ΠΗΓΗ: Reuters
Σοκ προκαλεί η απόφαση του αμερικανικού Ανωτάτου Δικαστηρίου να αναστείλει τη συνταγματική προστασία των αμβλώσεων, ένα νομικό προηγούμενο μισού αιώνα που θεσπίστηκε με την απόφαση Roe v. Wade, με ψήφους 6-3. Η απόφαση της Παρασκευής αναμένεται να οδηγήσει σε απαγόρευση των αμβλώσεων περίπου στις μισές πολιτείες της Αμερικής, ενώ είναι πιθανό να οξύνει την πόλωση και τον διχασμό στη χώρα. Αδιανόητη μέχρι πρότινος η εξέλιξη, αποτελεί την κορύφωση μιας εκστρατείας από τους εχθρούς των αμβλώσεων, η επιτυχία της οποίας κατέστη δυνατή με τον διορισμό τριών υπερσυντηρητικών δικαστών από τον τέως πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Πάντως, το γεγονός ότι δεν ελήφθη υπόψη το νομικό προηγούμενο στη συγκεκριμένη περίπτωση ανοίγει τον δρόμο για αντίστοιχη αντιμετώπιση άλλων δικαιωμάτων, όπως αυτά της πρόσβασης στην αντισύλληψη, των συναινετικών σχέσεων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου και των γάμων ομοφύλων ζευγαριών. Μία ώρα μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης, ο δρόμος έξω από το δικαστήριο γέμισε με διαδηλωτές που είτε πανηγύριζαν είτε διαμαρτύρονταν για την εξέλιξη. Ορισμένοι ακτιβιστές διακήρυξαν ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθούν ακόμη και αν οι αμβλώσεις απαγορευθούν πλήρως σε ορισμένες πολιτείες και έφεραν πλακάτ με συνθήματα «Θα συνδράμω και θα ενθαρρύνω τις αμβλώσεις». Μια άλλη μεγάλη ομάδα διαδηλωτών χόρευε στους ήχους εορταστικής μουσικής, φορώντας ομοιόμορφες μπλούζες με την επιγραφή «Η γενιά υπέρ της ζωής (σ.σ. υπέρ της απαγόρευσης των αμβλώσεων) ψηφίζει». Πάντως, όλες οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τα δύο τρίτα των Αμερικανών να τάσσονται υπέρ της διατήρησης του Roe. Ειδικότερα, το 62,3% των ερωτηθέντων απέρριπτε την ανάκληση του Roe v. Wade, ενώ μόλις το 37,8% πιστεύει ότι το Ανώτατο Δικαστήριο έπρεπε να προχωρήσει στην απόφαση.
Στις αρχές Μαΐου είχε διαρρεύσει σχέδιο ψηφίσματος στην ιστοσελίδα Politico προαναγγέλλοντας την προχθεσινή εξέλιξη που αναμένεται να διχάσει περαιτέρω τη χώρα, στην οποία οι αμβλώσεις είτε είναι περιορισμένες, είτε απαγορεύονται εντελώς σε ρεπουμπλικανικές πολιτείες, είτε είναι εντελώς νόμιμες στις περισσότερες που τελούν υπό τον έλεγχο των Δημοκρατικών. Ο επικεφαλής του σώματος, Τζον Τζ. Ρόμπερτς Τζούνιορ, ψήφισε υπέρ της πλειοψηφίας, αλλά διευκρίνισε ότι θα προτιμούσε «μια πιο μετρημένη πορεία» από την πλήρη ανάκληση του Roe. Τα προοδευτικά μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου μειοψήφησαν. Στο διάστημα των δύο μηνών, περίπου, που μεσολάβησαν, νομικοί σύμβουλοι του Λευκού Οίκου αναζητούν τρόπους να παρακαμφθεί η ετυμηγορία του δικαστηρίου, κάτι όμως που φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο. Αρκετές επιχειρήσεις ωστόσο έχουν υποσχεθεί ότι θα καλύπτουν τα ταξιδιωτικά έξοδα των υπαλλήλων τους που θέλουν να υποβληθούν σε αμβλώσεις. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται οι Starbucks, Tesla, Yelp, Airbnb, Netflix και Patagonia.
Εξαιτίας της απόφασης, «η υγεία των γυναικών στις ΗΠΑ σήμερα κινδυνεύει», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος απέδωσε τη βασική ευθύνη στον προκάτοχό του, Ντόναλντ Τραμπ. «Είναι η υλοποίηση μιας ακραίας ιδεολογίας και ένα τραγικό λάθος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά τη γνώμη μου», πρόσθεσε και δεσμεύθηκε ότι η μάχη δεν έχει τελειώσει. Eρωτηθείς για τον ρόλο του, ο ίδιος ο Τραμπ είπε: «Ο Θεός πήρε την απόφαση, που ακολουθεί το σύνταγμα και δίνει πίσω τα δικαιώματα εκεί που έπρεπε να έχουν δοθεί προ πολλού». «Πιστεύω ότι τελικά θα είναι κάτι με το οποίο όλοι θα είναι ικανοποιημένοι», δήλωσε στο Fox News. «Ανατρέποντας το Roe v. Wade, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έδωσε στον αμερικανικό λαό μια νέα αρχή για τη ζωή και εξαίρω τους δικαστές της πλειοψηφίας που είχαν το θάρρος της γνώμης τους», σχολίασε ο τέως αντιπρόεδρος του Τραμπ, Μάικ Πενς, επί μακρόν αντίπαλος των αμβλώσεων. Το δικαστήριο «διόρθωσε ένα ιστορικό λάθος και επιβεβαίωσε το δικαίωμα του αμερικανικού λαού να κυβερνά εαυτόν σε πολιτειακό επίπεδο με έναν τρόπο συνεπή με τις αξίες και τις φιλοδοξίες του…».
«Έγκλημα» και τιμωρία
«Στις πολιτείες στις οποίες οι αμβλώσεις έχουν απαγορευθεί ή θα απαγορευθούν σύντομα, κάθε απώλεια εγκυμοσύνης ύστερα από μια αρχική διακοπή θα μπορεί δυνάμει να ερευνηθεί ως έγκλημα. Το ιστορικό αναζητήσεων, τα μηνύματα στα τηλέφωνα, ο εντοπισμός των τόπων που επισκέφθηκαν οι γυναίκες ή τα στοιχεία πληρωμών μέσω πιστωτικών θα μπορούν πλέον να εξετάζονται από εισαγγελείς αν θεωρούν ότι η διακοπή μιας εγκυμοσύνης ήταν εσκεμμένη. Ακόμη και αν οι εισαγγελείς δεν καταφέρουν να αποδείξουν τη διενέργεια μιας άμβλωσης, όσοι και όσες ανακρίνονται θα τιμωρούνται από τη διαδικασία, θεωρούμενοι υπεύθυνοι για οποιοδήποτε ενοχοποιητικό στοιχείο», γράφει σε άρθρο της στο New Yorker η Τζία Τολεντίνο, εξηγώντας γιατί η απόφαση γυρίζει τη χώρα σε μια εποχή χειρότερη απ’ ό,τι μισόν αιώνα πριν, με δεδομένες τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας. Τα τελευταία 30 χρόνια πάνω από 50 χώρες έχουν καταστήσει πιο φιλελεύθερο το νομικό πλαίσιο για τις αμβλώσεις. Οι ΗΠΑ είναι η θλιβερή εξαίρεση στον κανόνα, μαζί με την Πολωνία, τη Νικαράγουα κι ελάχιστες άλλες.
