Kathimerini.gr
Βασίλης Κωστούλας
Παρά τους υπαινιγμούς σε αναλύσεις που ακολούθησαν την 7η Οκτωβρίου, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το Κρεμλίνο έχει με κάποιον τρόπο εμπλακεί στην τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, η οποία άναψε «φωτιές» στη Μέση Ανατολή. Oμως η επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα αποτελεί μέχρι στιγμής ένα απρόσμενο δώρο για τη Ρωσία.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία εμφάνιζε ήδη σημάδια κόπωσης. Ενδεικτική είναι έρευνα (Reuters/Ipsos) που είδε το φως της δημοσιότητας δύο μέρες πριν από την επίθεση της Χαμάς και παρουσίαζε μείωση των Αμερικανών που συμφωνούν με την παροχή οπλισμού στην Ουκρανία (41%) και αύξηση εκείνων που διαφωνούν (35%).
Το εύρημα αποκτά ξεχωριστή σημασία δεδομένης της εναντίωσης των Ρεπουμπλικανών στη στήριξη της κυβέρνησης Ζελένσκι, η οποία κατέχει ξεχωριστή θέση στο πολιτικό αφήγημα του Ντόναλντ Τραμπ ενόψει των προεδρικών εκλογών σε 12 μήνες από σήμερα. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η αντεπίθεση του Ισραήλ ως απάντηση στα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, υποχρεώνουν την Ουάσιγκτον να στρέψει στη Μέση Ανατολή βασικό μέρος της προσοχής της.
Εξ ου και το Πεντάγωνο ανακατευθύνει προς το Ισραήλ όπλα που αρχικά προορίζονταν για την Ουκρανία. Η κυβέρνηση Ζελένσκι φαίνεται πως θα πρέπει τουλάχιστον προσωρινά να μοιραστεί με το Ισραήλ ορισμένους εξοπλισμούς, όπως οπλισμένα drones και πυροβολικά συστήματα, σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο στάδιο για την αντεπίθεση της Ουκρανίας, καθώς έχουν περάσει μήνες πλέον χωρίς κάποια απτά αποτελέσματα. Κι εδώ δεν βοηθάει το γεγονός ότι οι δυτικές κυβερνήσεις, μαζί και τα media, κατευθύνουν το βλέμμα στο Ισραήλ και στη Γάζα.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεσμεύεται ότι οι ΗΠΑ είναι σε θέση να διαχειριστούν ταυτόχρονα και τα δύο μέτωπα, ζητώντας από το Κογκρέσο δισεκατομμύρια δολάρια σε επιπλέον έκτακτη βοήθεια. Ομως οι εσωτερικές αντιστάσεις στα κέντρα λήψης αποφάσεων της Ουάσιγκτον, και η δυσκολία του εγχειρήματος αυτή καθαυτήν, εγείρουν ερωτήματα για τις αντοχές και την αποτελεσματικότητα της αμερικανικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής μέσα σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό περιβάλλον.
Μιλώντας τις προάλλες σε συνέδριο του Economist στην Αθήνα, ο Φράνσις Φουκουγιάμα δεν έκρυψε την ανησυχία του για το γεγονός ότι η κρίση της Μέσης Ανατολής αποσπά την προσοχή του Λευκού Οίκου προκαλώντας ρίσκα για την παγκόσμια ασφάλεια, ενώ έδειξε στο φόντο και την Κίνα.
Η μάχη των αφηγημάτων
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει κι άλλους λόγους να αισθάνεται χαρούμενος. Ενας από αυτούς αφορά τη μάχη των εντυπώσεων. Αρνούμενος να αποκαλέσει τρομοκρατικές τις ενέργειες της Χαμάς και αποδίδοντας αντιθέτως την κρίση στις πολιτικές της Δύσης ευθυγραμμίζεται με ένα αντίστοιχο ρεύμα στην παγκόσμια κοινή γνώμη. Το γεγονός ότι η Ρωσία βομβαρδίζει εδώ και 20 μήνες κατοικίες και υποδομές με αμάχους στην Ουκρανία, δεν εμποδίζει τα ρωσικά media να αναπαράγουν μεθοδικά τις απώλειες των Παλαιστινίων από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και τους Ρώσους αξιωματούχους να κουνούν το δάχτυλο με αφορμή την –κατά τα άλλα διαφιλονικούμενη– επίθεση στο νοσοκομείο της Γάζας. Αντίστοιχα, παρότι η Μόσχα συνεχίζει με σφοδρότητα τον πόλεμο έξω από τα εθνικά της σύνορα, στα Ηνωμένα Εθνη πιέζει για «ανθρωπιστική κατάπαυση πυρός» στη Γάζα.
Επιπλέον, όσο διαρκεί ο πόλεμος στη Γάζα, τόσο μένει στον πάγο η σύγκλιση του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία.
Είναι ακόμα μία εξέλιξη η οποία ευχαριστεί τη Ρωσία, καθώς η συνεννόηση του Ισραήλ με αραβικές χώρες της περιοχής παραγκώνιζε τον ρόλο της. Συν τοις άλλοις, μια παρατεταμένη κρίση στη Μέση Ανατολή θα ήταν σε θέση να αυξήσει τις διεθνείς τιμές στο πετρέλαιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια πετρελαιοπαραγωγό χώρα, όπως η Ρωσία.
Χωρίς να κάνει πολλά, ο Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται ότι μόνο οφέλη έχει να αποκομίσει από τις τελευταίες εξελίξεις. Αν η επίθεση της Χαμάς δεν είχε συμβεί στις 7 Οκτωβρίου, η Ρωσία θα είχε λόγους να την επινοήσει. Υπό την προϋπόθεση ότι η επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα δεν θα οδηγήσει σε μια γενικευμένη περιφερειακή σύρραξη, η οποία θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για όλους τους παίκτες της γεωπολιτικής αρένας. Γι’ αυτό και είναι λιγότερο πιθανή.
