Kathimerini.gr
Μαρίνα Καρπόζηλου
Εικονογράφηση: Loukia Kattis
Είναι το σημείο αναφοράς μας σε κάθε πτήση. Σε αυτούς στρεφόμαστε για κάθε ανησυχία μας, καθώς μοιάζουν να έχουν όλες τις απαντήσεις στα επαναλαμβανόμενα ερωτήματά μας. Η δουλειά τους όμως δεν περιορίζεται στον στενό διάδρομο του αεροπλάνου, αλλά συνεχίζεται και πίσω από τις κλειστές κουρτίνες, που προφυλάσσουν τον μικρόκοσμό τους από τα δικά μας αδιάκριτα βλέμματα.
Τώρα που τους συναντήσαμε στο έδαφος και όχι στον αέρα, οι ερωτήσεις μας άλλαξαν θεματική. Αντί για το «Σε πόση ώρα προσγειωνόμαστε;» ή το «Θα έχουμε και άλλες αναταράξεις;» τους ζητήσαμε να μας επιβεβαιώσουν ή όχι τους πιο διαδεδομένους μύθους γύρω από το επάγγελμά τους.
1. Ο μύθος: Οι αεροσυνοδοί μένουν ξύπνιοι, ακόμα και στις υπερατλαντικές πτήσεις
Η πραγματικότητα: Η Γιοχάνα Καλαφούτη, εκπαιδεύτρια ιπτάμενων συνοδών και φροντιστών, πιστοποιημένη από την Πολιτική Αεροπορία για όλους τους τύπους των αεροπλάνων, διευκρινίζει πως υπάρχουν ειδικές θέσεις για την ξεκούρασή τους και πως δικαιούνται να κοιμηθούν εναλλάξ, σε βάρδιες, ανά δύο – δυόμισι ώρες. «Κοιμόμαστε με τη στολή, αφαιρούμε απλά τα αξεσουάρ και ρίχνουμε μια κουβέρτα από πάνω μας. Το σημαντικό όμως είναι πως όταν ξυπνάμε πρέπει να δίνουμε την εντύπωση πως δεν έχουμε κοιμηθεί. Βουρτσίζουμε δόντια, φρεσκάρουμε το μακιγιάζ μας και πιάνουμε και πάλι δουλειά». Ο Αλέξανδρος Δρακάκης, που εργάζεται ως ιπτάμενος φροντιστής τα τελευταία 5 χρόνια, διευκρινίζει πως αν υπάρχουν άδειες θέσεις στην VIP καμπίνα, δικαιούνται να ξαπλώσουν εκεί, αλλιώς πηγαίνουν στις θέσεις του crew rest, που όπως λέει θυμίζουν κουκέτες πλοίου.
2. Ο μύθος: Η δουλειά των αεροσυνοδών είναι να μας σερβίρουν κατά τη διάρκεια της πτήσης
Η πραγματικότητα: Μπορεί για εμάς η στιγμή που θα σερβιριστεί το φαγητό ή ο καφές να είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς σπάει τη μονοτονία της πτήσης, για τους αεροσυνοδούς όμως δεν έχει την ίδια βαρύτητα. Η κ. Καλαφούτη εξηγεί στην «Κ» ότι «η βασική μας δουλειά είναι η ασφάλεια των επιβατών. Εκπαιδευόμαστε σε κάθε σενάριο, ακόμα και στο ενδεχόμενο που κάποιος θα χάσει τη ζωή του κατά τη διάρκεια της πτήσης. Στο αεροπλάνο υπάρχουν όλα τα σωστικά μέσα, διατίθεται πλήρες φαρμακείο, έχουμε μέχρι και οξυγόνο». Οπως επισημαίνει η έμπειρη εκπαιδεύτρια, κάθε αεροπλάνο που έχει πάνω από 19 θέσεις οφείλει να έχει εκπαιδευμένο προσωπικό. Σε κάθε 50 θέσεις αντιστοιχεί ένα εκπαιδευμένο μέλος, ακόμα και αν οι επιβάτες είναι λιγότεροι: «Υπολογίζονται οι θέσεις, όχι το πόσοι επιβαίνουν στην κάθε πτήση».
3. Ο μύθος: Ο χαιρετισμός των επιβατών έχει κρυφό σκοπό;
Η πραγματικότητα: Η οδηγία που έχουν οι αεροσυνοδοί είναι πράγματι να έχουν μια καλή γνώση των επιβατών και να αναφέρουν οτιδήποτε περίεργο εντοπίσουν. Η κ. Καλαφούτη που, αν και πλέον δεν πετάει έχει πολλές ώρες πτήσεων στο βιογραφικό της, αναφέρει ότι «έχουμε συναντήσει αρκετούς μεθυσμένους επιβάτες. Πάντα το αναφέρουμε στον κυβερνήτη, καθώς είναι στη δική του ευχέρεια να επιτρέψει ή όχι την επιβίβασή τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις αν και ο επιβάτης ανέβηκε τελικά στο αεροπλάνο, δημιούργησε στη συνέχεια προβλήματα και υποχρεωθήκαμε να προσγειωθούμε σε ενδιάμεσο προορισμό προκειμένου να τον αποβιβάσουμε. Ο κυβερνήτης άλλωστε έχει το δικαίωμα να κατεβάσει οποιονδήποτε επιθυμεί από το αεροσκάφος, ακόμα και μέλη του προσωπικού».
4. Ο μύθος: Ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης τρώνε διαφορετικό φαγητό μεταξύ τους
Η πραγματικότητα: Πράγματι, οι αεροσυνοδοί σερβίρουν δυο διαφορετικά φαγητά στο πιλοτήριο. Ο λόγος δεν είναι άλλος από την ασφάλεια. Η κ. Καλαφούτη εξηγεί ότι «πολλές φορές ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης ανήκουν στην ίδια βαθμίδα. Σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά ο ένας αναλαμβάνει το “πήγαινε” και ο άλλος την επιστροφή. Ποτέ όμως δεν τρώνε το ίδιο φαγητό. Οσο και αν είμαστε σίγουροι για την ποιότητα αυτών που σερβίρουμε, υπάρχει πάντα ο απειροελάχιστος κίνδυνος της δηλητηρίασης. Θέλουμε λοιπόν να είμαστε σίγουροι πως ακόμα και σε αυτό το ενδεχόμενο ο ένας εκ των δύο να μπορεί να αντεπεξέλθει στην πτήση». Οσον αφορά τους επιβάτες η κ. Καλαφούτη μας ενθαρρύνει να καταγράψουμε τους τυχόν διατροφικούς μας περιορισμούς την ώρα που κάνουμε την κράτηση του εισιτηρίου μας. «Ο προϊστάμενος της πτήσης θα έχει ενημερωθεί σχετικά και θα σας προσφέρουμε το μενού που θα αντιστοιχεί στις ανάγκες σας».
5. Ο μύθος: Οι αεροσυνοδοί είναι υπεύθυνοι για τις τσάντες μας
Η πραγματικότητα: Ο κ. Δρακάκης είναι κάθετος: «Ολοι μας έχει χρειαστεί να βοηθήσουμε κάποιον επιβάτη που δεν μπορεί να σηκώσει την τσάντα του. Σε καμία περίπτωση όμως δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ανεβάζουμε εμείς τις χειραποσκευές στα ντουλάπια του αεροπλάνου. Δεν είμαστε αχθοφόροι!». Στην πραγματικότητα το ζήτημα των αποσκευών μπορεί να δημιουργήσει ιδιαίτερο εκνευρισμό στην καμπίνα, ειδικά στις πτήσεις εσωτερικού. Καθώς οι επιβάτες αρνούνται να αποχωριστούν τις (πολλές φορές υπέρβαρες) χειραποσκευές τους, οι αεροσυνοδοί καλούνται να βρουν μερικά εκατοστά ελεύθερου χώρου, ενώ παράλληλα καθησυχάζουν τους πιο αγχωμένους με απλές, αλλά και αυτονόητες εξηγήσεις: «Τοποθετήσαμε τη βαλίτσα σας μερικές θέσεις πιο μπροστά, μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται να χαθεί, εκεί θα είναι και όταν θα προσγειωθούμε».
6. Ο μύθος: Στις VIP πτήσεις γίνονται όργια
Η πραγματικότητα: Ο κ. Δρακάκης επιβεβαιώνει πως προφανώς πρόκειται για μύθο. Ωστόσο, η κ. Καλαφούτη εξηγεί ότι οι αεροσυνοδοί που συνοδεύουν τα αεροπλάνα των VIP πρέπει να είναι έμπιστοι και να τηρούν πλήρη εχεμύθεια. Αυτό άλλωστε είναι και το βασικότερο κριτήριο για την πρόσληψή τους. «Συνήθως για αυτές τις πτήσεις ζητάνε έμπειρους αεροσυνοδούς που δεν θα αρχίσουν να διαδίδουν το ποιοι ήταν οι επιβάτες και το ποιος ταξίδευε μαζί με ποιον. Για αυτόν τον λόγο οι μισθοί των VIP αεροσυνοδών μπορεί να φτάσουν και τις 5.000 ευρώ/μήνα. Σε αυτές βέβαια τις περιπτώσεις είναι πολύ δύσκολο να έχεις σταθερή βάση, συνήθως πρέπει να μετακινείσαι κάθε μήνα και σε διαφορετική πόλη».
7. Ο μύθος: Κάθε αεροσκάφος ανήκει μόνο σε μια εταιρεία
Η πραγματικότητα: Υπάρχουν εταιρείες που υπενοικιάζουν όχι μόνο τα αεροσκάφη τους, αλλά και το πλήρωμά τους. Ο κ. Δρακάκης ανήκει σε αυτήν την κατηγορία καθώς από το 2018 που ξεκίνησε να εργάζεται έχει αλλάξει τέσσερις αεροπορικές εταιρείες υπενοικίασης, δύο ελληνικές και δύο ξένες. «Από τη μια εταιρεία στην άλλη η βαθμίδα σου παραμένει σταθερή. Ομως αν αλλάξεις εταιρεία είσαι υποχρεωμένος να κάνεις εκπαίδευση, σύμφωνα με την πολιτική της. Αντίστοιχα αλλάζουν και τα διακριτικά στη στολή σου».
8. Ο μύθος: Υπάρχουν αυστηρές οδηγίες για την εμφάνιση των αεροσυνοδών
Η πραγματικότητα: Η κάθε εταιρεία υπαγορεύει τις δικές της οδηγίες. Σύμφωνα με τον κ. Δρακάκη η γενικότερη κατεύθυνση για τους άντρες έχει να κάνουν με το να είναι φρεσκοκουρεμένοι και, σε περίπτωση που επιτρέπεται το μούσι, πρέπει οπωσδήποτε να είναι περιποιημένο. Αντίστοιχα οι γυναίκες καλούνται συνήθως να έχουν πιασμένα τα μαλλιά τους, αν και πλέον υπάρχουν εταιρείες με πιο χαλαρές κατευθύνσεις. Πολλές φορές βλέπουμε άλλωστε την κουλτούρα και την αισθητική της κάθε χώρας να αποτυπώνεται στις στολές, αλλά και στη γενικότερη εμφάνιση των ιπτάμενων φροντιστών. Επιπλέον, η κ. Καλαφούτη εξηγεί πως μια αεροσυνοδός πρέπει να μπορεί να ετοιμαστεί μέσα σε λίγα λεπτά, ειδικά τις μέρες που είναι σε επιφυλακή για την περίπτωση που χρειαστεί να αντικαταστήσει κάποια συνάδελφό της. «Δεν έχει σημασία πόσο μακριά μένεις από το αεροδρόμιο. Αν είσαι σε επιφυλακή και σε καλέσουν οφείλεις να εμφανιστείς στην ώρα σου, έτοιμη, ντυμένη και χτενισμένη, έτοιμη για απογείωση».
9. Ο μύθος: Οι στολές είναι των αεροσυνοδών και μπορούν να τις φοράνε όποτε θέλουν
Η πραγματικότητα: Η κάθε αεροπορική εταιρεία δίνει τις στολές στους φροντιστές ως «δάνειο» και είναι υποχρεωμένοι να τις επιστρέψουν με τη λήξη της συνεργασίας τους. Συνήθως προσφέρουν στους υπαλλήλους τους 2 -3 διαφορετικά σετ που συνοδεύονται από αντίστοιχη τσάντα και βαλιτσάκι. Οπως διευκρινίζει ο κ. Δρακάκης, «ακόμα και σε πτήση εσωτερικού aller-retour οφείλουμε να έχουμε μαζί μας μια επιπλέον στολή καθώς και πολιτικά ρούχα, σε περίπτωση που κάτι γίνει, είτε λόγω καιρού είτε λόγω μηχανικής βλάβης του αεροσκάφους και τελικά διανυκτερεύσουμε. Εσώρουχα και καλλυντικά είναι επίσης απαραίτητα». Οσο για τη στολή δεν επιτρέπεται στους φροντιστές να τη φοράνε σε εξωτερικό χώρο, παρά μόνο προς και από τον χώρο του αεροδρομίου. «Στα θετικά του επαγγέλματος είναι πως δεν προβληματιζόμαστε ποτέ για το τι θα φορέσουμε σήμερα στη δουλειά».
