Του Γιώργου Κακούρη
Την ερχόμενη εβδομάδα θα αποφασιστούν οι ημερομηνίες των ακροάσεων από τις οποίες θα πρέπει να περάσουν τα μέλη της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και οι επιτροπές των ευρωβουλευτών που θα κληθούν να «ξεψαχνίσουν» τα βιογραφικά και την ετοιμότητα τους να αναλάβουν τις αρμοδιότητες των «υπουργών» της δεύτερης θητείας Φον ντερ Λάιεν. Οι αποφάσεις προγραμματίζονται για την Τετάρτη, με τις ανακοινώσεις εκτός απροόπτου την Πέμπτη.
Οι ενδείξεις και οι πληροφορίες που κυκλοφορούν για τον προγραμματισμό των ακροάσεων στις Βρυξέλλες δείχνουν προς το πρώτο μισό του Νοεμβρίου, παρά την έντονη επιθυμία πολλών, και ιδιαίτερα στα γραφεία της Κομισιόν στο Μπερλεμόν επί της πλατείας Σουμάν να μπορέσει το νέο Κολέγιο των Επιτρόπων να αναλάβει καθήκοντα όπως προβλέπεται την 1η Νοεμβρίου.
Κι αυτό γιατί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρείται δύσκολο να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ελέγχου περιουσιακών στοιχείων και πιθανής σύγκρουσης συμφέροντος εγκαίρως ώστε οι ακροάσεις να πραγματοποιηθούν στα μέσα Οκτωβρίου, και ώστε να μπορεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προχωρήσει την τελική ψήφο στην δεύτερη Ολομέλεια του μήνα στις 21 - 24/10.
Το δεύτερο σενάριο που κυκλοφορεί και θεωρείται επικρατέστερο βλέπει τις ακροάσεις να ξεκινούν την πρώτη εβδομάδα του Νοέμβρη, δηλαδή μετά τις 4 του μήνα, ενώ άλλες πηγές μιλούν και για ακροάσεις κατά τη δεύτερη εβδομάδα του μήνα, μετά τις 11, σχεδιασμός που οδηγεί στο ενδεχόμενο η νέα Επιτροπή να αναλάβει την 1η Δεκεμβρίου - εφόσον βέβαια δεν υπάρξουν δραματικές ανατροπές αναλόγως του πόσους και ποιους Επιτρόπους θα απορρίψουν οι αρμόδιες επιτροπές.
Ρόλο στη σεναριολογία παίζει και το γεγονός ότι λόγω των δύο Ολομελειών του Οκτωβρίου, τυχόν ακροάσεις εκείνη την περίοδο θα πρέπει να γίνουν στο Στρασβούργο, κάνοντας τη διαδικασία οργανωτικά πιο πολύπλοκη.
Πηγή στις Βρυξέλλες πάντως επεσήμανε στην «Κ» πως παρά τις «βεβαιότητες» που ακούγονται από ευρωβουλευτές και άλλους, οι τελικές αποφάσεις μπορούν να αλλάξουν όταν έρθει η ώρα να συζητηθεί το πρόγραμμα κατά συγκεκριμένο τρόπο από τους επικεφαλής των κοινοβουλευτικών επιτροπών, και να ληφθούν οι αποφάσεις από την Πρόεδρο του Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, και τους αρχηγούς των πολιτικών ομάδων.
Σύμφωνα με τον επίσημο προγραμματισμό, η διάσκεψη των προέδρων των επιτροπών, η οποία συντονίζει τις εργασίες των επιτροπών, θα προχωρήσει στην προετοιμασία των ακροάσεων των υποψήφιων Επιτρόπων και θα συζητήσει το πρόγραμμα, τις κοινές ερωτήσεις που θα τεθούν σε όλους τους υποψήφιους, αλλά και ποιος αναλογεί σε ποια (ή ποιες) επιτροπές.
Η τελική απόφαση θα ληφθεί από τη Διάσκεψη των Προέδρων (Πρόεδρος του σώματος και αρχηγοί πολιτικών ομάδων), ενώ έχει προγραμματιστεί συνέντευξη Τύπου για ανακοίνωση της δομής των ακροάσεων την Πέμπτη.
Η δοκιμασία των ακροάσεων
Η διαδικασία των ακροάσεων θεωρείται ένα δύσκολο τεστ της τεχνοκρατικής αλλά και της πολιτικής επάρκειας των υποψήφιων για την Επιτροπή, γιατί πέρα από εξειδικευμένες ερωτήσεις για κάθε διάσταση των πολλών και πολύπλοκων αρμοδιοτήτων του κάθε Επιτρόπου, οι υποψήφιοι θα αντιμετωπίσουν και τις πολιτικές ισορροπίες μεταξύ πολιτικών ομάδων και κρατών μελών. Ήδη οι σοσιαλδημοκράτες (S&D) έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκεια τους για τον μη επαναδιορισμό του Λουξεμβούργιου ανθυποψήφιου της κ. Φον ντερ Λάιεν για την Προεδρία, Νίκολας Σμιτ, όμως προς το παρόν φαίνεται να διατηρείται μια ισορροπία αλληλοστήριξης με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας η κοινοβουλευτική επιτροπή Νομικών Θεμάτων (JURI) θα εξετάσει κατ’ αρχήν τις δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων των υποψηφίων, και εφόσον δεν εντοπίσουν πιθανή σύγκρουση συμφέροντος, η διαδικασία προχωρεί.
Ο κάθε υποψήφιος εμφανίζεται ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής (ή επιτροπών) για την ακρόαση τριών, ή τεσσάρων ωρών, για να απαντήσουν σε δύο ερωτήσεις κοινές για όλους τους υποψήφιους, και πέντε που αφορούν συγκεκριμένα το χαρτοφυλάκιο τους. Οι υποψήφιοι λαμβάνουν τις ερωτήσεις πριν την ακρόαση και πρέπει να τις απαντήσουν και γραπτώς, ενώ οι ευρωβουλευτές μπορούν στη συνέχεια να καταθέσουν νέες ερωτήσεις.
Οι επιτροπές πρέπει στη συνέχεια να αποφασίσουν, την ίδια ημέρα, κατά πόσο θεωρούν πως ο υποψήφιος μπορεί να αναλάβει τη θέση, κάτι για το οποίο χρειάζεται συμφωνία δύο τρίτων. Αν αυτό δεν επιτευχθεί, οι επιτροπές μπορούν να ζητήσουν δεύτερη ακρόαση, ή να προτείνουν την απόρριψη του υποψηφίου.
Ωστόσο, η Διάσκεψη των Προέδρων είναι αυτή που αποφασίζει αν η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί και αν θα προωθήσει τις υποψηφιότητες στην Ολομέλεια, η οποία ψηφίζει επί ολόκληρου του Κολεγίου και όχι χωριστά. Για αυτό και αν οι επιτροπές απορρίψουν κάποιον υποψήφιο, η διαδικασία για τον προτεινόμενο από τη συγκεκριμένη χώρα πρέπει να αρχίσει από την αρχή.
Προετοιμάζεται ο Καδής
Στο περιβάλλον αυτό, ο Κώστας Καδής έχει πολύ διάβασμα μπροστά του, και για αυτό έχει ήδη ξεκινήσει την προετοιμασία με συναντήσεις με τη Γενική Διεύθυνση Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας της Κομισιόν (DG MARE) για ενημέρωση επί του χαρτοφυλακίου. Η ακρόαση αναμένεται να γίνει ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής για θέματα Αλιείας (PECH) - σημειώνεται πάντως πως οι προκάτοχοι του κ. Καδή, Καρμένου Βέλα (Μάλτα, Επιτροπή Γιούνκερ) και Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους (Λιθουανία, Επιτροπή Γιούνκερ), είχαν παρουσιαστεί σε κοινή συνεδρία της PECH και της επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) καθώς είχαν στην αρμοδιότητα τους και τα θέματα περιβάλλοντος.
Ο κ. Καδής θεωρείται αυτή τη στιγμή πως δεν είναι στο στόχαστρο των ευρωβουλευτών, καθώς σχετίζεται με μια από τις μεγάλες πολιτικές ομάδες (αν και δεν είναι μέλος του ΕΛΚ ο ίδιος δήλωσε κοντά στη φιλοσοφία του κόμματος ενώ διορίστηκε από ηγέτη κράτους μέλους που έχει καλή σχέση με το ΕΛΚ και τη Φον ντερ Λάιεν), ενώ διαθέτει εμπειρογνωμοσύνη σχετική με το χαρτοφυλάκιο του.
Από την άλλη, ο κ. Καδής αναμένεται να ρωτηθεί για το ιστορικό του ως Υπουργού Περιβάλλοντος στην Κύπρο, καθώς από την περίοδο της διακυβέρνησης στην οποία συμμετείχε, και επί υπουργίας του, προέκυψαν τα ζητήματα για τη διαχείριση των περιοχών Natura που οδήγησαν την Κομισιόν να ξεκινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Κύπρου.
Όσον αφορά τους υποψήφιους που βρίσκονται στο στόχαστρο, ήδη θεωρείται πως ο Όλιβερ Βαρχέλι (απερχόμενος Επίτροπος Διεύρυνσης, υποψήφιος για θέματα Υγείας) θα δυσκολευτεί να πείσει τους ευρωβουλευτές λόγω τόσο της δικής του έντονης σχέσης με το σώμα (έχοντας αποκαλέσει «ηλίθιους» τους ευρωβουλευτές) όσο και λόγω της συμπεριφοράς του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν που τον πρότεινε.
Στο στόχαστρο βρίσκονται επίσης ο Ιταλός Ραφαέλε Φίτο (υποψήφιος για τα θέματα συνοχής) καθώς προέρχεται από το ακροδεξιό κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι, η Βουλγάρα Εκατερίνα Ζαχαρίεβα (έρευνα και καινοτομία) λόγω ενός παλαιότερου σκανδάλου πώλησης υπηκοοτήτων και η Βελγίδα Χάτζα Λαμπίμπ (διαχείριση κρίσεων) λόγω χειρισμών της όταν ήταν ΥΠΕΞ της χώρας, ο Μαλτέζος Γκλεν Μικάλεφ (νεολαία) λόγω απειρίας και η Κροάτισσα Ντουμπράβκα Σούιτσα (Μεσόγειος) λόγω παλιών κατηγοριών για διαφθορά.
