ΠΗΓΗ: Reuters
ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Διαφορετική μορφή έχει αποκτήσει η προσφυγική κρίση για τη Γερμανία, παρότι ο αριθμός αιτούντων άσυλο υπήρξε φέτος μεγαλύτερος από κάθε άλλη χρονιά, με 1,2 εκατ. ανθρώπους να εξασφαλίζουν άσυλο. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από εκείνον του 2015 και του 2016, στο απόγειο του πολέμου στη Συρία. Παρότι οι γερμανικές αρχές συνεχίζουν να ανησυχούν για ενδεχόμενη «υπερφόρτωση» του συστήματος χορήγησης ασύλου, η διαχείριση της κρίσης έχει πια αλλάξει, τόσο στη Γερμανία, όσο και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Η Γερμανία σήμερα δεν είναι η μόνη χώρα μαζικής φιλοξενίας προσφύγων, με την ενεργοποίηση ευρωπαϊκού μηχανισμού προσωρινής ασυλίας για πρόσφυγες από την Ουκρανία. Οι πολίτες αυτοί έλαβαν αυτομάτως έγγραφα που τους έδωσαν πρόσβαση στις υπηρεσίες πρόνοιας σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, όπως αναφέρει σε άρθρο του το περιοδικό Politico.
Στη Γερμανία, το νέο σύστημα διαμοιρασμού Ουκρανών προσφύγων, που τέθηκε σε λειτουργία τον Ιούλιο, λαμβάνει υπόψη του οικογενειακούς δεσμούς και άλλους παράγοντες, που επιτρέπουν την καταγραφή των προσφύγων και τον εύκολο εντοπισμό τους. Εάν οι Ουκρανοί πρόσφυγες βρουν μόνοι τους στέγη, έχουν δικαίωμα να παραμείνουν στον τόπο επιλογής τους. Εάν, όμως, καταθέσουν αίτηση για κρατικά βοηθήματα θα πρέπει να μεταβούν σε τόπο κατοικίας που θα ορισθεί από τις κρατικές υπηρεσίες. Τρεις στους τέσσερις Ουκρανούς πρόσφυγες στη Γερμανία ζουν σε ιδιωτικές κατοικίες. Από αυτούς, το 25% ζει με συγγενείς ή φίλους, ενώ μόλις 9% κατοικεί σε προσφυγικές δομές.
Αντίθετα, όσοι πρόσφυγες δεν προέρχονται από την Ουκρανία, διανέμονται στα γερμανικά κρατίδια σε προσωρινά κέντρα φιλοξενίας, από όπου κατευθύνονται σε δήμους σε όλη τη χώρα. Το σύστημα αυτό δεν λαμβάνει υπόψη του τις προτιμήσεις των αιτούντων άσυλο, ευνοώντας απλά την εγκατάσταση του πρόσφυγα κοντά σε συγγενείς του, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις.
«Οι δομές φιλοξενίας έχουν γεμίσει σε πολλές πόλεις και αναγκασθήκαμε να χρησιμοποιήσουμε κλειστά γυμναστήρια και σκηνές», είπε ο Μπούκχαρτ Γιουνγκ, δήμαρχος της Λειψίας και αντιπρόεδρος της Ενωσης Δήμων της Γερμανίας. «Δεν διαθέτουμε αρκετά στοιχεία ακόμη, αλλά δεχόμαστε αναφορές ότι πολλά κρατίδια φθάνουν στα όρια των δυνατοτήτων τους, όπως το Βερολίνο και το Μόναχο, που είναι τα δημοφιλέστερα για τους Ουκρανούς πρόσφυγες», λέει εκπρόσωπος της Ενωσης.
Παρότι πολλοί Ουκρανοί πρόσφυγες έγιναν αρχικά δεκτοί στα σπίτια Γερμανών πολιτών, αυτό καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολο με το πέρας του χρόνου. Δήμοι της Γερμανίας καλούν τώρα σε βοήθεια την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, απαιτώντας την οικονομική τους αποζημίωση για το κόστος φιλοξενίας προσφύγων.
Ο ερευνητής μεταναστευτικών θεμάτων Χάνες Σάμαν του Πανεπιστημίου του Χίλντεσαϊμ λέει: «Υπάρχουν μεμονωμένα περιστατικά πίεσης του συστήματος, με χρήση σκηνών κ.λπ. Υπάρχουν, όμως, και πολλοί δήμοι που διαχειρίζονται πολύ καλά το θέμα». Οι νεοεισερχόμενοι πρόσφυγες δεν δημιουργούν πρόβλημα, σύμφωνα με τον Σάμαν, ο οποίος αποδίδει τις δυσλειτουργίες στη βραδύτητα της γερμανικής γραφειοκρατίας. «Οσοι δήμοι είχαν την προνοητικότητα να συντηρήσουν τις δομές που είχαν δημιουργήσει το 2015, ήταν οι πιο αποτελεσματικοί διαχειριστές», λέει ο Σάμαν.