Αλεξάνδρα Βουδούρη
Στην παρουσίαση της νέας δομής και σύνθεσης της Κομισιόν προχωρά σήμερα το πρωί η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενώπιον της διάσκεψης των προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ θα ακολουθήσει σχετική συνέντευξη Τύπου.
Επί της ουσίας, η νέα δομή θα αποκαλύψει και τις προτεραιότητες της «σιδηράς κυρίας» της Κομισιόν για τα επόμενα πέντε χρόνια. Η λίστα με τους 27 υποψηφίους επιτρόπους, πάντως, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, καθώς το κοινοβούλιο της Σλοβενίας δεν έχει επικυρώσει την υποψηφιότητα της Μάρτα Κος, μετά την απαίτηση της αντιπολίτευσης να δημοσιευθεί η επιστολή της φον ντερ Λάιεν προς τον Σλοβένο πρωθυπουργό, που ζητούσε την αλλαγή του άνδρα υποψήφιου επιτρόπου, ώστε να πετύχει ισότητα των φύλων και στο νέο κολλέγιο των επιτρόπων.
Η παρουσίαση της νέας Κομισιόν αρχικά είχε προγραμματιστεί για τις 11 Σεπτεμβρίου, όμως, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την ανέβαλε για σήμερα, ώστε να δώσει χρόνο στην επιτροπή ευρωπαϊκών υποθέσεων του κοινοβουλίου της Σλοβενίας να επικυρώσει την υποψηφιότητα της Κος. Λόγω των αντιδράσεων της αντιπολίτευσης, η επιτροπή δεν έχει ακόμα συγκληθεί. Αν και η διαδικασία δεν είναι νομικά δεσμευτική, ωστόσο η κυβέρνηση της Σλοβενίας δεν μπορεί επισήμως να καταθέσει το όνομα της Κος, χωρίς την προηγούμενη έγκριση του κοινοβουλίου, ενώ το χρονικό περιθώριο για να συμβεί αυτό είναι έως τις 24 Σεπτεμβρίου. Παρ’ όλα αυτά, το ευρωκοινοβούλιο που αναλαμβάνει να επικυρώσει τις υποψηφιότητες -μετά από ακροάσεις ξεχωριστά για κάθε υποψήφιο επίτροπο-, δεν μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία, χωρίς να έχει λάβει τα απαιτούμενα έγγραφα, βάσει των δικών του κανονισμών.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόεδρος θα προχωρήσει σήμερα στην αποκάλυψη της δομής της ομάδας της και των νέων χαρτοφυλακίων, που θα «κουμπώσουν» στις πολιτικές προτεραιότητες, που παρουσίασε την ίδια κιόλας μέρα της επανεκλογής της από το Ευρωκοινοβούλιο, τον περασμένο Ιούλιο.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ακόμα πιο ισχυρή από χθες, μετά την παραίτηση του Γάλλου επιτρόπου και εκ νέου υποψήφιου Τιερί Μπρετόν, τον οποίο «άδειασε» τελικά ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προς χάριν του στενού του πολιτικού «συμμάχου» Στεφάν Σεζουρνέ και μετά από σχετικές «πιέσεις» της προέδρου της Κομισιόν. Ο Μπρετόν κατήγγειλε δημοσίως, μάλιστα, ότι για την απόσυρση του ονόματός του υπήρξε αντικείμενο «πολιτικού παζαριού» μεταξύ Μπερλεμόντ και Ελιζέ με «αντάλλαγμα» ένα «ισχυρό χαρτοφυλάκιο». Αιφνιδιάζοντας αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η φον ντερ Λάιεν απέδειξε ότι μπορεί να «πιέσει» προς την κατεύθυνση που επιθυμεί, ακόμα και τον Γάλλο πρόεδρο.
Σε μια φανερή προσπάθεια τήρησης πολιτικών ισορροπιών εντός της νέας Κομισιόν, η Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να «μοιράσει» τις ισχυρές θέσεις των εκτελεστικών αντιπροέδρων στα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα: το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) θα εκπροσωπηθεί από τον Λετονό νυν αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόφκσις, οι Σοσιαλδημοκράτες (PES) από την Ισπανίδα Τερέζα Ριμπέρα, οι Φιλελεύθεροι (Renew) από τον Γάλλο Στεφάν Σεζουρνέ και την Κάγια Κάλας που θα είναι η νέα επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ενώ οι Συντηρητικοί και Mεταρρυθμιστές (ECR) από τον Ιταλό Ραφαέλε Φίτο. Εκτελεστικός αντιπρόεδρος αναμένεται να παραμείνει και ο Μάρος Σέφκοβιτς. H επιλογή του Ραφαέλε Φίτο για τη θέση εκτελεστικού αντιπροέδρουήδη προκαλεί αντιδράσεις στις πολιτικές ευρωομάδες των σοσιαλιστών, πρασίνων και φιλελεύθερων.
Η πλειοψηφία των νέων επιτρόπων θα προέρχονται από το ΕΛΚ, την πολιτική «οικογένεια» της φον ντερ Λάιεν, λόγω της αριθμητικής υπεροχής των πρωθυπουργών, που ανήκουν στο κόμμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ενδιαφέρον προκαλούν και τα νέα χαρτοφυλάκια που έχει ήδη σχεδιάσει η πρόεδρος της Κομισιόν για την άμυνα, τη Μεσόγειο, την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος καθώς και της ανταγωνιστικότητας, όπου θα δώσει μεγαλύτερη έμφαση σε σύγκριση με την προηγούμενη πενταετία, που είχε ως «ορόσημο» την Πράσινη Συμφωνία.
Ερωτηματικό παραμένει το πότε θα ξεκινήσει η διαδικασία των ακροάσεων των υποψήφιων επιτρόπων στο ευρωκοινοβούλιο και η τελική διαδικασία επικύρωσής τους από την ολομέλεια. Οι καθυστερήσεις, που σημειώνονται κυρίως λόγω της Σλοβενίας, ίσως μεταθέσουν τη διαδικασία για τον Νοέμβριο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πρόεδρος της Κομισιόν «πιέζει» ήδη να ξεκινήσουν οι ακροάσεις στα μέσα Οκτωβρίου, ώστε η νέα ομάδα της να ξεκινήσει τις εργασίες της, την 1η Νοεμβρίου. Σε διαφορετική περίπτωση, η νέα Κομισιόν θα αναλάβει καθήκοντα την 1η Δεκεμβρίου.