Kathimerini.gr
Σε λειτουργία αναμένεται να τεθεί ξανά ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων τις επόμενες ημέρες, γεγονός που γεμίζει με ενθουσιασμό και αγωνία τους επιστήμονες στο CERN. Σε αυτή τη συσκευή, άλλωστε, ανιχνεύθηκε τo 2012 το μποζόνιο Χιγκς, το λεγόμενο «Σωματίδιο του Θεού». Ο επιταχυντής είχε τεθεί εκτός λειτουργίας πριν από τρία χρόνια προκειμένου να γίνουν έργα συντήρησης και αναβαθμίσεις. Η ολοκλήρωσή τους, όμως, καθυστέρησε πέρα από το αναμενόμενο λόγω της πανδημίας COVID-19, η οποία «πάγωσε» κάθε δραστηριότητα την τελευταία διετία.
Για την επανεκκίνηση του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων, του μεγαλύτερου και ισχυρότερου στον κόσμο, απαιτείται μία αρκετά περίπλοκη διαδικασία. Ηδη οι επιστήμονες του CERN που θα επιχειρήσουν να φέρουν σε πέρας το εγχείρημα, έχουν εφοδιαστεί με φιάλες σαμπάνιας για να το γιορτάσουν αν όλα πάνε όπως προσδοκούν. Το Κέντρο Ελέγχου, άλλωστε, είναι πάντα γεμάτο με το ευγενές ποτό για την περίπτωση που κάτι θα χρειαστεί να γιορτάσουν οι ερευνητές, ακριβώς όπως συνέβη και όταν ανιχνεύθηκε το μποζόνιο Χιγκς. «Δεν πατάς απλώς ένα κουμπί και όλα τελείωσαν», εξηγεί ο Ρεντέ Στέερενμπεργκ, επικεφαλής του Κέντρου Ελέγχου του επιταχυντή. «Ολοι νιώθουμε ένταση και αγωνία».
Μετά τρία χρόνια ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων μπαίνει ξανά σε λειτουργία – «Ανοίγει ο ορίζοντας για νέες συνταρακτικές ανακαλύψεις», λέει ο επικεφαλής του Κέντρου Ελέγχου.
Σίγουρα είναι παρά πολλά πράγματα που μπορεί να μην εξελιχθούν όπως ελπίζουν οι επιστήμονες. Ισως να ανιχνευθεί κάποιο φράξιμο ή εμπόδιο, ίσως να υπάρξει συρρίκνωση των υλικών εξαιτίας των θερμοκρασιών που υπερβαίνουν τους 300 βαθμούς Κελσίου, ή ακόμα να εμφανιστούν προβλήματα με τους χιλιάδες μαγνήτες που διασφαλίζουν ότι τα δισεκατομμύρια σωματιδίων παραμένουν σε μία «σφιχτή δέσμη», καθώς κινούνται στη σήραγγα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων κάτω από τα γαλλοελβετικά σύνορα. «Ολο το σύστημα πρέπει να λειτουργήσει σαν μία ορχήστρα», τονίζει ο Στέερενμπεργκ. «Για να καταφέρει η δέσμη να κινηθεί κυκλικά, όλοι οι μαγνήτες πρέπει να λειτουργήσουν άρτια και να κάνουν τα σωστά πράγματα, τη σωστή χρονική στιγμή», εξηγεί.
Ακόμα και μετά την ανίχνευση του «Σωματιδίου του Θεού» και του ενεργειακού του πεδίου, που ήταν απαραίτητα για τη γέννηση του σύμπαντος μετά τη «Μεγάλη Εκρηξη», πριν από 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια, οι επιστήμονες του CERN έχουν τη δυνατότητα να κάνουν νέες, εξαιρετικά σημαντικές ανακαλύψεις.
Οι φυσικοί ευελπιστούν ότι η επαναλειτουργία του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων και η επανάληψη των σωματιδιακών συγκρούσεων θα συμβάλει στην έρευνα της «σκοτεινής ύλης» που υπάρχει πέρα από το ορατό σύμπαν. Η «σκοτεινή ύλη» υπολογίζεται ότι είναι πέντε φορές «περισσότερη» από τη φυσική ύλη. Εχει όμως μία ιδιαίτερη ικανότητα: Δεν απορροφά, δεν αντανακλά και δεν εκπέμπει φως. Κάθε έρευνα που πραγματοποιήθηκε μέχρι σήμερα απέβη άκαρπη. «Θα αυξήσουμε δραματικά τον αριθμό των σωματιδιακών συγκρούσεων. Πιστεύουμε ότι αυτό μας ανοίγει έναν απέραντο ορίζοντα για νέες συνταρακτικές ανακαλύψεις», τονίζει ο Στέερενμπεργκ, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι ο χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστήμονες είναι σχετικά περιορισμένος, αφού ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων θα τεθεί και πάλι εκτός λειτουργίας για αναβάθμιση και συντήρηση από το 2025 έως το 2027.
