Γιάννης Σουλιώτης
Σε διάστημα τεσσάρων ετών είχαν κλαπεί πάνω από 120 χιλιόμετρα καλωδίων χαλκού, με το κόστος αποκατάστασης της ζημίας να υπολογίζεται στα 15 εκατ. ευρώ.
Για τους αστυνοµικούς, οι καταστροφές στο δίκτυο των σιδηροδρόμων από συμμορίες που εμπορεύονται σκραπ αποτελούν υποθέσεις ρουτίνας. Το ίδιο και για τις κατά καιρούς διοικήσεις του ΟΣΕ, που έχουν αναζητήσει λύση στο πρόβλημα, δίχως πάντως αποτέλεσμα. Εκείνο που διαπιστώνεται σπανιότερα είναι οι ίδιοι οι υπάλληλοι του ΟΣΕ να συνεργάζονται με σπείρες που εκποιούν το «τροχαίο» υλικό του οργανισμού.
Μια τέτοια υπόθεση είχε προ μερικών ετών έρθει στο φως της δημοσιότητας έπειτα από έρευνα της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας. Για συμμετοχή σε αυτήν είχαν τότε κατηγορηθεί, εκτός από τους ιδιοκτήτες τριών εταιρειών εμπορίας σκραπ σε Βόλο και Θεσσαλονίκη, συνολικά εννέα υπάλληλοι του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος. Ανάμεσα σε αυτούς, και ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Συντήρησης της Γραμμής. Η συγκεκριμένη υπόθεση, όπως και άλλες παρόμοιες, έρχονται εκ νέου στο προσκήνιο με αφορμή το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και τις πληροφορίες που θέλουν τα συστήματα φωτοσήμανσης και τηλεδιοίκησης να τίθενται σταδιακά με τα χρόνια εκτός λειτουργίας εξαιτίας της ελλιπούς συντή-ρησης αλλά και των αλλεπάλληλων περιστατικών δολιοφθοράς.
Σε έγγραφο που κατατέθηκε προ μερικών ετών στη Βουλή αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι το φαινόμενο κλοπών – φθορών στο δίκτυο του οργανισμού έχει ενταθεί, καθώς και ότι οι δράστες που κλέβουν τα καλώδια ηλεκτροδότησης προκειμένου να αφαιρέσουν από αυτά τον χαλκό «έχουν εξειδικευμένη τεχνογνωσία ώστε να μην κινδυνεύουν από την υψηλή τάση της ηλεκτροκίνησης». Τα συμβάντα, αναφέρεται στο έγγραφο, γίνονται αντιληπτά, αλλά μέχρι να φθάσουν επιτόπου συνεργεία του ΟΣΕ και η αστυνομία, οι δράστες έχουν ολοκληρώσει το έργο τους. Από παλαιότερα δημοσιοποιημένα στοιχεία προκύπτει ότι σε διάστημα τεσσάρων ετών είχαν κλαπεί πάνω από 120 χιλιόμετρα καλωδίων χαλκού, με το κόστος αποκατάστασης της ζημίας να υπολογίζεται στα 15 εκατ. ευρώ. Η έρευνα της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2017 και οδήγησε στον σχηματισμό δικογραφίας εις βάρος 30 ατόμων για κλοπή, απάτη, δωροληψία υπαλλήλου κ.ά. Είχε τότε προκύψει ότι υπάλληλοι της ΟΣΕ Α.Ε., σε συνεννόηση με ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο παλαιών μετάλλων (σκραπ), αφαιρούσαν από τις αποθήκες του οργανισμού παλιό τροχαίο και μη σιδηροδρομικό υλικό το οποίο στη συνέχεια πωλούσαν εισπράττοντας τα κέρδη.
Πώς δρούσε το κύκλωμα; Σε κάποιες περιπτώσεις παραχωρούσαν νομότυπα παλιό υλικό στις εταιρείες σκραπ, συντάσσοντας όμως εικονικά ζυγολόγια και πρωτόκολλα παράδοσης. Με αυτόν τον τρόπο εκποιούσαν στην πραγματικότητα μεγαλύτερες ποσότητες μετάλλων από τις αποθήκες του οργανισμού από αυτές που αποτυπώνονταν στα έγγραφα, προκαλώντας απώλεια εσόδων. Στο πλαίσιο της έρευνας οι αστυνομικοί είχαν εντοπίσει 71 εικονικά ζυγολόγια. Εναλλακτικά, όπως προκύπτει από δικαστικά έγγραφα που βρίσκονται στη διάθεση της «Κ», οι κατηγορούμενοι έκλεβαν ποσότητες εκποιήσιμου υλικού μπαίνοντας στις αποθήκες σε χρόνο εκτός του καθορισμένου ωραρίου. Σε αυτή την περίπτωση η πώληση των μετάλλων γινόταν χωρίς ζύγιση και δίχως να συνταχθούν δελτία αποστολής. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Αστυνομίας, τα κέρδη υπερέβαιναν το 1 εκατ. ευρώ.
Λίγο καιρό πριν έρθει στο φως η συγκεκριμένη υπόθεση, ήταν η υποδιεύθυνση Ασφάλειας Νοτιοανατολικής Αττικής που είχε συλλάβει έναν 43χρονο υπήκοο Τουρκίας ο οποίος είχε αφαιρέσει καλώδια μήκους 17 μέτρων από το δίκτυο του προαστιακού σιδηροδρόμου, στο Κορωπί. Ο εντοπισμός και η σύλληψή του είχε γίνει από ειδική ομάδα που είχε συγκροτηθεί για την αντιμετώπιση κλοπών από το σιδηροδρομικό δίκτυο του ΟΣΕ και μάλιστα ο συλληφθείς είχε τελικά κατηγορηθεί για ακόμη 11 κλοπές καλωδίων.
Εντονότερο είναι το φαινόμενο στην περιφέρεια, όπως για παράδειγμα στη Μαγνησία, στη Λάρισα, στην Κατερίνη και αλλού. Την άνοιξη του 2019, ενδεικτικά, στο δίκτυο του ΟΣΕ στον Βόλο είχαν καταγραφεί δολιοφθορές όχι μόνο στα καλώδια ηλεκτροκίνησης αλλά και στις σιδηροτροχιές, με τον οργανισμό να καταθέτει μηνυτήρια αναφορά για τα αλλεπάλληλα συμβάντα στην τοπική εισαγγελία. Περίπου την ίδια περίοδο είχε διακοπεί η κυκλοφορία των τρένων στη γραμμή Λιανοκλάδι – Δομοκός έπειτα από εκτεταμένη δολιοφθορά στα καλώδια ηλεκτροκίνησης.
