Kathimerini.gr
Πρόκειται για την πρώτη επίθεση σε αμερικανική βάση στη Μέση Ανατολή, με τρεις νεκρούς, από την έναρξη της σύγκρουσης Ισραήλ – Χαμάς στη Γάζα και την αναζωπύρωση των εντάσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Οι ΗΠΑ θεωρούν υπεύθυνες για την αιματηρή επιδρομή με μη επανδρωμένο αεροσκάφος στη βάση τους στην Ιορδανία, χθες Κυριακή, οργανώσεις ενόπλων που συνδέονται, υποστηρίζονται με χρήματα και όπλα και εκπαιδεύονται από το Ιράν.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έως τώρα «ζύγισε» προσεκτικά την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, προετοιμάζοντας την απάντηση σε επιθέσεις εναντίον αμερικανικών στόχων, οι οποίες αυξήθηκαν ραγδαία μετά τις 7 Οκτωβρίου. Ωστόσο, μέχρι την επίθεση της Κυριακής, επρόκειτο για επιθέσεις χωρίς νεκρούς.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν και οι στενοί σύμβουλοί του θα αποφασίσουν πόσο μακριά θα φτάσουν τα αμερικανικά αντίποινα, επισημαίνουν μία ημέρα μετά διεθνείς αναλυτές.
Μεταξύ των πιθανών ενεργειών που εξετάζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι «μυστική επιχείρηση για χτύπημα στο Ιράν», αναφέρεται σε ανάλυση του Bloomberg. Προστίθεται, ωστόσο, ότι η Ουάσιγκτον «δεν θα ανακοίνωνε τη συμμετοχή της σε μία τέτοια εκστρατεία».
Εναλλακτικά, σύμφωνα πάντα με το Bloomberg, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να «επιτεθούν απευθείας σε Ιρανούς αξιωματούχους».
Ανεξάρτητα από το τι κάνει η Ουάσιγκτον, ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει να λάβει «μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις» της θητείας του, αναφέρει το πρακτορείο, επισημαίνοντας ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση αντιπαράθεση μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης.
«Ηταν η ημέρα που ο πρόεδρος Μπάιντεν και η ομάδα του φοβόντουσαν ότι θα ερχόταν εδώ και πάνω από τρεις μήνες: η ημέρα που οι επιθέσεις από οργανώσεις υποστηριζόμενες από το Ιράν κατά αμερικανικών στρατευμάτων στη Μέση Ανατολή θα είχαν θύματα, εντείνοντας την πίεση προς τον πρόεδρο να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο», αναφέρεται σε ανάλυση των Νew York Times.
Μετά τις 7 Οκτωβρίου, την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και την έναρξη της σύγκρουσης στη Γάζα, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 160 επιθέσεις με στόχο αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή.
Ο Μπάιντεν ουσιαστικά αγνόησε τις περισσότερες από τις επιθέσεις, οι οποίες αναχαιτίστηκαν επιτυχώς ή προκάλεσαν ελάχιστες έως καθόλου ζημιές.
Ενέκρινε περιορισμένα αμερικανικά πλήγματα που επικεντρώνονταν σε κτίρια, όπλα και υποδομές, κυρίως εναντίον των Χούθι στην Υεμένη, που έχουν βάλει στόχο τη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα.
Το είδος της απάντησης
Οι πρώτοι θάνατοι Αμερικανών στρατιωτών θα απαιτήσουν διαφορετικό επίπεδο αντίδρασης. Εκτός από τα τρία μέλη των αμερικανικών δυνάμεων που έχασαν τη ζωή τους, περισσότερa από 30 υπέστησαν τραυματισμούς από την επίθεση στα σύνορα Ιορδανίας – Συρίας.
Οι σύμβουλοι του προέδρου συμφώνησαν ως προς την ανάγκη η απάντηση μετά την αιματηρή επίθεση να είναι σε άλλο επίπεδο, καθώς διαβουλεύονταν μαζί του μέσω τηλεδιάσκεψης την Κυριακή, όπως αναφέρουν οι ΝΥΤ.
Αυτό που παραμένει ασαφές είναι το αν ο Μπάιντεν θα πλήξει στόχους μέσα στο Ιράν, όπως τον προέτρεψαν οι Ρεπουμπλικανοί επικριτές του να κάνει, υποστηρίζοντας ότι σε άλλη περίπτωση θα είναι «δειλός».
«Ο Μπάιντεν αντμετωπίζει το δίλημμα: θέλει απλώς να αντιδράσει ή θέλει να στείλει ισχυρό μήνυμα αποτροπής, που απλώς δεν υπάρχει στην περιοχή εδώ και μήνες», δήλωσε ο Μπράιαν Κατούλις, ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, ο οποίος εργάστηκε σε θέσεις εθνικής ασφάλειας υπό τον πρόεδρο Μπιλ Κλίντον.
«Είμαι βέβαιος ότι ψάχνουν για κάποιο είδος Goldilocks απάντησης εδώ», πρόσθεσε, εννοώντας «όχι πολύ σκληρή» ώστε να προκαλέσει ολοκληρωμένο πόλεμο, «όχι πολύ ήπια» ώστε απλώς να παρατείνει τη σύγκρουση.
Ο Μπάιντεν υποσχέθηκε να απαντήσει. «Τα τρία μέλη των αμερικανικών υπηρεσιών που χάσαμε ήταν πατριώτες με την υψηλότερη έννοια», ανέφερε σε δήλωσή του.
Και πρόσθεσε: «Θα προσπαθήσουμε να είμαστε αντάξιοι της τιμής και της ανδρείας τους. Θα συνεχίσουμε τη δέσμευσή τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Και μην έχετε καμία αμφιβολία – θα θέσουμε όλους τους υπευθύνους προ των ευθυνών τους σε χρόνο και με τρόπο που εμείς θα επιλέξουμε».
Εσκεμμένη κλιμάκωση;
Δορυφορική εικόνα της αμερικανικής στρατιωτικής βάσης, η οποία είναι γνωστή ως Πύργος 22, στα σύνορα Ιορδανίας – Συρίας. (Reuters)
Η επίθεση στην Ιορδανία δεν διέφερε ριζικά συγκριτικά με τις άλλες επιθέσεις εναντίον αμερικανικών στόχων που σημειώνονται εδώ και πάνω από τρεις μήνες στην περιοχή, με εξαίρεση το γεγονός ότι είχε θύματα.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ και οι υπηρεσίες πληροφοριών εξέταζαν την Κυριακή το αν επρόκειτο για εσκεμμένη προσπάθεια του Ιράν να κλιμακώσει τη σύγκρουση ή αν η επίθεση ήταν αρχικά σχεδιασμένο να είναι περιορισμένη, όπως οι προηγούμενες, αλλά σε αυτή την περίπτωση είχε θύματα από λάθος υπολογισμό ή τυχαία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι επισημαίνουν εδώ και μήνες πως το Ιράν δεν θέλει άμεσο πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Ιράν χρησιμοποιεί δυνάμεις με τις οποίες συνδέεται για να ασκήσει πίεση στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ισραήλ, καθώς το Ισραήλ συνεχίζει να σφυροκοπά τη Χαμάς στη Γάζα.
Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος, τον οποίο επικαλούνται οι ΝΥΤ, δήλωσε χθες Κυριακή ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν πως το Ιράν δεν αποσκοπούσε στο να ξεκινήσει ευρύτερο πόλεμο με την επίθεση στην Ιορδανία.
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι οι αναλυτές εξακολουθούν να συγκεντρώνουν και να αξιολογούν τις διαθέσιμες πληροφορίες για να καθορίσουν αν το Ιράν διέταξε κλιμάκωση της επίθεσης ή οργάνωση ενόπλων αποφάσισε μόνη της να προχωρήσει σε αυτή την ενέργεια.
Ευρύτερη σύγκρουση θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τους σκοπούς του Ιράν, ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν εδώ και καιρό ότι η Τεχεράνη κατανοεί ότι άμεσος πόλεμος με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν βαθιά επιζήμιος.
Η επίθεση στην Ιορδανία πραγματοποιήθηκε σε μία περίοδο κατά την οποία Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονταν ότι το Ιράν ενδεχομένως να επιδιώκει να χαλιναγωγήσει κάποιες από τις οργανώσεις που υποστηρίζει, θεωρία που θα μπορούσε να διαψευστεί από την επίθεση στην Ιορδανία.
Το Ιράν αντικρούει την κατηγορία
Το Ιράν από την πλευρά του αντέκρουσε σήμερα, Δευτέρα, την κατηγορία πως ευθύνεται για την επίθεση με drone στα σύνορα Ιορδανίας – Συρίας, με ανακοίνωση Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών που μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας, το IRNA.
«Οι κατηγορίες αυτές διατυπώνονται με πολιτικό στόχο», που είναι «να αντιστραφούν οι πραγματικότητες στην περιοχή», ανέφερε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Νασέρ Καναανί, σύμφωνα με το IRNA, σχολιάζοντας δηλώσεις του επικεφαλής της διπλωματίας της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, που κάλεσε την Τεχεράνη να επιλέξει την «αποκλιμάκωση».
«Είναι επίσης εμφανές πως είναι επηρεασμένες από τρίτους, συμπεριλαμβανομένου του σιωνιστικού καθεστώτος, που δολοφονεί παιδιά», πρόσθεσε ο Καναανί, αναφερόμενος στο Ισραήλ.
«Οπως έχουμε πει ήδη, οι οργανώσεις της αντίστασης στην περιοχή ανταπαντούν στα εγκλήματα πολέμου και στη γενοκτονία που διαπράττει το σιωνιστικό καθεστώς» και «δεν λαμβάνουν διαταγές» από το Ιράν, «αποφασίζουν για τις ενέργειές τους μόνες τους, στη βάση των δικών τους αρχών», επέμεινε ο εκπρόσωπος της ιρανικής διπλωματίας.
Η οργάνωση Ισλαμική Αντίσταση εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε: «Αν οι ΗΠΑ συνεχίσουν να υποστηρίζουν το Ισραήλ, θα υπάρξει κλιμάκωση. Ολα τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή είναι νόμιμοι στόχοι και δεν μας απασχολούν οι απειλές των ΗΠΑ να απαντήσουν, το μαρτύριο είναι το βραβείο μας».
Η κυβέρνηση της Ιορδανίας καταδίκασε την επίθεση, τονίζοντας ότι «θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει την τρομοκρατία και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και όπλων μέσω των συνόρων με τη Συρία, καθώς και οποιονδήποτε επιχειρεί να επιτεθεί στην ασφάλεια».
Ο πόλεμος στη Γάζα
Ισραηλινοί στρατιώτες επιχειρούν στη Λωρίδα της Γάζας εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης Ισραήλ – Χαμάς στον παλαιστινιακό θύλακο. (Φωτογραφία από Reuters)
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν ως προς το είδος των αντιποίνων που θα επιλέξει περιπλέκονται περισσότερο, καθώς ενδεχόμενη επίθεση των αμερικανικών δυνάμεων θα μπορούσε να αποτελέσει πρόσθετο εμπόδιο στις παράλληλες προσπάθειες για τον τερματισμό των μαχών στη Γάζα.
Ο Ουίλιαμ Μπερνς, επικεφαλής της CIA, συναντήθηκε στο Παρίσι χθες, Κυριακή, με Ισραηλινούς, Αιγύπτιους και Καταριανούς αξιωματούχους, στην προσπάθεια να μεσολαβήσει για την επίτευξη συμφωνίας, στη βάση της οποίας το Ισραήλ θα σταματήσει τη στρατιωτική του εκστρατεία κατά της Χαμάς για περίπου δύο μήνες με αντάλλαγμα την απελευθέρωση περισσότερων από 100 ομήρων που συνελήφθησαν στις 7 Οκτωβρίου.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί επίσης να διαπραγματευθεί ξεχωριστή συμφωνία για να αποφευχθεί μεγαλύτερη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, άλλης οργάνωσης που υποστηρίζεται από το Ιράν, η οποία εδρεύει στον Λίβανο.
Πίεση Ρεπουμπλικανών
Παρά τους προβληματισμούς για τη Γάζα, οι Ρεπουμπλικανοί κατηγόρησαν χθες, Κυριακή, τον Μπάιντεν για τους θανάτους των στρατιωτών στην Ιορδανία, υποστηρίζοντας ότι η αποτυχία του να αναλάβει πιο επιθετική δράση τους προηγούμενους τρεις μήνες δημιούργησε στο Ιράν και στις οργανώσεις που υποστηρίζει την πεποίθηση ότι ενεργούν ατιμώρητοι.
«Ολος ο κόσμος παρακολουθεί τώρα περιμένοντας ενδείξεις ότι ο πρόεδρος είναι επιτέλους έτοιμος να χρησιμοποιήσει την αμερικανική δύναμη για να αναγκάσει το Ιράν να αλλάξει τη συμπεριφορά του», δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής του Κεντάκι, Μιτς Μακόνελ.
Ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, Ρεπουμπλικανός της Νότιας Καρολίνας, δήλωσε κατηγορηματικά: «Χτυπήστε το Ιράν τώρα. Χτυπήστε το σκληρά».
Οι Ρεπουμπλικανοί υποστήριξαν ότι ο Μπάιντεν ενθάρρυνε την επιθετικότητα του Ιράν με τις προσπάθειες να κατευνάσει το καθεστώς της Τεχεράνης.
Επικαλέστηκαν τις προσπάθειές του να διαπραγματευθεί νέα συμφωνία με το Ιράν για τον περιορισμό του προγράμματος πυρηνικών όπλων. Πρόκειται για συμφωνία που επέτρεψε την απελευθέρωση πέντε Αμερικανών κρατουμένων με αντάλλαγμα βοήθεια προς το Ιράν, ώστε να αποκτήσει πρόσβαση σε «παγωμένα», από τον τέως πρόεδρο Τραμπ, κεφάλαιά του ύψους 6 δισ. δολ.
Τα χρήματα «ξαναπάγωσαν» λίγες ημέρες μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς, η οποία υποστηρίζεται από το Ιράν.
«Μετέτρεψε τους στρατιώτες μας σε εύκολο στόχο και τώρα τρεις είναι νεκροί και δεκάδες τραυματίες, δυστυχώς όπως είχα προβλέψει ότι θα συνέβαινε εδώ και μήνες», δήλωσε ο γερουσιαστής Τομ Κότον, Ρεπουμπλικανός του Αρκάνσας.
«Η μοναδική απάντηση σε αυτές τις επιθέσεις πρέπει να είναι καταστροφικά στρατιωτικά αντίποινα κατά των τρομοκρατικών δυνάμεων του Ιράν, τόσο στο εσωτερικό του όσο και σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Οτιδήποτε λιγότερο θα αναδείξει τη δειλία του Τζο Μπάιντεν, επιβεβαιώνοντας ότι δεν αξίζει να είναι πρόεδρος».
Οσο για τον Τραμπ, ο οποίος είναι πλέον ο επικρατέστερος υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών και πιθανόν εκείνος που θα διεκδικήσει από τον Μπάιντεν την προεδρία, υποστήριξε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Κυριακή ότι «αυτή η επίθεση δεν θα είχε συμβεί ΠΟΤΕ αν ήταν πρόεδρος».
Αποτροπή ευρύτερου πολέμου
Εν μέσω εντεινόμενων πιέσεων από το στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών, αλλά και αρκετών μελών από την παράταξη των Δημοκρατικών, που ζητούν σκληρά αντίποινα, καθώς οι προεκλογικές εκστρατείες των υποψηφίων για το χρίσμα είναι σε πλήρη εξέλιξη, το στίγμα των επόμενων κινήσεων της κυβέρνησης των ΗΠΑ πιθανόν έδωσε ο επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Τσαρλς Μπράουν.
Σε συνέντευξή του στο ABC News και προβλήθηκε το πρωί της Κυριακής επανέλαβε ότι μέρος του έργου των ΗΠΑ είναι να «διασφαλίσουν ότι δεν θα διευρυνθεί η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή».
«Ο στόχος είναι να τους αποτρέψουμε και δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε δρόμο μεγαλύτερης κλιμάκωσης που οδηγεί σε πολύ ευρύτερη σύγκρουση στην περιοχή», τόνισε.
Με πληροφορίες από NYT, Bloomberg, ABC, Reuters
