έξυπνη διπλωματικά, όπως την περιγράφει ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους στην Washington Post.
Ο αναδυόμενος ρόλος του Σι ως ηγέτη ενός ευρασιατικού μπλοκ δημιουργεί διλήμματα για τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ. Για περίπου 30 χρόνια, ο διαχωρισμός της Κίνας από τη Ρωσία ήταν κεντρικός στόχος της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Η εμφάνιση αυτής της «σφήνας» ήταν ένας σημαντικός λόγος για την ιστορική επίσκεψη του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον και του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας Χένρι Κίσινγκερ στην Κίνα το 1972.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν αρχικά ήλπιζε ότι θα μπορούσε να δοκιμάσει αυτή τη στρατηγική αντίστροφα – θερμαίνοντας τις σχέσεις με τη Μόσχα στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου του 2021, στη Γενεύη, εν μέρει για να επικεντρωθεί στην κινεζική πρόκληση. Αυτό δεν λειτούργησε όπως ήλπιζε ο Λευκός Οίκος, για να το θέσουμε ήπια, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο.
Τώρα είναι ο Σι ο… τριγωνοποιός. Παίζει με το πικρό χάσμα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας, βοηθώντας τον Πούτιν, αλλά και κρατώντας μια κάποια απόσταση. Ο Σι χρησιμοποίησε ομοίως τις στενές σχέσεις της Κίνας με το Ιράν για να κάνει τη διπλωματική τομή μεταξύ του Ριάντ και της Τεχεράνης, που οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπόρεσαν ποτέ να επιτύχουν.
Αν και ο Πούτιν ακτινοβολούσε αντανακλαστικά στη λάμψη του Σι αυτή την εβδομάδα, η επίσκεψη ήταν μια υπενθύμιση του πόσο απομονωμένος είναι ο Ρώσος ηγέτης. Ο πρόεδρος Μπάιντεν φιλοξενεί κάθε δεύτερη εβδομάδα έναν εξέχοντα ξένο ηγέτη στον Λευκό Οίκο. Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε έναν σημαντικό ξένο ηγέτη να επισκέπτεται το Κρεμλίνο; (Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας δεν μετράει). Η επίσκεψη του Σι «για περαστικά» θα δώσει ψυχολογική ώθηση στον «αγαπημένο φίλο» Πούτιν και θα βοηθήσει την εγχώρια δημοτικότητά του. Αλλά, εκτός από την Κίνα και ορισμένες ακραίες περιπτώσεις, η Ρωσία στέκεται μόνη της.
Αν ψάχνετε έναν επιπλέον λόγο, λέει ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους στην Washington Post, για τον οποίο είναι σημαντικό να πετύχει η Ουκρανία απέναντι στη Ρωσία, σκεφτείτε τις φωτογραφίες από τη Μόσχα. «Ο πρόεδρος της Ευρασίας» – φοβάμαι ότι αυτή είναι η αόρατη λεζάντα των φωτογραφιών του Σι που βλέπουμε ανάμεσα στις χρυσές πόρτες και στα κόκκινα χαλιά του Κρεμλίνου. Η ιδέα ότι ένα τεράστιο κομμάτι του κόσμου κυριαρχείται από μια Κίνα που στέκεται τόσο αποφασιστικά ενάντια στην ελευθερία και τη δημοκρατία είναι ανατριχιαστική. Αν αυτή η συμμαχία πετύχει, θα ζήσουμε σε έναν πιο σκοτεινό κόσμο.
Το συμπέρασμα: το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο απήγγειλε κατηγορίες στον Πούτιν την περασμένη εβδομάδα για εγκλήματα πολέμου. Ο Σι είναι ο μόνος ισχυρός φίλος του. Η ξεχωριστή αντιμετώπισή τους είναι αρκετά κακή. Αν γίνουν πραγματικά εταίροι στην Ευρασία, μοιράζοντας την κυριαρχία υπό την κινεζική σημαία, αυτό θα ήταν έτι χειρότερο.
Πηγή: Washington Post
