Kathimerini.gr
Δημήτρης Αθηνάκης
Τα IntelliPhones είναι (σχεδόν) εδώ και αποτελούν την ΑΙ εκδοχή των smartphones, τα οποία, εξ όσων συνάγεται, αποχαιρετούμε. Οταν κυκλοφορήσουν στην αγορά, το ερχόμενο φθινόπωρο, τα νέα iPhones με ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη και το ChatGPT (τη συνδρομητική, μάλιστα, έκδοση) ως δεδομένο, όσα ξέραμε μέχρι στιγμής για την επικοινωνία και τη χρήση των κινητών τηλεφώνων θα αποτελούν, καταπώς φαίνεται, προϊστορία.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Apple, Τιμ Κουκ, στο συνέδριο της εταιρείας στο Κουπερτίνο της Καλιφόρνιας, στις 10 Ιουνίου 2024. (©AP Photo/Jeff Chiu)
Την περασμένη Δευτέρα, ο Τιμ Κουκ ανακοίνωσε ότι ολοκληρώθηκαν επιτυχώς οι συνομιλίες της Apple, της οποίας προΐσταται, και της OpenAI του Σαμ Αλτμαν. Αρχικά, το χρηματιστήριο του Nasdaq επέδειξε μια μάλλον παγωμένη αντίδραση – η μετοχή της εταιρείας που ίδρυσε ο Στιβ Τζομπς έχασε περίπου 2% της αξίας της. Την επομένη, κάτι άλλαξε στο μυαλό των επενδυτών και ξαφνικά η Apple εκτοξεύτηκε χρηματιστηριακά και η αξία της απέκτησε επιπλέον 200 δισ. δολάρια, με αύξηση της μετοχής κατά 6%, κοντά στα 200 δολάρια.
Δημοσιεύματα επίσης εμφανίζουν την Apple εμμέσως να παραδέχεται ότι ο έξυπνος βοηθός που αναπτύσσει στα προϊόντα της, το Siri, είναι μάλλον ανεπαρκής
«Καλώς ήρθες, ΑΙ»
«Καλώς ήρθες, ΑΙ» ήταν το μήνυμα του Τιμ Κουκ στο άνοιγμα των εργασιών του Apple Worldwide Developers Conference 2024 στο Κουπερτίνο της Καλιφόρνιας. Ο διεθνής Τύπος σχολιάζει ότι η Apple –που επί χρόνια… δαιμονοποιούσε την τεχνητή νοημοσύνη, απαγόρευε να εγκαθιστούν οι χρήστες της εφαρμογές εκτός AppStore για λόγους ασφαλείας (αλλά η Ε.Ε. τής άλλαξε γνώμη) και επέτρεπε ως browser μόνο το Safari– προχωρεί σε συνεργασία με την OpenAI και ανοίγεται στο μάλλον αυτονόητο εργαλείο της εποχής μας: την ΑΙ.
Δημοσιεύματα επίσης εμφανίζουν την Apple εμμέσως να παραδέχεται ότι ο έξυπνος βοηθός που αναπτύσσει στα προϊόντα της, το Siri, είναι μάλλον ανεπαρκής, αφού το κύριο χαρακτηριστικό που προσφέρει η συνεργασία της με την OpenAI και το ChatGPT της είναι να πάει ένα βήμα παρακάτω τις μέχρι σήμερα δυνατότητες του εργαλείου της.
Οπως γράφεται πάντως, αυτή η συνεργασία, που εγκυμονείτο επί μήνες καθώς η Apple συζητούσε και με την Google επί του θέματος, αποτελεί ένα κομμάτι στο νέο παζλ που ονομάζεται «Apple Intelligence». Η Wall Street Journal, γράφοντας για τη συμφωνία, λέει χαρακτηριστικά ότι η συνεργασία OpenAI και Apple αποτελεί ένα βήμα πίσω για την Google, η οποία εδώ και καιρό πληρώνει στην Apple ετησίως δισεκατομμύρια δολάρια, ώστε τα προϊόντα της να έχουν το Google ως προεπιλεγμένο εργαλείο αναζήτησης.
Πηγή: Apple – Προσαρμογή: Loukia Kattis/Καθημερινή
Τι σημαίνει, όμως, ακροθιγώς αυτή η συνεργασία; Πρόκειται για ένα ολοκαίνουργιο εξατομικευμένο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που θα επιτρέψει στους χρήστες των iPhones, iPads και Mac να αναπτύξουν νέες δυνατότητες πλοήγησης και δημιουργίας περιεχομένου: κειμένου ή εικόνας.
Το ChatGPT πλέον θα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των συσκευών της εταιρείας του Τιμ Κουκ και, σύμφωνα με τον CEO, θα εκτοξεύσει τα προϊόντα της Apple σε «νέες κορυφές», ήδη από το ερχόμενο φθινόπωρο, όπου θα λανσαριστεί η δοκιμαστική έκδοση της συνεργασίας των δύο τεχνολογικών γιγάντων, όπως ανακοινώθηκε στο συνέδριο.
Τι έρχεται το φθινόπωρο
Το βασικότερο στοιχείο, πάντως, σε αυτή τη συνεργασία είναι πως πλέον η τεχνητή νοημοσύνη θα γίνει mainstream εργαλείο όλων των χρηστών οποιουδήποτε προϊόντος. Ετσι, μέσω των συσκευών της Apple –αλλά και της Samsung που ετοιμάζει κάτι παρεμφερές– η ΑΙ ενδέχεται να αλλάξει άρδην τη χρήση του διαδικτύου, των συσκευών και της επικοινωνίας μας. Ωστόσο, ενδέχεται, όπως γράφεται ένθεν κακείθεν, η Apple να είναι το όχημα που θα μειώσει τον αριθμό των… φοβισμένων, των παραπληροφορημένων και των επικριτών της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς θα φτάσει στα χέρια δισεκατομμυρίων χρηστών.
Το νέο εξατομικευμένο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θα δίνει προτεραιότητα στα μηνύματα και τις ειδοποιήσεις, σε νέα εργαλεία διόρθωσης και παραγωγής κειμένου, καθώς, για παράδειγμα, θα συνδυάζει τις συζητήσεις που γίνονται μεταξύ ατόμων μέσω e-mails.
Οπως γράφουν οι New York Times, το νέο εξατομικευμένο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θα δίνει προτεραιότητα στα μηνύματα και τις ειδοποιήσεις, σε νέα εργαλεία διόρθωσης και παραγωγής κειμένου, καθώς, για παράδειγμα, θα συνδυάζει τις συζητήσεις που γίνονται μεταξύ ατόμων μέσω e-mails.
Οπως προαναφέρθηκε, θα βελτιωθεί κατά πολύ το Siri, ενώ, όπως λένε οι ΝΥΤ, τα νέα αυτά χαρακτηριστικά θα απαντούν σε ερωτήσεις, θα δημιουργούν εικόνες και κώδικα λογισμικού, κλείνοντας το μάτι στους απογοητευμένους developers, στους οποίους η Apple έθετε μύρια όσα όρια στην ανάπτυξη εφαρμογών. Σύμφωνα με τον Τιμ Κουκ, «το σύστημα θα μπορεί να προσδιορίσει αυτόματα εάν μια επαναπρογραμματισμένη ώρα συνάντησης θα περιέπλεκε τα σχέδια για παρακολούθηση μιας θεατρικής παράστασης». Δεύτερο παράδειγμα: αν ένας χρήστης θέλει βοήθεια για προγραμματισμό του φαγητού που θέλει να ετοιμάσει, μπορεί να πει στο σύστημα ότι έχει σολομό, λεμόνι και ντομάτες και χρειάζεται… ιδέες.
Αυτό που ο CEO, όμως, της Apple σημείωσε σε όλους τους τόνους είναι ότι το νέο αυτό σύστημα θα παραμείνει συμβατό με τις αρχές και τις αξίες της εταιρείας (προστασία δεδομένων και ασφάλεια) και θα δοθεί ιδιαίτερη βάση σε ζητήματα απορρήτου δεδομένων και επικοινωνιών. Δεν παρέλειψε μάλιστα να σημειώσει ότι θα διασφαλιστεί ότι οι χρήστες των προϊόντων της Apple θα γνωρίζουν ότι το chatbot –και όχι η Apple– θα είναι υπεύθυνο εάν οι απαντήσεις δεν είναι ικανοποιητικές…
«Το μεγάλο νέο…»
«Το μεγάλο νέο είναι ότι η Apple έκανε στροφή προς την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη, δηλαδή προς τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα που ανταποκρίνονται σε φυσική γλώσσα», λέει στην «Κ» ο Διομήδης Σπινέλλης, καθηγητής του Τμήματος Διοικητικής Επιστήμης & Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Αναλυτικής Λογισμικού στο Πολυτεχνείο του Ντελφτ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, έως τώρα η Apple δεν είχε επενδύσει στην ΑΙ, και τα iPhones, που ήταν η βασική πηγή εσόδων της, είχαν σημειώσει μείωση πωλήσεων λόγω κορεσμού. «Ολοι αναρωτιόντουσαν πού πάει η Apple, αν έχει χάσει τον δρόμο της», λέει ο Διομήδης Σπινέλλης. «Αυτό, μάλιστα, είχε φανεί και στην κεφαλαιοποίησή της και τη χρηματιστηριακή της αξία, όπου η Microsoft την είχε ξεπεράσει κατά πολύ», συμπληρώνει.
Ο Ελον Μασκ, ασφαλώς, ήδη αντέδρασε. «Είναι προφανώς παράλογο το γεγονός ότι η Apple δεν είναι αρκετά έξυπνη για να δημιουργήσει το δικό της AI, αλλά είναι κατά κάποιον τρόπο ικανή να διασφαλίσει ότι η OpenAI θα προστατεύσει την ασφάλεια και το απόρρητό σας! Η Apple δεν έχει ιδέα τι πραγματικά θα συμβεί όταν παραδώσει τα δεδομένα σας στην OpenAI. Σας ξεπουλάνε κανονικά», έγραψε στο Χ (του).
Βέβαια –χιουμοριστικά– αντέδρασε και ο μεγάλος ανταγωνιστής του «δαγκωμένου μήλου», η Samsung, για το Apple Intelligence: «Η προσθήκη του “Apple” δεν το καθιστά νέο ή πρωτοποριακό. Καλώς ήλθατε στην AI», ανήρτησε στο Χ, προσθέτοντας ένα… ολόκληρο, κατακόκκινο μήλο στο τέλος.
Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να σημειωθεί ότι, για να πετύχει το Apple Intelligence, η εταιρεία, όπως έχει γράψει το Bloomberg, θα πρέπει να το επεκτείνει σε άλλες γλώσσες και χώρες. Αυτό μπορεί να είναι μια πρόκληση για την Κίνα συγκεκριμένα, μία από τις μεγαλύτερες αγορές της Apple στο εξωτερικό, όπου απαγορεύονται υπηρεσίες όπως το ChatGPT και το Gemini. Οπως μας έχει πει σε ανύποπτο χρόνο ο συνομιλητής μας καθηγητής του ΑΠΘ, η κούρσα της ΑΙ έχει πολλές γεωπολιτικής σημασίας διαστάσεις, μεταξύ Κίνας και Δύσης…
«Είναι πιθανό να αλλάξουν οι προσδοκίες της επικοινωνίας»
Ο Βασίλης Βασσάλος, πάντως, καθηγητής Επιστήμης των Δεδομένων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών που εδώ και χρόνια εργάζεται στην επεξεργασία δεδομένων και τις μηχανές αναζήτησης, λέει στην «Κ» «ότι όλα αυτά τα δεδομένα που θα συλλέγονται σίγουρα θα επιταχύνουν την εξέλιξη των μοντέλων της τεχνητής νοημοσύνης. Παρά ταύτα, θα γίνεται αυτό που γινόταν έως τώρα με την επεξεργασία τους, απλώς με πολύ καλύτερη απόδοση. Η ιδιωτικότητα, πάντως, και τα προσωπικά δεδομένα εξαρτώνται απολύτως από την τελική συμφωνία μεταξύ των δύο εταιρειών. Εικάζω ότι στην Ε.Ε. θα είναι πιο δύσκολα τα πράγματα σε μια τέτοια περίπτωση», σημειώνει αναφερόμενος στους αυστηρούς όρους του GDPR, αλλά και στο ζήτημα των μονοπωλίων, καθώς η σύμπραξη των δύο γιγάντων θα επιφέρει και τέτοια ζητήματα.
Φωτ:Shutterstock
Θέσαμε στους δύο καθηγητές και το ερώτημα για τον τρόπο με τον οποίον θα αλλάξει η επικοινωνία των ανθρώπων. Ο Βασίλης Βασσάλος μάς είπε χαρακτηριστικά ότι «δεν έχω κρυστάλλινη σφαίρα για να προβλέψω επακριβώς πώς θα αλλάξει κοινωνικά η επικοινωνία, εφόσον είναι ιδιαίτερη απροσδόκητη η εξέλιξη της ίδιας της κοινωνίας και είναι πιθανόν να μας εκπλήξουν τα αποτελέσματα από τη χρήση δισεκατομμυρίων χρηστών των προϊόντων της Apple».
Από την άλλη, όπως επισημαίνει ο Διομήδης Σπινέλλης, μπορεί να επεκταθεί η δημιουργικότητα των χρηστών, σε κάτι που μοιάζει να συμφωνεί και ο Βασίλης Βασσάλος, συμπληρώνοντας, ωστόσο, ότι μπορεί να τους οδηγήσει και σε περαιτέρω απο-κοινωνικοποίηση.
Σε αυτό το ζήτημα, πάντως, ο Διομήδης Σπινέλλης πιστεύει ότι «η γραπτή επικοινωνία ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα ανθρώπινη. Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χάσαμε… τα πάντα». Μάλιστα, ο ίδιος θεωρεί ότι η τεχνητή νοημοσύνη μάλλον θα διευκολύνει τη ζωή μας, θα την καταστήσει περισσότερο παραγωγική, διότι οι ευκολίες που θα μας προσφέρει, ιδιαιτέρως μέσω της χρήσης της στα κινητά μας τηλέφωνα, θα μας αφήσουν χώρο για να ασχοληθούμε με περισσότερο ουσιώδη ζητήματα της ζωής μας.
Ο Βασίλης Βασσάλος, δε, μας υπενθύμισε πώς άλλαξε η επικοινωνία των ανθρώπων με την εμφάνιση των πρώτων iPhones, με την ευρεία συνδεσιμότητα των χρηστών κάθε ηλικίας, αλλά και την προσδοκία της συνδεσιμότητας. «Είναι πιθανό, λοιπόν, να αλλάξουν οι προσδοκίες της επικοινωνίας. Εκεί που παρατηρούμε σήμερα παρέες να μη συνομιλούν μεταξύ τους επειδή ασχολούνται με τα κινητά τους, τώρα αυτό μπορεί να ενταθεί ως φαινόμενο και να μη μιλούν καν μέσω τσατ, αφού αυτό, ίσως, θα γίνεται μέσω της τεχνητής νοημοσύνης. Ισως βέβαια βοηθήσει περισσότερο τους μοναχικούς ανθρώπους, όπου θα βρουν ένα πικρό, αν μου επιτρέπεται, υποκατάστατο της ανθρώπινης επικοινωνίας».
Ο ίδιος θεωρεί ότι «όπως έχει ανακοινωθεί, σίγουρα θα βελτιωθεί το Siri και η εν γένει αναζήτηση. Είναι πολύ πιθανό να έχουμε τη δυνατότητα πολυγλωσσικής επικοινωνίας μιλώντας… τη γλώσσα μας, αλλά και αυτό το εξατομικευμένο σύστημα να εξυπηρετεί κατά πολύ τους ανθρώπους με αναπηρίες».
Να φοβόμαστε ή όχι;
Ο Διομήδης Σπινέλλης μάς εξηγεί ότι τα κινητά ήδη βλέπουν (μέσω της κάμερας), ακούν (μέσω των συνομιλιών μας), ξέρουν τα γούστα μας, τη ρουτίνα μας, τις επαφές μας. Η Apple, όπως μας λέει, έχει ως πυρήνα των αξιών της την προστασία. «Τώρα με την ΑΙ που θα ενσωματώσει στα κινητά της υπόσχεται ότι η όλη επεξεργασία των δεδομένων θα γίνεται εντός του iPhone και τα δεδομένα δεν θα “φεύγουν” για αλλού – σε αντίθεση, ας πούμε, με την OpenAI που διατηρεί τα δεδομένα σε υπολογιστικά νέφη. Οι δυνατότητες της Siri, όμως, θα παραμείνουν στα δικά της υπολογιστικά κέντρα, τα οποία φυλάσσονται υπό δρακόντεια μέτρα, όπως ένα στρατόπεδο με τοίχους υψωμένους γύρω του. Αυτό δεν εξαλείφει παντελώς τον κίνδυνο διαρροής, ωστόσο τον ελαχιστοποιεί».
Και αν φτάσει στα χέρια δισεκατομμυρίων χρηστών στον κόσμο; Μπορεί αυτό να αποδειχθεί επιβλαβές για τον άνθρωπο; «Οχι περισσότερο από την εκτεταμένη οπλοκατοχή στις ΗΠΑ», είναι η απάντησή του. «Εχουμε περισσότερα να κερδίσουμε παρά να χάσουμε», επισημαίνει ο Διομήδης Σπινέλλης. «Δεν αμφισβητώ τον κίνδυνο αναπαραγωγής στερεοτύπων, την κακή χρήση της ΑΙ ή ότι μπορεί να προχωρήσει εκτός των ορίων που της τίθενται. Ωστόσο, δεν θα την έβαζα ούτε στην τριάδα των μεγάλων κινδύνων της ανθρωπότητας. Τουλάχιστον, όχι περισσότερο από την κλιματική κρίση και την απειλή πυρηνικού πολέμου».
