Τέτοιες ημέρες πέρυσι, οι ρωσικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ουκρανία, με τον Ρώσο προέδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να «δίνει τον ρυθμό» της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» μέσα από τα διαγγέλματα της 21ης και της 24ης Φεβρουαρίου.
Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο ταξίδι που είχε κάνει ο Πούτιν στο εξωτερικό πριν την εισβολή, ήταν στο Πεκίνο στις αρχές του περυσινού Φεβρουαρίου (4 – 5 Φεβρουαρίου 2022), με φόντο τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς. Πούτιν και Σι είχαν μάλιστα τότε παρουσιάσει από την κινεζική πρωτεύουσα και το όραμά τους για μια «άνευ ορίων» σινορωσική συμπόρευση στη διεθνή σκηνή… προκαλώντας προβληματισμό στη Δύση.
Δώδεκα μήνες μετά, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν μεταβαίνει αιφνιδιαστικά στο εμπόλεμο Κίεβο για να συναντήσει από κοντά τον Ουκρανό ηγέτη Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και ο κορυφαίος διπλωμάτης της Κίνας μεταβαίνει στη Μόσχα όπου ενδέχεται να συναντήσει – πέρα από τον Σεργκέι Λαβρόφ – και τον ίδιο τον Πούτιν.
Αυτά τα ταξίδια, όμως, δεν είχαν ακριβώς προαναγγελθεί όπως θα περίμενε κανείς. Ο Μπάιντεν γνωρίζαμε ότι επρόκειτο να επισκεφθεί αυτήν την εβδομάδα μόνο την Πολωνία, όχι και την Ουκρανία. Και όταν γράφαμε, προ ημερών, για την μίνι περιοδεία του ανώτατου Κινέζου διπλωμάτη Ουάνγκ Γι στην Ευρώπη, γνωρίζαμε ότι εκείνος είχε προγραμματίσει επισκέψεις σε Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία και Μόναχο, όχι και στη Μόσχα.
Το ότι όλα αυτά συμβαίνουν μόλις λίγα 24ωρα πριν από την επέτειο της 24ης Φεβρουαρίου, την εβδομάδα δηλαδή κατά την οποία συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, προφανώς δεν μπορεί να είναι τυχαίο.
Αμερικανοί και Κινέζοι έρχονται να στείλουν μηνύματα – τα δικά της η κάθε πλευρά – προς τη διεθνή σκηνή, με φόντο το Ουκρανικό.
Από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών, το μήνυμα είναι μάλλον σαφές. Έναν χρόνο έπειτα από τη ρωσική εισβολή, ο Τζο Μπάιντεν υπόσχεται νέα, πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων προς την Ουκρανία, μεταβαίνοντας ο ίδιος προσωπικά στο Κίεβο αλλά και στη – συνορεύουσα με την Ουκρανία – Πολωνία, μια χώρα της οποίας ο νατοϊκός/αμυντικός/γεωστρατηγικός ρόλος έμελλε να ενισχυθεί σημαντικά τον περασμένο χρόνο στη σκιά του πολέμου (ως «επερχόμενη στρατιωτική υπερδύναμη της Ευρώπης» – «Europe’s coming military superpower» – παρουσίαζε το Politico την Πολωνία τον περασμένο Νοέμβριο).
Η στήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία παραμένει «ακλόνητη» έπειτα από 12 μήνες πολέμου: Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει η Ουάσιγκτον όχι μόνο προς την πλευρά των άμεσα εμπλεκομένων Ουκρανών και Ρώσων, αλλά και προς την πλευρά των δυτικών συμμάχων.
Παρά τις περί του αντιθέτου δημόσιες τοποθετήσεις πλήθους δυτικών ηγεσιών, υπάρχουν φωνές στη Δύση που αμφισβητούν το μέλλον της δυτικής στήριξης προς την Ουκρανία – η οποία κάποια στιγμή ενδέχεται να αρχίσει όχι να χάνεται αλλά να ατονεί λόγω κόπωσης – αλλά και φωνές που θα έβλεπαν θετικά το ενδεχόμενο ενός ουκρανορωσικού συμβιβασμού μέσω ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.
Οι Αμερικανοί συνεχίζουν να στηρίζουν στρατιωτικά την Ουκρανία ενόψει των σκληρών μαχών που αναμένονται επί ουκρανικού εδάφους τους προσεχείς μήνες, χωρίς ωστόσο να έχουν δώσει – προς το παρόν τουλάχιστον – το πράσινο φως για την αποστολή εκεί των ακόμη πιο ισχυρών οπλικών συστημάτων που ζητά επιμόνως το Κίεβο.
Η στρατιωτική επιχείρηση που ξεκίνησε πέρυσι με αέρα «Blitzkrieg» από την πλευρά της Μόσχας έχει πια, έναν χρόνο μετά, προσλάβει διαστάσεις πολέμου μακράς διάρκειας και κατατριβής, δοκιμάζοντας την αντοχή των αντιμαχόμενων δυνάμεων αλλά και όσων τις στηρίζουν στρατιωτικά, οικονομικά και διπλωματικά.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η διοίκηση Μπάιντεν εξακολουθεί να επιμένει… ουκρανικά, γνωρίζοντας όμως ότι ο χρόνος μετρά πια αντίστροφα προς τις προεδρικές εκλογές του 2024. Ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα ήταν από προεκλογική/αμερικανοκεντρική σκοπιά η σημερινή τοποθέτηση του Ρεπουμπλικανού κυβερνήτη της Φλόριντα – και πιθανού προεδρικού υποψηφίου – Ρον Ντε Σάντις που, μιλώντας στο δίκτυο Fox News, επέκρινε την επίσκεψη Μπάιντεν στο Κίεβο, κατηγορώντας τον Δημοκρατικό νυν πρόεδρο ότι ενδιαφέρεται μεν πολύ για όσα συμβαίνουν στην άλλη άκρη του κόσμου αλλά αδιαφορεί για πολλά από τα προβλήματα πίσω στην πατρίδα…
Από την πλευρά των ΗΠΑ, λοιπόν, τα πράγματα είναι προς το παρόν μάλλον ξεκάθαρα σε ό,τι έχει να κάνει με το Ουκρανικό. Ποιες είναι οι διαθέσεις, όμως, της Κίνας;
Ουάνγκ Γι – Άντονι Μπλίνκεν (Stefani Reynolds/Pool Photo via AP)
Τους περασμένους δώδεκα μήνες του πολέμου, το Πεκίνο δεν έστειλε φονικά/επιθετικά οπλικά συστήματα προς ενίσχυση των ρωσικών δυνάμεων που πολεμούν στην Ουκρανία. Μιλώντας στην εκπομπή «Face the Nation» του αμερικανικού δικτύου CBS την Κυριακή, ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου υποστηρίζοντας ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί το προσεχές διάστημα, ενώ και η συνάντηση που είχε ο Μπλίνκεν με τον Κινέζο διπλωμάτη Ουάνγκ Γι το περασμένο Σάββατο στο Μόναχο στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια λέγεται, σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα, ότι δεν πήγε καλά.
«Είναι οι ΗΠΑ, όχι η Κίνα, που πλημμυρίζουν με όπλα τα πεδία των μαχών στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ δεν είναι σε θέση να πουν στην Κίνα τι να κάνει», ήρθε άμεση η απάντηση του εκπροσώπου του κινεζικού ΥΠΕΞ, με το Πεκίνο να καλεί την Ουάσιγκτον να μην παρεμβαίνει στις σινορωσικές σχέσεις.
It is the US, not China, that has been pouring weapons into the battlefield in Ukraine. The US is in no position to tell China what to do. China will never accept US finger-pointing or coercion on China-Russia relations. pic.twitter.com/H6krhOqYtc
— Spokesperson发言人办公室 (@MFA_China) February 20, 2023
Με φόντο τη σχετική δήλωση Μπλίνκεν αλλά και τη σινοαμερικανική ένταση που έχει ανέβει το τελευταίο διάστημα (εν μέσω καταρριφθέντων μπαλονιών, μικροτσίπ, κυρώσεων κ.ά.), πολλοί διερωτώνται πια εάν το Πεκίνο θα αρχίσει να ενισχύει με όπλα τις ρωσικές δυνάμεις που μάχονται στην Ουκρανία.
Όπλα ή εκκλήσεις για ειρήνη;
Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος συνάντησε από κοντά τον Ουάνγκ Γι τις περασμένες ημέρες στη Ρώμη, θα έσπευδε να αποκαλύψει ωστόσο κάτι άλλο… διαφορετικό: ότι ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πρόκειται να εκφωνήσει μια «ομιλία για την ειρήνη» τις προσεχείς ημέρες, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης ενός έτους από την επίσημη έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία… μια ομιλία που – εικάζουμε ότι – μπορεί να μην αρέσει στο Κίεβο αλλά μάλλον θα αρέσει σε άλλες χώρες όπως είναι για παράδειγμα η (νατοϊκή) Ουγγαρία του Όρμπαν…
