ΚΥΠΕ
Στους δημοσιογράφους του δικτύου Forbidden Stories που εργάστηκαν στο πλαίσιο του Pegasus Project, το οποίο απεκάλυψε την κατάχρηση του λογισμικού κατασκοπείας της ιδιωτικής εταιρείας NSO από κυβερνήσεις στην Ευρώπη και παγκοσμίως, απονεμήθηκε την Πέμπτη το βραβείο δημοσιογραφίας Daphne Caruana Galizia του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το δίκτυο Forbidden Stories είναι μια συλλογικότητα δημοσιογράφων που αναλαμβάνουν να συνεχίσουν τις έρευνες συναδέλφων τους που έχουν δολοφονηθεί, βρίσκονται στη φυλακή ή δέχονται απειλές.
Στην έρευνα που έγινε γνωστή ως «Pegasus Project», το δίκτυο Forbidden Stories αποκάλυψε πως πάνω από 50 χιλιάδες τηλέφωνα δημοσιογράφων, ακτιβιστών και πολιτικών παρακολουθούνταν για χρόνια με τη χρήση του λογισμικού Pegasus της ισραηλινής εταιρίας NSO. Στους πελάτες της NSO περιλαμβάνονταν αυταρχικές και αντιδημοκρατικές κυβερνήσεις.
Η έρευνα στα αρχεία στα οποία απέκτησε πρόσβαση το δίκτυο Forbidden Stories και η Διεθνής Αμνηστία έφερε στο φως της δημοσιότητας τη συστηματική κατάχρηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας από το 2016 σε περισσότερες από 50 χώρες.
Πάνω από 50.000 τηλέφωνα παρακολουθούνταν για χρόνια από πελάτες της ισραηλινής εταιρείας NSO - μια άνευ προηγουμένου διαρροή δεδομένων που αποδεικνύει τη συστηματική κατάχρηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας επί σειρά ετών. Το δίκτυο Forbidden Stories και η Διεθνής Αμνηστία απέκτησαν πρόσβαση σε αρχεία τηλεφωνικών αριθμών που είχαν βρεθεί στο στόχαστρο πελατών της NSO από το 2016 σε περισσότερες από 50 χώρες.
Ο νικητής του βραβείου επιλέχτηκε μεταξύ πάνω από 200 δημοσιογράφων από τις 27 χώρες της ΕΕ, οι οποίοι υπέβαλαν τις δημοσιογραφικές τους έρευνες στην 29μελη κριτική επιτροπή από τις 22 Ιουνίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 2021.
Στην τελετή απονομής, η οποία προλογίστηκε από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ντάβιντ Σασόλι, ο γενικός γραμματέας της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Άντονι Μπελαντζέρ παρέδωσε εκ μέρους της κριτικής επιτροπής χρηματικό βραβείο ύψους 20 χιλιάδων ευρώ στους εκπροσώπους του δικτύου, Σαντρίντ Ριγκό και Λοράντ Ρισάρντ.
Το δίκτυο Forbidden Stories ξεκίνησε τη δραστηριότητα του το 2017, συνεχίζοντας το έργο της Daphne Caruana Galizia αλλά και άλλων δημοσιογράφων που πλήρωσαν με τη ζωή τους τις έρευνες που διεξήγαγαν. Τα θέματα αυτά περιλαμβάνουν υποθέσεις όπως περιβαλλοντικά εγκλήματα ή τη δράση των μεξικανικών καρτέλ.
Στο δίκτυο συμμετέχουν περισσότεροι από 30 ειδησεογραφικοί οργανισμοί και σχεδόν 100 δημοσιογράφοι σε ολόκληρο τον κόσμο, και έχει τιμηθεί με σημαντικά διεθνή βραβεία, όπως το Ευρωπαϊκό Βραβείο Τύπου και το Βραβείο Georges Polk.
Για την ανάλυση των στοιχείων που αποτέλεσαν το Pegasus Project συνεργάστηκαν πάνω από 80 δημοσιογράφοι από 17 ειδησεογραφικούς οργανισμούς σε 10 χώρες, με την τεχνική υποστήριξη του εργαστηρίου ασφαλείας της Διεθνούς Αμνηστίας.
Μέσω εξονυχιστικού ελέγχου των τηλεφωνικών αριθμών που επηρεάστηκαν, αποκάλυψαν ότι έχει υπάρξει εκτεταμένη κατάχρηση του συγκεκριμένου λογισμικού κατασκοπείας, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζει εδώ και χρόνια η εταιρία NSO, μεταξύ άλλων και σε πρόσφατη έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία διέρρευσαν, στο στόχαστρο του λογισμικού Pegasus βρέθηκαν τουλάχιστον 180 δημοσιογράφοι, μεταξύ άλλων στην Ινδία, το Μεξικό, την Ουγγαρία, το Μαρόκο και την Γαλλία. Στόχος κατασκοπείας υπήρξαν επίσης υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πανεπιστημιακοί, επιχειρηματίες, δικηγόροι, γιατροί, ηγέτες συνδικαλιστικών οργανώσεων, διπλωμάτες, πολιτικοί και πολλοί αρχηγοί κρατών.
Το βραβείο Daphne Caruana Galizia
Το Βραβείο Daphne Caruana Galizia θεσπίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019 προς τιμήν της Μαλτέζας ερευνήτριας δημοσιογράφου και μπλόγκερ, γνωστής για τον αγώνα της κατά της διαφθοράς, που δολοφονήθηκε με έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου το 2017.
Από φέτος και κάθε χρόνο, περίπου στις 16 Οκτωβρίου, την ημερομηνία δολοφονίας της Daphne Caruana Galizia, το βραβείο θα απονέμεται σε σπουδαίες δημοσιογραφικές έρευνες που προωθούν ή υπερασπίζονται τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Υποψηφιότητα μπορούσαν να θέσουν επαγγελματίες δημοσιογράφοι και ομάδες δημοσιογράφων από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Δεκτές έγιναν δημοσιογραφικές έρευνες που έχουν δημοσιευθεί ή μεταδοθεί σε μέσα ενημέρωσης που εδρεύουν σε οποιοδήποτε από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος είναι να υποστηριχθεί και να αναδειχθεί η σημασία της επαγγελματικής δημοσιογραφίας για τη διασφάλιση της ελευθερίας, της ισότητας και των ευκαιριών.
Στην ανεξάρτητη κριτική επιτροπή συμμετείχαν εκπρόσωποι του Τύπου και της κοινωνίας των πολιτών από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και εκπρόσωποι των μεγαλύτερων δημοσιογραφικών ενώσεων της Ευρώπης.
