Φοβούνται capital controls στην Τουρκία

REUTERS, A.P.

Διάχυτος είναι ο φόβος της επιβολής capital controls στην Τουρκία, οκτώ ημέρες πριν από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, στις 28 Μαΐου, όπως αναφέρει ο ανταποκριτής μας στην Κωνσταντινούπολη, Μανώλης Κωστίδης. Υστερα από μία εβδομάδα αναταράξεων στις αγορές χρήματος, καθώς οι επενδυτές υποδέχθηκαν με έντονο σκεπτικισμό το σαφές προβάδισμα που απέκτησε από τον πρώτο γύρο ο Ταγίπ Ερντογάν, πολλές τράπεζες έθεσαν από χθες περιορισμούς στις αγορές χρυσού και στις αναλήψεις από πιστωτικές κάρτες, ενώ αναμένεται να τεθούν περιορισμοί και στις αγορές ξένου συναλλάγματος.

Καθώς η λίρα συνεχίζει να στροβιλίζεται κοντά στο ιστορικό ζενίθ της έναντι του δολαρίου, ενώ ο (επίσημος) πληθωρισμός κινείται γύρω στο 44% σε ετήσια βάση, όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα σπεύδουν να μετατρέψουν τις τουρκικές λίρες τους σε χρυσό ή ξένο συνάλλαγμα για να προφυλάξουν τις οικονομίες τους από την απαξίωση. Στο μεταξύ, οι παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας για τη στήριξη της λίρας και της αναπτυξιακής πολιτικής του Ταγίπ Ερντογάν κατά την προεκλογική περίοδο συρρίκνωσαν σε επικίνδυνο βαθμό τα αποθέματά της. Σύμφωνα με τους Financial Times, η μείωση των αποθεμάτων σε χρυσό και ξένο συνάλλαγμα ήταν της τάξης των 17 δισ. δολαρίων στις έξι εβδομάδες του προεκλογικού αγώνα.

Η Τουρκία αντιμετωπίζει διογκούμενο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο αυτή τη στιγμή εκτιμάται σε 50 δισ. δολάρια, ενώ το βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος της ανέρχεται σε 180 δισ. Οι δυσμενείς τάσεις πιέζουν τον Ερντογάν να εγκαταλείψει την ανορθόδοξη οικονομική πολιτική του, να αυξήσει τα επιτόκια και να ακολουθήσει πολιτικές λιτότητας ώστε να σταθεροποιήσει την οικονομία. Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος, όμως, επιμένει να στέλνει αντίθετα μηνύματα, δίνοντας προτεραιότητα στην ανάπτυξη έναντι της σταθεροποίησης.

Τι λέει ο Ερντογάν

«Σας παρακαλώ, παρακολουθήστε τι θα συμβεί την επομένη των εκλογών της 28ης Μαΐου. Θα δείτε ότι τα επιτόκια θα πέσουν μαζί με τον πληθωρισμό», δήλωσε ο Ερντογάν σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN. Ερωτηθείς από τη δημοσιογράφο Μπέκι Αντερσον αν αυτό σημαίνει ότι εννοεί να συνεχίσει την ίδια οικονομική πολιτική σε περίπτωση επανεκλογής του, απάντησε: «Ναι, ασφαλώς», για να προσθέσει: «Εχω μια σταθερή θέση, ότι τα επιτόκια και ο πληθωρισμός συνδέονται ευθέως. Οσο πιο χαμηλά είναι τα επιτόκια τόσο πέφτει και ο πληθωρισμός. Το λέω αυτό μιλώντας ως οικονομολόγος». Ο Τούρκος πρόεδρος έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων, αλλά δεν είναι γνωστό αν έχει εργαστεί ποτέ ως οικονομολόγος. Χθες η Τουρκία γιόρτασε την «Ημέρα του Ατατούρκ, της Νεολαίας και του Αθλητισμού», γιορτή που συμπίπτει με την επέτειο της 19ης Μαΐου 1919, όταν ο ιδρυτής της τουρκικής δημοκρατίας έφθασε από την Κωνσταντινούπολη στη Σαμψούντα για να ξεκινήσει τον πόλεμο της ανεξαρτησίας. Στο μήνυμά του για την επέτειο, ο Ερντογάν έκανε λόγο για «ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ηρωικά έπη» των Τούρκων, οι οποίοι «δεν υπέκυψαν στην καταπίεση και στάθηκαν ενωμένοι απέναντι στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις». Σε άλλο μήνυμά του κάλεσε τους πολίτες να επισφραγίσουν την επανεκλογή του στον δεύτερο γύρο, για να προσθέσει: «Ας γιορτάσουμε μαζί τη μεγάλη νίκη της 28ης Μαΐου με την επέτειο της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης, στις 29 Μαΐου 1453». Αργά χθες το απόγευμα σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει τη στήριξή του στον β΄ γύρο και να κλειδώσει την επανεκλογή του, ο Ερντογάν είχε συνάντηση με τον υπερεθνικιστή ηγέτη Σινάν Ογκάν, ο οποίος τερμάτισε τρίτος με 5% στην αναμέτρηση.

Οι αριθμοί

• 60% έπεσε η τουρκική λίρα έναντι του αμερικανικού δολαρίου τα δύο τελευταία χρόνια.
• 44% ήταν ο πληθωρισμός της χώρας σε ετήσια βάση στα τέλη Απριλίου.
• 50 δισ. δολ. εκτιμάται ότι είναι το τουρκικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.
• 180 δισ. δολ. υπολογίζεται ότι είναι το βραχυπρόθεσμο τουρκικό χρέος.
• 265% αυξήθηκε το κατά κεφαλήν εθνικό εισόδημα στα χρόνια που κυβερνά ο Ερντογάν.
• 17 δισ. δολ. μειώθηκαν τα αποθέματα χρυσού και ξένου συναλλάγματος τις έξι εβδομάδες πριν από τις εκλογές.