Του Γιάννη Ιωάννου
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με ποσοστό λίγο πάνω από το 49%, κατόρθωσε να μην χάσει στην ενδέκατη εκλογική αναμέτρηση που συμμετέχει μετά την άνοδο του AKP στην εξουσία πριν 21 χρόνια. Παρά την πρωτοφανή συμμετοχή στις τουρκικές εκλογές, τα… (εν ολίγοις) αναμενόμενα τακτικά παίγνια της εκλογικής καταμέτρησης και τις υψηλές προσδοκίες για την υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου της ενωμένης αντιπολίτευσης, ο βετεράνος Τούρκος πολιτικός κατόρθωσε να επικρατήσει του πρώτου γύρου, να μην χάσει δηλαδή, και όλα πλέον θα κριθούν στις επαναλαπτητικές εκλογές του δεύτερου γύρου στις 28 Μαΐου -με την Τουρκία να εισέρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο δύο εβδομάδων.
Οι κρίσιμες τάσεις
Η εκλογική συμπεριφορά των Τούρκων πολιτών αναδεικνύει μια σειρά τάσεων που διέψευσαν (σ.σ. συμπεριλαμβανομένου του γράφοντος) τόσο τις συνήθως αναξιόπιστες δημοσκοπήσεις στη Τουρκία, που έδειχναν επικράτηση του Κιλιτσντάρογλου στον πρώτο γύρο, όσο και τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν για την «Εθνική Συμμαχία των 6» η οποία ήρθε να ενώσει δυνάμεις από ιδεολογικά αντίθετες αφετηρίες που εκκινούσαν από τον κοσμικό Κεμαλισμό, την κουρδική ψήφο, την έμφαση στην θρησκευτική ταυτότητα του υποψηφίου (Αλεβίτης), το πολιτικό Ισλάμ και τον ακραίο εθνικισμό. Ο χθεσινός πρώτος γύρος των εκλογών, συνοψίζει πως:
- O Eρντογάν, αν και υπέστη μια πύρρειο νίκη, παραμένει εξαιρετικά ανθεκτικός και με υψηλά ποσοστά πολιτικής επιβιωσιμότητας. Η οικονομία της Τουρκίας και οι φονικοί σεισμοί του Φεβρουαρίου δεν επηρέασαν την εκλογική συμπεριφορά των Τούρκων ψηφοφόρων, ιδίως στις σεισμόπληκτες επαρχίες, ενώ και η ψήφος της τουρκικής διασποράς κινήθηκε, συντριπτικά υπέρ του
- Μεγάλος «νικητής» των εκλογών αναδεικνύεται η εθνικιστική ψήφος και ο τρόπος με τον οποίο η τουρκική Ακροδεξιά εκπροσωπείται πλέον σε όλο το φάσμα του πολιτικού συστήματος στη Τουρκία. Το MHP δεν είναι πλέον ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν που ενισχύθηκε εκλογικά αλλά αποτελεί και την ιδεολογική μήτρα από την οποία τόσο το «Καλό Κόμμα» της Μεράλ Ακσενέρ όσο και η υποψηφιότητα του Σινάν Ογάς, που ξεπέρασε το φράγμα του 5% και καθίσταται ρυθμιστής του δεύτερου γύρου, καθιερώνονται ως μια μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων που κινείται «δεξιότερα» του διπόλου Κεμαλισμός VS Πολιτικού Ισλάμ
- Δεδομένης μιας επικράτησης AKP/MHP στη Τουρκική Εθνοσυνέλευση η αφετηρία του δεύτερου γύρου ευνοεί, εκλογικά, τον Ερντογάν δημιουργώντας ενδιαφέρουσες δυναμικές για την επόμενη ημέρα στους κόλπους της αντιπολίτευσης -συμπεριλαμβανομένης και της κουρδικής ψήφου που συντονισμένα κινήθηκε υπέρ του Κιλιτσντάρογλου
Η επόμενη ημέρα
«Μια πλειοψηφία στη βουλή (κάτω του κρίσιμου αριθμού των 360 εδρών, αλλά πάνω από 300 απ' ό,τι φαίνεται) έχει περάσει στον συνασπισμό του Ερντογάν. Αυτό θα χρησιμοποιηθεί από τον Ερντογάν για να πείσει ότι η νομοθετική και εκτελεστική εξουσία πρέπει να ελέγχονται από τις ίδιες δυνάμεις για να αποφευθχεί το χάος. Οι προβλέψεις παραμένουν παρακινδυνευμένες. Ωστόσο η δυναμικές ευνούν σημαντικά τον Ερντογάν. Η ανατροπή από πλευράς Κιλιτσντάρογλου θα είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα», αναφέρει, ερωτώμενος για τις τουρκικές εκλογές, ο λέκτορας του τμήματος Τουρκικών Σπουδών, του Πανεπιστημίου Κύπρου, Δρ Ζήνωνας Τζιάρρας.
Οι επόμενες δύο εβδομάδες κρίνονται, σε κάθε περίπτωση, ως μεγάλης σημασίας τόσο για την ρητορική του προεκλογικού και τις συμμαχίες του δεύτερου γύρου όσο και για την ίδια την αναμέτρηση, δεδομένου του χάους που προέκυψε το ίδιο το βράδυ των εκλογών της Κυριακής με το ζήτημα της καταμέτρησης και της δημοσίευσης των αποτελεσμάτων από το κρατικό πρακτορείο «Ανατολή» -και της ρητορικής που η κάθε πλευρά ανέπτυξε για περιφρούρηση των εκλογικών κέντρων και για καταγγελίες, περί αλλοίωσης, προς την αντίπαλη πλευρά.
Αυτό που μένει να διαφανεί είναι αν ο Ερντογάν τελικά θα κερδίσει, επιβιώνοντας πολιτικά, στο σημαντικό ορόσημο των 100 χρόνων από την ίδρυση του σύγχρονου κράτους της Τουρκίας ή αν μια ανατροπή θα επιτευχθεί στον κρίσιμο, και συσσωρευμένο ως προς τις εξελίξεις, χρόνο.
