ΑΜΠΕ
Για «επιχειρησιακές εντολές» με βάση τον «αυτοσχεδιασμό», έκανε λόγο στην απολογία του ο πρώην αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Σωτήρης Τερζούδης, για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι.
Ο κ. Τερζούδης, ο οποίος ξεκίνησε πρώτος από τους συνολικά 21 κατηγορούμενους, να απολογείται τον περασμένο Νοέμβριο, βρέθηκε ξανά ενώπιον των δικαστών την Πέμπτη. Ενάμιση σχεδόν μήνα μετά τη διακοπή της δίκης, λόγω της αποχής των δικηγόρων, συνέχισε την απολογία του, υποστηρίζοντας πως «τα γεγονότα εκτυλίχθηκαν τόσο γρήγορα που δεν υπήρχε καθόλου χρόνος για την εκκένωση». Παραδέχθηκε ακόμα πως γνώριζαν για την ύπαρξη νεκρών το βράδυ που δόθηκε η συνέντευξη παρουσία του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.
Στο δικαστήριο βρέθηκαν επίσης για ακόμα μία φορά συγγενείς των θυμάτων, καθώς και πολλοί από όσους επέζησαν γεμάτοι πληγές και εγκαύματα, που ακόμη και τώρα τους ταλαιπωρούν. Ο πρώην αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος επανέλαβε στο δικαστήριο, πως η ημέρα της φωτιάς στο Μάτι ήταν για την Πυροσβεστική η πιο δύσκολη ημέρα, καθώς έπρεπε να διαχειριστεί μία κατάσταση με οριακές συνθήκες διαρκώς μεταβαλλόμενες.
Ο κατηγορούμενος ανέφερε πως «το συμβάν αυτό ήταν σαρωτικό. Η Πυροσβεστική υπηρεσία δεν είχε γνωρίσει άλλο τέτοιο συμβάν με τόσο τραγικές συνέπειες». Κλείνοντας την απολογία του, ο κατηγορούμενος είπε: «Δεν θέλω να πω τίποτα για τους συγγενείς των θυμάτων. Ο,τι και να πεις δεν απαλύνεις τον πόνο τους. Προτιμώ τη σιωπή». Οπως έχει ήδη δηλώσει από την πρώτη ημέρα απολογίας του, ο κ. Τερζούδης υπογράμμισε πως από την πλευρά του έγινε ό,τι προβλεπόταν και δεν θεωρεί ότι ο ίδιος έχει ευθύνη για όσα έγιναν.
Αναφερόμενος στο θέμα της εκκένωσης της περιοχής, ο τότε αρχηγός της Πυροσβεστικής τόνισε πως κάτι τέτοιο ήταν ανέφικτο στην περίπτωση της συγκεκριμένης πυρκαγιάς. «Τα γεγονότα εκτυλίχθηκαν τόσο γρήγορα, που δεν υπήρχε καθόλου χρόνος για την εκκένωση. Ο χρόνος και η εξέλιξη του συμβάντος… δεν επέτρεπαν να γίνει εκκένωση. Γίνεται μεγάλη συζήτηση και διεθνώς για αυτό. Αν δεν υπάρχει χρόνος τι γίνεται;».
Συμπλήρωσε επίσης ότι «μετά από μια τραγωδία σαν αυτή, απαιτείται αλλαγή. Το 2007 υπήρξε μια άλλη ανείπωτη τραγωδία στη Ηλεία. Τότε ήρθε η Πολιτεία και προσέθεσε τη δράση της οργανωμένης απομάκρυνσης των πολιτών. Μέχρι τότε δεν υπήρχε. Επρεπε να γίνει η Ηλεία. Το 2018 γίνεται το Μάτι. Αλλη ανείπωτη τραγωδία. Και έρχεται η Πολιτεία και νομοθετεί αυτό που δεν έκανε το 2007. Υιοθέτησε τη δράση αρχικά, αλλά δεν υιοθέτησε το πώς θα γίνεται η οργανωμένη απομάκρυνση. Και υποχρέωσε μετά τους δήμους και τις Περιφέρειες, να συντάξουν σχέδια οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης. Και έδωσε 18μηνη παράταση. Και βρισκόμαστε στο 2024. Ερχεται η γενική γραμματεία και τον Απρίλιο του 2023 στέλνει εγκύκλιο με κατευθυντήριες οδηγίες για την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση με τη συνδρομή πυροσβεστικής, αστυνομίας, του ΕΚΑΒ και του Λιμενικού Σώματος όπου υπάρχει. Θα δείτε ότι υπάρχουν και χώροι καταφυγής για τη υλοποίηση της δράσης. Ρώτησα αν τα σχέδια αυτά έχουν κατατεθεί, αλλά μου είπαν “όχι ακόμα”. Οταν δεν υπάρχει σχεδιασμός εφαρμοστέος, υπάρχει αυτοσχεδιασμός. Και ενίοτε θα οδηγήσει στα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα».
Σχετικά με τα εναέρια μέσα ο κατηγορούμενος επισήμανε ότι τα καναντέρ δεν είχαν δυνατότητα να επιχειρήσουν, καθώς το αεροδρόμιο ήταν κλειστό. Υπογραμμίζοντας τον «γερασμένο στόλο» κατά την επίμαχη περίοδο, ο κ. Τερζούδης ανέφερε πως «δεν είναι απλά τα πράγματα στη διαχείριση των εναέριων».
Ο κ. Τερζούδης ήταν κατηγορηματικός ότι όσα επίγεια μέσα υπήρχαν, διατέθηκαν: «Εγώ γνωρίζω ότι εξαντλήθηκαν, και αυτό μου ειπώθηκε κατ’ επανάληψη. Για αυτό και δεν μπορώ να κατανοήσω τον πραγματογνώμονα και τον τεχνικό σύμβουλο που λένε ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν».
Τέλος, ο κ. Τερζούδης είπε σε ό,τι αφορά τη μη διάθεση πυροσβεστικών πλοιαρίων που καταλογίζεται στην Πυροσβεστική, πως τα σκάφη έχουν χωρική αρμοδιότητα και πως δεν είναι στελεχωμένα και τα τρία. Διερωτήθηκε μάλιστα: «Να πάει πού; (το σκάφος) Δεν έχει ξεκαθαρίσει αυτό ακόμη».
Σημείωσε επίσης ότι στις 19.45 είχε τηλεφωνήσει στον τότε αρχηγό του Λιμενικού να δει αν χρειάζεται συνδρομή και εκείνος του είχε απαντήσει αρνητικά, καθώς ούτε τα δικά τους μέσα μπορούσαν να προσεγγίσουν και ότι έψαχναν για βάρκες, καθώς ούτε τα μεγαλύτερα καΐκια μπορούσαν να μεταβούν.
Εισαγγελέας: Με τον χρόνο που πέρασε, επιχειρησιακά λάθη έχετε εντοπίσει;
Κατηγορούμενος: Η αποτίμηση απαιτεί να ξέρεις επακριβώς τι έγινε στο πεδίο. Δεν μπορώ να πω ότι δεν υπάρχουν επιχειρησιακά λάθη. Τα εναέρια διαθέσιμα μέσα κινητοποιήθηκαν. Αυτή η πυρκαγιά με αυτές τις συνθήκες που υπήρχαν δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί. Μόνο αν υπήρχαν τα δεδομένα για να μπορέσει να φύγει ο κόσμος. Και εμένα με βασανίζει και με ξαναβασανίζει όλο αυτό. Με έχει σημαδέψει. Η ζωή μου έχει αλλάξει …
Εισαγγελέας: Εχετε πει ότι «ο Τόσκας και ο Φωστιέρης (επικεφαλής ΕΣΚΕ) με παρέκαμπταν και ο Τόσκας έδινε χωρίς την έγκρισή μου επιχειρησιακές εντολές στον Φωστιέρη».
Κατηγορούμενος: Υπόθεση είναι αυτό…
Εισαγγελέας: Σας διαβάζω ολόκληρη την περικοπή της απάντησής σας. Υπόθεση είναι αυτό;
Κατηγορούμενος: Με απασχόλησαν αυτές οι εντολές… Ηταν σωστές…
Εισαγγελέας: Προβλέπεται ο υπουργός να δίνει εντολές;
Κατηγορούμενος: Υπό την έννοια του να δίνει επιχειρησιακές εντολές όχι. Αλλά μπορούσε να ρωτά συνεχώς… Ηταν ανώτατος απόστρατος…
Εισαγγελέας: Για νεκρούς ποτέ μάθατε;
Κατηγορούμενος: Στις 19.54.19 ανακοινώθηκε ο πρώτος νεκρός.
Εισαγγελέας: Στη συνέντευξη Τύπου που δώσατε εκείνο το βράδυ ξέρατε για νεκρούς;
Κατηγορούμενος: Ναι, ξέραμε για κάποιους νεκρούς.
Η δίκη θα συνεχιστεί αύριο, οπότε και αναμένεται να ξεκινήσει η απολογία του τότε υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, Βασίλη Ματθαιόπουλου.
