Kathimerini.gr
Αλεξάνδρα Βουδούρη
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Λίγες μόνον εβδομάδες πριν από την 50ετή επέτειο της Επανάστασης των Γαριφάλων –που ανέτρεψε το ακροδεξιό καθεστώτος Εστάντου Νόβου του Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ– η Πορτογαλία οδηγείται σε πρόωρες κάλπες την Κυριακή, με τις Βρυξέλλες να ανησυχούν ότι αυτές ενδεχομένως να ενισχύσουν σε ένα ακόμη κράτος-μέλος την Ακροδεξιά. Το «μπλοκ» έχει και έναν επιπρόσθετο λόγο να αγωνιά, καθώς οι εκλογές στην Πορτογαλία θα είναι οι τελευταίες προγραμματισμένες πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου.
Επομένως, τα εκλογικά αποτελέσματα της Κυριακής θα προσμετρηθούν στις τάσεις που καταγράφουν τα ευρωπαϊκά κόμματα πριν από τη μεγάλη «μάχη» του Ιουνίου. Οι επικείμενες εκλογές στην Πορτογαλία βρέθηκαν στο επίκεντρο του προεκλογικού συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) αυτή την εβδομάδα στο Βουκουρέστι, όπου βρέθηκε η «Κ». Oχι τυχαία, ο πρόεδρος του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ τόνισε δύο φορές σε αντίστοιχες ομιλίες του στο συνέδριο ότι το κόμμα μετράει προσώρας 12 πρωθυπουργούς, αριθμός που μπορεί να αλλάξει σύντομα με αλλαγή ηγεσίας στην Πορτογαλία.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, άλλωστε, ευνοούν τον κεντροδεξιό συνασπισμό Δημοκρατική Συμμαχία υπό τον Λουίς Μοντενέγρο έναντι των σοσιαλιστών (PS) που, αν επιβεβαιωθούν, θα προκαλέσουν «πλήγμα» στους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D), οι οποίοι υπολογίζουν να κρατήσουν ένα από τα τελευταία «προπύργιά» τους στην Ευρώπη.
Οι πρόωρες εκλογές, εξάλλου, προκλήθηκαν από σκάνδαλο διαφθοράς τον περασμένο Νοέμβριο, που οδήγησε σε παραιτήσεις δύο υπουργών και έντεκα υφυπουργών, αλλά και του ίδιου του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα για λόγους ευθιξίας, καθώς είδε το όνομά του να αναγράφεται –λόγω γραφειοκρατικού λάθους– στη σχετική δικαστική έρευνα. Το σκάνδαλο ίσως κοστίσει στο PS – υπό τον νέο επικεφαλής του Πέδρο Νούνο Σάντος, που έρχεται δεύτερο μετά τη Δημοκρατική Συμμαχία του Μοντενέγρο.
Κανένα από τα δύο κόμματα δεν αναμένεται, πάντως, να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας, ενώ ξεκαθαρίζουν ότι δεν θα συνεργαστούν με το ανερχόμενο ακροδεξιό κόμμα Chega (Αρκετά) του Αντρέ Βεντούρα, που έρχεται τρίτο με 19%. Τουλάχιστον 20% του εκλογικού σώματος (των 10,8 εκατομμυρίων ψηφοφόρων) δηλώνει αναποφάσιστο, γεγονός που ενισχύει τις ανησυχίες ότι το Τσέγκα (Chega) θα διπλασιάσει τις 12 έδρες που κέρδισε το 2022.
Εκμεταλλευόμενος άλλωστε τη γενική δυσφορία σε μια χώρα όπου ο μέσος μισθός δεν ξεπερνά τα 1.000 ευρώ και η μέση σύνταξη φτάνει περίπου τα 500 ευρώ, ο πρώην σχολιαστής αγώνων ποδοσφαίρου Βεντούρα διακηρύττει ότι «για πενήντα χρόνια οι Πορτογάλοι ψήφιζαν τα ίδια κόμματα και τίποτα δεν άλλαξε». Ακραιφνής αντιευρωπαϊστής δηλώνει, ωστόσο, έτοιμος να εγκαταλείψει αμφιλεγόμενες προτάσεις του –όπως ο χημικός ευνουχισμός για κάποιους δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων– εάν αυτό ανοίξει την πόρτα για συμμετοχή σε δεξιό κυβερνητικό συνασπισμό. Αν και η Δημοκρατική Συμμαχία αποκλείει το ενδεχόμενο αυτό, το σίγουρο είναι ότι η Πορτογαλία γίνεται το τελευταίο κράτος μέλος της Ε.Ε. όπου η Ακροδεξιά καλπάζει.