Του Γιάννη Σουλιώτη
Τραγική εξακολουθεί να περιγράφεται η κατάσταση στην υπηρεσία δόμησης Μυκόνου λόγω έλλειψης προσωπικού, ένα χρόνο μετά τη δημοσιοποίηση του προβλήματος που στάθηκε αφορμή για τη διενέργεια ελέγχου από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από το 90% των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία δόμησης για διενέργεια αυτοψιών παραμένει σε εκκρεμότητα, όπως ανέδειξε έλεγχος στα αρχεία της πολεοδομίας του νησιού.
Σε συνέχεια παλαιότερων καταγγελιών του με αποδέκτες την κεντρική διοίκηση, ο δήμαρχος Μυκόνου Χρήστος Βερώνης επανήλθε στο πρόβλημα τον Ιανουάριο του 2025 με επιστολή του προς τον υπουργό Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιο και ακόμα τέσσερις υφυπουργούς της κυβέρνησης. «Επανερχόμαστε στο πρόβλημα λειτουργίας της ΥΔΟΜ Μυκόνου, γιατί παρά τις επανειλημμένες αναφορές, ουδεμία ουσιαστική ανταπόκριση υπήρξε μέχρι σήμερα και η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς», αναφέρεται στην έγγραφη αναφορά του, με ημερομηνία 7 Ιανουαρίου.
Από το σύνολο των εισερχόμενων εγγράφων που κλήθηκε να διαχειριστεί η υπηρεσία δόμησης μέσα σε ενάμισι έτος, τα 929 σχετίζονταν με αυθαίρετες κατασκευές
Η απόφαση για την επανίδρυση της πολεοδομίας στη Μύκονο το 2023 και η μεταφορά της από τη Σύρο όπου λειτουργούσε μέχρι τότε, είχε παρουσιαστεί ως ένα κυβερνητικό μέτρο για την αντιμετώπιση των πολεοδομικών αυθαιρεσιών στο Νησί των Ανέμων. Είχε μάλιστα αποφασιστεί μετά τον ξυλοδαρμό του αρχαιολόγου Μανώλη Ψαρρού, περιστατικό που υπήρξε αφορμή να έρθουν στο φως μια σειρά από πολεοδομικές αυθαιρεσίες και παραβάσεις στο νησί. Δύο χρόνια αργότερα ωστόσο, η κατάσταση στην πολεοδομία περιγράφεται με μελανά χρώματα όχι από δυσαρεστημένους κατοίκους ή επαγγελματίες του νησιού αλλά από τους επικεφαλής της αυτοδιοίκησης.
Το περιεχόμενο της επιστολής που υπέγραψε αρχές του έτους ο κ. Βερώνης είναι αποκαλυπτικό: «Χωρίς την παραμικρή διάθεση υπερβολής, η κατάσταση σήμερα στην ΥΔΟΜ Μυκόνου είναι τραγική. Οι ελάχιστοι υπηρετούντες υπάλληλοι, είτε στερούνται εμπειρίας είτε σε βάρος τους εκκρεμούν πειθαρχικοί έλεγχοι και δικαστικές διώξεις, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις της υπηρεσίας. Ως εκ τούτου εισαγγελικές παραγγελίες για διερεύνηση καταγγελιών, πραγματοποίηση αυτοψιών κ.λπ., οι οποίες εισέρχονται κατά δεκάδες στην υπηρεσία, παραμένουν σχεδόν στο σύνολό τους αδιεκπεραίωτες».
Επανήλθε μάλιστα ενάμιση μήνα αργότερα, την 24η Φεβρουαρίου 2025, ζητώντας από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου η πολεοδομία της Μυκόνου να διακόψει τη δράση της και το Νησί των Ανέμων να «εξυπηρετείται πολεοδομικά» από την υπηρεσία δόμησης της Σύρου.
Των διαμαρτυριών της αυτοδιοίκησης προηγήθηκε η ολοκλήρωση του ελέγχου στην πολεοδομία Μυκόνου από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Ο έλεγχος ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2024, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, κατόπιν παρέμβασης του υπουργού Εσωτερικών Θ. Λιβάνιου. Την 18η Ιουνίου 2024 κλιμάκιο της ΕΑΔ μετέβη στο δημαρχείο Μυκόνου και ενημερώθηκε για τη λειτουργία της πολεοδομίας από τον δήμαρχο του νησιού, ενώ στις 19 και 20 Ιουνίου οι υπάλληλοι της ανεξάρτητης αρχής έκαναν ελέγχους στα γραφεία της υπηρεσίας. Η επεξεργασία των φακέλων που ερεύνησε η ΕΑΔ διήρκεσε πέντε μήνες. Τα συμπεράσματα αποτυπώθηκαν σε έκτασης 90 σελίδων έγγραφο με διαβάθμιση «εμπιστευτικό» και ημερομηνία ολοκλήρωσης Νοέμβριος 2024.
Στις σελίδες της έκθεσης ελέγχου περιγράφονται οι επιδόσεις της πολεοδομίας Μυκόνου, που μόνο ικανοποιητικές δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Για παράδειγμα, από το σύνολο των εισερχόμενων εγγράφων που κλήθηκε να διαχειριστεί η ΥΔΟΜ κατά το διάστημα της έρευνας (στοιχεία για το διάστημα Ιανουάριος 2023 – Μάιος 2024) τα 929 σχετίζονταν με αυθαίρετες κατασκευές και ως εκ τούτου αποτελούν αρμοδιότητα του Γραφείου Αυθαιρέτων Κατασκευών. Από αυτά μόλις τα 59 έχουν διεκπεραιωθεί – απαντηθεί, ενώ τα υπόλοιπα 870 εμφανίζονται ως εκκρεμή. Τα περισσότερα απ’ αυτά (321) αφορούν καταγγελίες τις οποίες έχουν κάνει ιδιώτες για πολεοδομικές παραβάσεις που έχουν διαπιστώσει να γίνονται στο νησί. Ακόμα 194 περιπτώσεις όμως έχουν κοινοποιηθεί στην πολεοδομία από την αστυνομία του νησιού, έπειτα από επιτόπιους ελέγχους. Στις περιπτώσεις αυτές οι αστυνομικοί έχουν ελέγξει για τυχόν παρατυπίες και παραβάσεις και έχουν ζητήσει τη συνδρομή της πολεοδομίας για τη βεβαίωση προστίμων κ.λπ., δίχως πάντως αποτέλεσμα.
Αυτοψίες
Από αστυνομικά έγγραφα που είχαν τεθεί υπόψη της «Κ» προέκυπτε ότι στο διάστημα από τον Νοέμβριο του 2023 έως και τον Ιούνιο του 2024 η αστυνομία του νησιού, είτε κατόπιν καταγγελιών είτε αυτεπαγγέλτως, πραγματοποίησε 197 ελέγχους για πολεοδομικές αυθαιρεσίες. Σε 160 περιπτώσεις είχε συντάξει και είχε αποστείλει σήμα προς την πολεοδομία Μυκόνου για να προχωρήσει σε διακοπή εργασιών, να επιβάλει πρόστιμα κ.ο.κ. Από τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., ωστόσο, προέκυπτε ότι η υπηρεσία δόμησης είχε ανταποκριθεί πραγματοποιώντας αυτοψίες σε μόλις τέσσερις περιπτώσεις. Η δυστοπική αυτή κατάσταση περιγράφεται και στο πόρισμα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
«Αναδεικνύεται ένα υποστελεχωμένο ελεγκτικό περιβάλλον που έχει μεταξύ άλλων ως επιπτώσεις τη μη επιβολή αναλογούντων προστίμων και την απώλεια δημοσίων εσόδων», αναφέρεται μεταξύ άλλων στα συμπεράσματα της έκθεσης ελέγχου που τέθηκε υπόψη της «Κ». Η ΕΑΔ δεν εντοπίζει ευθύνες μεταξύ των υπαλλήλων της πολεοδομίας.
«Συμβατικού ή εμβαλωματικού χαρακτήρα προτάσεις, οι οποίες περιορίζονται στην τυπική διαχείριση του θέματος δεν δίνουν απάντηση στο πρόβλημα. Αν η πολιτική βούληση που έχει εκφραστεί για την ολιστική αντιμετώπιση του πολεοδομικού προβλήματος στη Μύκονο δεν μεταφραστεί σε ουσιαστικές αποφάσεις και ενέργειες, θα παραμείνει απλώς στη σφαίρα των προθέσεων», επισημαίνει σε μία από τις πρόσφατες επιστολές του ο δήμαρχος Μυκόνου.
