Ξένια Κουναλάκη
Καθώς απομένουν λιγότερο από δέκα μέρες για τις πρώτες προκριματικές αναμετρήσεις στις ΗΠΑ, στην Ουάσιγκτον έχει αρχίσει να εμπεδώνεται η αγωνία μπροστά στο ενδεχόμενο μιας νέας προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ. Η Σούζαν Γκλάσερ, δημοσιογράφος στο περιοδικού «Νιου Γιόρκερ», βάφτισε το συναίσθημα Trumpschmerz, οδύνη ενόψει της πιθανής νίκης Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου. Η επικράτησή του στις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών θεωρείται σχεδόν δεδομένη, αφού κανένας εσωκομματικός αντίπαλός του δεν φαίνεται ικανός να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία του.
Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις η πρώην κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας Νίκι Χέιλι παρουσιάζει σχεδόν ισοψηφία με τον κυβερνήτη της Φλόριντα Ρον ντε Σάντις που συγκεντρώνει 11,5%, αλλά ο Τραμπ κυριαρχεί με 61,3%. Το μόνο εμπόδιο στη σαρωτική εσωκομματική του πορεία θα μπορούσαν να είναι οι νομικές του περιπέτειες και δη οι προσπάθειες δικαστικού αποκλεισμού του από τα ψηφοδέλτια των προκριματικών, μια απόπειρα που ξεκίνησε από τις Πολιτείες του Κολοράντο και του Μέιν.
Οι προσπάθειες αυτές εδράζονται στη 14η τροπολογία, η οποία απαγορεύει την υποψηφιότητα εκείνων που έχουν εμπλακεί σε υποκίνηση εξέγερσης. Αυτήν την εβδομάδα, ωστόσο, οι δικηγόροι του τέως προέδρου κατέθεσαν αίτηση στο εφετείο της Ουάσιγκτον ζητώντας να του παρασχεθεί πλήρης ασυλία για τις κατηγορίες της συνωμοσίας με στόχο την ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος το 2020. Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι το κατηγορητήριο πρέπει να αρχειοθετηθεί επειδή αφορά σε ενέργειες που διεπράχθησαν όσο ήταν στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ. Το 41 σελίδων κείμενο προσφυγής προς το εφετείο ήταν το τελευταίο βήμα προτού συζητηθεί το θέμα ενώπιον τριμελούς δικαστικού σώματος την Τρίτη. «Η αδιάλειπτη 234ετής παράδοση μη παραπομπής προέδρων για επίσημες ενέργειες, παρά τις ηχηρές εκκλήσεις για το αντίθετο από όλο το πολιτικό φάσμα», επιβεβαιώνει την προεδρική ασυλία, ανέφερε η υπερασπιστική του ομάδα.
H παράσταση νίκης έχει αρχίσει να συσπειρώνει τα στελέχη των Ρεπουμπλικανών γύρω από τον Τραμπ. Ο τρίτος τη τάξει στην κομματική ιεραρχία της αμερικανικής Βουλής, Τομ Εμερ, από τη Μινεσότα, διεκήρυξε πριν από λίγες μέρες ότι στηρίζει τον Τραμπ, ενώ και ο πρόεδρος Μάικ Τζόνσον το έχει κάνει από τα τέλη Νοεμβρίου, όπως και η Ελίζ Στεφανίκ, το μεγάλο ανερχόμενο αστέρι του κόμματος, στην οποία πιστώνονται οι παραιτήσεις των δύο προέδρων των αμερικανικών Πανεπιστημίων, του UPenn και του Χάρβαρντ. Οι πιεστικές ερωτήσεις που τους έθεσε στο Κογκρέσο για τα φαινόμενα αντισημιτισμού εξέθεσαν τις δύο γυναίκες, επειδή οι απαντήσεις τους κρίθηκαν ανεπαρκείς και με λίγες ημέρες διαφορά οδήγησαν στις παραιτήσεις αμφοτέρων, εξέλιξη που θεωρήθηκε ιδεολογική νίκη της Ακροδεξιάς, anti-woke πτέρυγας του κόμματος.
Αν εξάλλου διαβάσει κανείς τον τρόπο κάλυψης της ειδησεογραφίας από τα υπερσυντηρητικά μέσα ενημέρωσης που πρωτοστάτησαν στη στήριξη Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του, η εικόνα της χώρας που φιλοτεχνούν και έχει εδραιωθεί στην κοινή γνώμη είναι τελείως δυστοπική: η οικονομία καταρρέει (δεν είναι αλήθεια, oι Κασσάνδρες περί ύφεσης το 2023 διαψεύστηκαν), o Tζο Μπάιντεν τα έχει χαμένα και κάνει υπερβολικά πολλές διακοπές (στην πραγματικότητα και οι δύο κάνουν γκάφες ή ξεχνούν πράγματα, ενώ οι διακοπές του Μπάιντεν είναι σχεδόν ίδιες με εκείνες του Τραμπ, λίγο πάνω από 25% της θητείας) και οι Δημοκρατικοί είναι διεφθαρμένοι και παιδόφιλοι (αναφέρονται στις σχέσεις του πρώην προέδρου Μπιλ Κλίντον με τον αυτόχειρα καταδικασμένο προαγωγό ανήλικων κοριτσιών Τζέφρι Επσταϊν). Ειδικά το μεταναστευτικό είναι από τα πλέον δημοφιλή ζητήματα στη φαρέτρα των ακροδεξιών Ρεπουμπλικανών, που κατηγορούν τον Αμερικανό πρόεδρο ότι ενθάρρυνε προεκλογικά τη μαζική έλευση μεταναστών στα σύνορα με το Μεξικό. Εντείνοντας τις πιέσεις προς τον Μπάιντεν, ομάδα εξήντα Ρεπουμπλικανών βουλευτών υπό τον πρόεδρο Μάικ Τζόνσον επισκέφθηκε τις τελευταίες μέρες την περιοχή. Υπενθυμίζεται ότι το κόμμα εξαρτά το πράσινο φως για τη συνέχιση της χρηματοδότησης προς την Ουκρανία από τη λήψη σκληρότερων μέτρων κατά των μεταναστών.
Με τη δημοτικότητά του να βρίσκεται στο ναδίρ, ο Τζο Μπάιντεν σκοπεύει να προχωρήσει σε επανεκκίνηση της προεκλογικής του εκστρατείας με εκδηλώσεις που θα συμβολίζουν τον αγώνα του για προάσπιση της δημοκρατίας και της φυλετικής ισότητας απέναντι στον υπονομευτή του πολιτεύματος Τραμπ. Στο πλαίσιο αυτό επρόκειτο να εκφωνήσει σήμερα βαρυσήμαντη ομιλία στην κοιλάδα Φορτζ, κοντά στη Φιλαδέλφεια, όπου είχε στρατοπεδεύσει τον χειμώνα 1777-78 ο Τζορτζ Ουάσιγκτον και οι άνδρες του στη διάρκεια της αμερικανικής επανάστασης.
Η 6η Ιανουαρίου 2021
Στο μεταξύ, ενώ οι Δημοκρατικοί και τα προοδευτικά ΜΜΕ συζητούν εμμονικά τις συνέπειες μιας δεύτερης θητείας Τραμπ για το μέλλον της δημοκρατίας στις ΗΠΑ, στις τάξεις των Ρεπουμπλικανών δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για όσα συνέβησαν την 6η Ιανουαρίου 2021 κατά την επιδρομή στο Καπιτώλιο. Ακόμη και οι ανθυποψήφιοί του για το χρίσμα αποφεύγουν να θίξουν το θέμα, γιατί ξέρουν ότι η παραμικρή αναφορά στα γεγονότα αποβαίνει τελικά προς όφελος του Τραμπ. Σε δημοσκόπηση για λογαριασμό της «Ουάσιγκτον Ποστ» και του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, οι Ρεπουμπλικανοί ψηφοφόροι θεωρούν σε ποσοστό 72% ότι είναι καιρός ο αμερικανικός λαός να προχωρήσει, αφήνοντας πίσω του την 6η Ιανουαρίου και μόλις το 14% αποδίδει σημαντικό μερίδιο ευθύνης στον τέως πρόεδρο για όσα συνέβησαν (πριν από δύο χρόνια το ποσοστό αυτό ήταν 27%).
Ο μόνος εσωκομματικός αντίπαλος του Τραμπ που τολμάει να του επιτίθεται, αποκαλώντας τον απειλή για τις αμερικανικές αξίες, είναι ο πρώην κυβερνήτης του Νιου Τζέρσεϊ, Κρις Κρίστι. Στον αντίποδα η Νίκι Χέιλι προτιμά να αναφέρεται στο «χάος» και το «δράμα» που άφησε πίσω της η προεδρία Τραμπ. «Τι σημαίνουν ακριβώς αυτά; Δεν είναι ο Βόλντεμορτ από τα βιβλία του Χάρι Πότερ», την είχε επικρίνει στα τέλη Νοεμβρίου ο Κρίστι, καλώντας την να αποδοκιμάσει ευθέως τη θητεία του. Η Χέιλι δεν θα ήθελε να διαρρήξει πλήρως τις σχέσεις της με τον τέως πρόεδρο, αφού συχνά αναφέρεται ως πιθανή υποψήφια αντιπρόεδρός του. Πάντως, ο πρώην υπεύθυνος στρατηγικού σχεδιασμού του Τραμπ, Στιβ Μπάνον, απέκλεισε το ενδεχόμενο ενός διδύμου Τραμπ – Χέιλι, χαρακτηρίζοντάς την ταυτισμένη με το πολιτικό κατεστημένο. Σε περίπτωση μιας γυναικείας υποψηφιότητας χαρακτήρισε πιθανή την ανάθεσή της στην Ελίζ Στεφάνικ ή στην Κάρι Λέικ, που έχασε το 2022 οριακά τις εκλογές για κυβερνήτης της Αριζόνα. Αν πάντως δεν επικρατήσει το κριτήριο του φύλου, δεν αποκλείεται να δούμε στο πλευρό του Τραμπ τον Τάκερ Κάρλσον, γνωστό πρώην δημοσιογράφο του Fox News, ο οποίος διαθέτει πλέον το δικό του κανάλι στην πλατφόρμα X.