Αλεξία Καλαϊτζή
Μια επίθεση που φέρνει κακές μήνες από τα τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής πριν από την πρωτόδικη καταδίκη της ως εγκληματική οργάνωση θύμισε η εισβολή περίπου 15 ατόμων το βράδυ της Τετάρτης σε έκθεση με έργα τέχνης του Σεργκέι Αντρέεφσκι, καλλιτέχνη από τη Βόρεια Μακεδονία.
Λίγα λεπτά πριν τις 20.00, άτομα με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά τους και διακριτικά της Χρυσής Αυγής εισέβαλαν στον χώρο που πραγματοποιούνταν η έκθεση στην Καλαμαριά, στην ανατολική Θεσσαλονίκη και αφότου προπηλάκισαν τον καλλιτέχνη που βρισκόταν εκεί με τη σύζυγό του, έβαλαν μια κόκκινη κορδέλα στην είσοδο «σφραγίζοντάς» την. Μάλιστα, ανήρτησαν το βίντεο της εισβολής τους στην ιστοσελίδα τους.
«Καλό είναι σε ανθρώπους που λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο να μην δίνουμε περισσότερη αξία. Η έκθεση έληξε με τον τρόπο που έληξε. Αλλά την είδε πολύς κόσμος. Ας μείνουμε στο θετικό της υπόθεσης και όχι εν τέλει στο πώς έκλεισε. Θα ασχοληθεί η ασφάλεια για το τι έχει γίνει», δήλωσε στην «Κ» ο δήμαρχος Καλαμαριάς, Γιάννης Δαρδαμανέλης, προσπαθώντας να μην δώσει συνέχεια στο περιστατικό.
Η χρονική συγκυρία των εκλογών
«Οι μετοχές της ακροδεξιάς είναι ανεβασμένες τώρα, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως υπάρχει ζήτηση για ακροδεξιές πολιτικές προτάσεις» παρατήρησε από πλευράς του ο Αριστείδης Χατζής, καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, σχολιάζοντας τη χρονική στιγμή που πραγματοποιήθηκε η έφοδος. «Αισθάνονται πια μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση γιατί θεωρούν πως με κάποιον τρόπο θα εκπροσωπηθούν στην ελληνική Βουλή».
Μόλις είδε το βίντεο της εισβολής, η Ιωάννα Μεϊτάνη, συντονίστρια του Σημείου για τη μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς, θυμήθηκε απευθείας την επίθεση στο Χυτήριο το 2012. «Πιστεύω ότι έγινε τώρα γιατί προεκλογικά βλέπουν ένα ρεύμα αποδοχής τους που συγκεντρώνεται κυρίως στο πρόσωπο του Κασιδιάρη. Η ακροδεξιά έχει μια δημοσκοπική άνοδο και θέλουν να “ανεβουν στο κύμα”, να φανούν», τονίζει.
Αίσθηση ανοχής
Αυτό που παρατηρούν και οι δύο είναι μία αίσθηση ανοχής που επιτρέπει τέτοιες κινήσεις.
Η κ. Μεϊτάνη αναφέρει ενδεικτικά τις επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν μετά την πρωτόδικη καταδίκης της Χρυσής Αυγής, όπως τα επεισόδια στα ΕΠΑΛ στη Θεσσαλονίκη, μια έκρηξη έξω από άτυπο χώρο προσευχής Μουσουλμάνων στα Πατήσια αλλά και ξυλοδαρμούς μεταναστών. «Αυτά έχουν αρχίσει να ξαναφαίνονται, όχι στον βαθμό που υπήρχαν πριν τη δίωξη της Χρυσής Αυγής. Όμως κατά την άποψη του Σημείου είναι κάτι που θα έπρεπε να έχει αντιμετωπιστεί με πολύ μεγαλύτερη σοβαρότητα, μόλις άρχισε να ξανασυμβαίνει». Η ίδια υπογραμμίζει ακόμα πως το κλίμα της ανοχής καλλιεργήθηκε και από την αδράνεια της πολιτείας, που θα έπρεπε μετά την καταδικαστική απόφαση σε βάρος της οργάνωσης πριν από 2,5 χρόνια να κινηθεί αμέσως νομικά ώστε να διευθετήσει το τι θα γινόταν αν μέλη της έβαζαν ξανά υποψηφιότητα.
Προνομιακό πεδίο το Μακεδονικό
Σύμφωνα με τον Αριστείδη Χατζή, καθόλου τυχαία δεν ήταν και η επιλογή του Μακεδονικού ως θέμα που συνόδευσε την επανεμφάνιση μιας τέτοιας συμπεριφοράς.
«Είναι προνομιακό πεδίο γι’ αυτούς το Μακεδονικό. Όταν με οποιοδήποτε τρόπο συνεργάζεσαι με την ακροδεξιά, όπως έγινε εν μέρει στις πλατείες το 2011 και στο Μακεδονικό αργότερα, το πληρώνεις, τους νομιμοποιείς», αναφέρει προσθέτοντας πως πολλοί συμπολίτες μας θα δουν το βίντεο και θα πουν «καλά έκαναν τα παιδιά, πώς έρχεται εδώ ο “Σκοπιανός” και κάνει και έκθεση;», επικροτώντας τη συμπεριφορά τους ως γενναία ή παρεμβατική. «Η ακροδεξιά υπάρχει γιατί πολλές από τις ιδέες του εθνικισμού και του λαϊκισμού κυριαρχούν στην ελληνική κοινωνία».
Τοπικές συσπειρώσεις
Την ευθύνη για την εισβολή ανέλαβε το Μέτωπο Νεολαίας, που όπως αναφέρει στην ταυτότητά του είναι «ένα σύνολο αγωνιστικών πυρήνων δράσης σε ολόκληρη την Ελλάδα αποτελούμενο από μαθητές, φοιτητές και εργαζόμενους Έλληνες Εθνικιστές, υπό την αιγίδα του Κινήματος της Χρυσής Αυγής».
«Αυτά που γίνονται είναι κυρίως τοπικές συσπειρώσεις. Δεν υπάρχει η κεντρική οργάνωση που υπήρχε ή η υπακοή στον αρχηγό και η κεντρική γραμμή», σημειώνει η κ. Μεϊτάνη, υπογραμμίζοντας πως μετά την πρωτόδικη καταδίκη, το μόρφωμα της Χρυσής Αυγής είναι αποδυναμωμένο και έχει υποστεί ένα μη αναστρέψιμο πλήγμα, έχοντας χάσει πολλά μέλη. Το ανησυχητικό ωστόσο, όπως προειδοποιεί, είναι ότι το δυναμικό υπάρχει. «Δεν είναι δύσκολο να συναρθρωθούν ξανά πίσω από κάποιο πρόσωπο».
Σημειώνεται πως με εντολή του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης Δημήτρη Σμυρνή, παραγγέλθηκε η διενέργεια επείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης ώστε να ταυτοποιηθούν οι δράστες και να αποδοθούν οι προβλεπόμενες ποινικές ευθύνες. Τα αδικήματα που ερευνώνται είναι αυτά της παράνομης βίας με ρατσιστικά κίνητρα, κατά συναυτουργία, και της διέγερσης σε διάπραξη εγκλημάτων, βιαιοπραγίες ή διχόνοια.