Kathimerini.gr
Σταύρος Παπαντωνίου
Για ένα πρωτοφανές «βρετανικό φάουλ» γίνεται λόγος από την πλευρά της κυβέρνησης, λίγες ώρες μετά τη μίνι διπλωματική κρίση μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου που προκάλεσε η κίνηση του Ρίσι Σούνακ να ακυρώσει τη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη λόγω των όσων ανέφερε ο πρωθυπουργός για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, στη συνέντευξή του στο BBC.
Μετά και τη χθεσινή δήλωση του ίδιου του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος εξέφρασε την ενόχλησή του, από το Μαξίμου μιλούν για «κυριολεκτικά πρωτοφανές περιστατικό», ειδικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεταξύ ηγετών.
Η ενόχληση μάλιστα έγινε μεγαλύτερη με τη διαρροή της βρετανικής πλευράς η οποία έλεγε πως υπήρχε συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών να μην τεθεί το θέμα των Γλυπτών κατά τη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών.
«Κάτι τέτοιο ούτε ισχύει ούτε θα μπορούσε να ισχύει» διαμηνύουν κυβερνητικές πηγές στην «Κ» προσθέτοντας πως είναι αυτονόητο ότι όταν ο Ελληνας πρωθυπουργός βρίσκεται στη Βρετανία θα θέσει το θέμα αυτό δημοσίως, και διαμηνύουν, παράλληλα, ότι η ελληνική πλευρά «δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τα επιχειρήματά της», σημειώνοντας πως τα επιχειρήματα αυτά είναι ακράδαντα και δεν μπορούν να αντικρουσθούν από το Λονδίνο.
Αλλωστε, μέλη της κυβέρνησης σε σημερινές τους τοποθετήσεις μιλούν για «διπλωματική απρέπεια», αφήνοντας αιχμές για προεκλογικές σκοπιμότητες από την πλευρά της Ντάουνινγκ Στριτ, ενώ απορρίπτουν το ενδεχόμενο να έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός συναντήθηκε και με τον ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, καθώς, όπως σημειώνουν, το πρόγραμμα του κ. Μητσοτάκη ήταν γνωστό από πριν.
«Βρετανικό φάουλ»
«Πρόκειται για ένα βρετανικό φάουλ. Εμείς θέλουμε προφανώς να έχουμε καλές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο. Εχουμε ταυτόχρονα θέσει το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών στην Αθήνα. Το έχουμε θέσει μετ’ επιτάσεως τα τελευταία χρόνια. Το έχουμε θέσει και στη συνάντηση που είχε γίνει το 2021 μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Μπόρις Τζόνσον. Δεν είναι πρώτη φορά που το κάνουμε. Ηταν σαφές ότι θα το θέταμε και στη συνάντηση τόσο με τον πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας όσο και με τον ηγέτη των Εργατικών. Το τόνισε προχθές στη συνέντευξή του. Είναι γνωστές οι ελληνικές θέσεις και προφανώς όταν συζητάς κάτι και υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, ο καθένας εκφράζει τα επιχειρήματά του, τα θέτει στο τραπέζι και αναλόγως λαμβάνονται ή δεν λαμβάνονται οι όποιες αποφάσεις», ανέφερε ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, Δημήτρης Τσιόδρας, μιλώντας στην ΕΡΤ.
Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι η άρνηση του κ. Σούνακ να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό δεν συνδέεται με τη συνάντηση που είχε νωρίτερα ο κ. Μητσοτάκης με τον ηγέτη των Εργατικών. «Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού και οι συναντήσεις ήταν γνωστές, είχαν ανακοινωθεί από την ελληνική κυβέρνηση από τις προηγούμενες ημέρες. Αρα ήταν γνωστό ότι θα συναντούσε τον ηγέτη των Εργατικών, όπως θα συναντούσε και τον πρωθυπουργό. Δεν υπήρχε κάτι ξαφνικό, ούτε θέλω να συνδέσω χρονικά τα δύο συμβάντα».
«Από εκεί και πέρα είναι σαφές ότι η όποια άποψη έχει ο κ. Σούνακ είναι σε αντίθεση και με την πλειοψηφία πλέον που έχει διαμορφωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο σε σχέση με την επιστροφή. Το λέω γιατί οι μετρήσεις που είχαν γίνει το τελευταίο διάστημα έδειχναν ότι όλο και περισσότεροι Βρετανοί είναι υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Αθήνα. Καταλαβαίνω βεβαίως και το εσωτερικό παιχνίδι το οποίο παίζεται στη Βρετανία, η οποία το 2024 μάλλον πάει σε εκλογές. Ναι, πάνε, πάνε σε εκλογές. Εχει δυσκολίες, καταγράφεται και από τις δημοσκοπήσεις. Δεν νομίζω όμως αυτό θα πρέπει να θέσει σε δοκιμασία τις σχέσεις της Ελλάδας με το Ηνωμένο Βασίλειο», πρόσθεσε. «Διαβάζετε τα δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο και βλέπετε ότι δεν υπάρχουν υποστηρικτικά της στάσης που έχει κρατήσει ο κ. Σούνακ, επικριτικά είναι τα διεθνή μέσα. Η Ελλάδα είναι μια ισχυρή, περήφανη χώρα και δεν μπορούσε να δεχθεί αυτή τη συγκεκριμένη στάση του κυρίου Σούνακ. Από εκεί και πέρα, θέλουμε να έχουμε καλές σχέσεις με τη Μεγάλη Βρετανία και θέλουμε βεβαίως να πετύχουμε τον μεγάλο στόχο που έχουμε, την επανένωση των Γλυπτών στην Αθήνα», κατέληξε ο κ. Τσιόδρας.
«Πολιτικοποίηση»
«Οι σχέσεις Ελλάδας Βρετανίας, να το πω ξεκάθαρα, υπερβαίνουν πρόσωπα ή κόμματα. Είναι σχέσεις που εδράζονται σε κοινές δημοκρατικές αξίες και σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος. Και ακριβώς εδώ φαίνεται και το μεγάλο διπλωματικό φάουλ της Ντάουνινγκ Στριτ», τόνισε, από την πλευρά του, μιλώντας στην ΕΡΤ, o Τάσος Χατζηβασιλείου, διεθνολόγος και βουλευτής της Ν.Δ., εκ των συμμετεχόντων στην ελληνική αποστολή στο Λονδίνο.
Μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα επισήμανε πως η συνάντηση αυτή, εάν γινόταν σήμερα το μεσημέρι, δεν θα ήταν μονοθεματική.
«Εχουμε πάρα πολλά θέματα να συζητήσουμε, Γάζα, Ουκρανία, Μεταναστευτικό, η οικονομική κατάσταση στη χώρα μας και η επενδυτική βαθμίδα που ανέκτησε η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και τα Γλυπτά του Παρθενώνα, βέβαια, μέσα σε όλα αυτά. Δεν ήταν μονοθεματική η ατζέντα, ούτε επρόκειτο να είναι. Και δυστυχώς, εδώ τι κάνουν οι Βρετανοί; Πολιτικοποιούν από μόνοι τους τη διαδικασία αυτή. Σας θυμίζω ότι αντισυμβαλλόμενος στη συζήτηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι η Ντάουνινγκ Στριτ, είναι το Βρετανικό Μουσείο. Η επιλογή λοιπόν του κ. Σουνάκ σήμερα να ακυρώσει αυτό το ραντεβού πολιτικοποιεί ουσιαστικά τη διαδικασία αυτή, η οποία, όπως είπα, δεν αφορά άμεσα τη βρετανική κυβέρνηση. Την αφορά μόνο έμμεσα. Προφανώς αντιλαμβάνεστε τους λόγους.
«Εχουμε μπροστά μας αυτήν τη στιγμή μια διπλωματική απρέπεια της βρετανικής πλευράς, η οποία απ’ ό,τι φαίνεται ενοχλήθηκε από τη συνέντευξη του πρωθυπουργού στο BBC προχθές το πρωί της Κυριακής. Ομως είναι μια αντίδραση με χρονοκαθυστέρηση, διότι ο πρωθυπουργός δεν είπε κάτι καινούργιο. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε για άλλη μία φορά με τρόπο ξεκάθαρο τις πάγιες ελληνικές θέσεις περί Επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Είναι η θέση που προβάλλουμε σε κάθε ευκαιρία. Η ορθότητα των θέσεών μας είναι δεδομένη και δεν έχουμε λόγο να φοβόμαστε εμείς συζήτηση ή αντιπαράθεση επιχειρημάτων», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηβασιλείου. «Η βρετανική πλευρά, προφανώς πιεζόμενη από τις δημοσκοπήσεις, θυμίζω ότι το κυβερνών κόμμα φαίνεται ότι υπολείπεται κατά 20 μονάδες από το Εργατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης στις τελευταίες μετρήσεις, το 2024 είναι μια χρονιά εκλογών στη Βρετανία, άρα λοιπόν αυτή η δημοσκοπική πίεση προφανώς οδήγησε τη βρετανική πλευρά σε αυτό το διπλωματικό φάουλ, θα μπορούσαμε να το πούμε έτσι, με έναν τρόπο περιγραφικό. Ομως είναι κρίμα, διότι οι βρετανικές σχέσεις είναι στέρεες. Εχουμε μια ισχυρή φιλία με στρατηγικό βάθος», είπε καταλήγοντας.
Πόλεμος στη Βρετανία για Γλυπτά
Η απόφαση του κ. Σούνακ έχει προκαλέσει έναν πολιτικό πόλεμο στη Βρετανία, μεταξύ Συντηρητικών και Εργατικών.
Σύμφωνα με το Sky News η κυβέρνηση συζήτησε να μπλοκαριστεί η άδεια εξαγωγής των Γλυπτών, κατηγορώντας τον Τζορτζ Οσμπορν για ένα σχέδιο προσωρινού δανεισμού.
Υψηλόβαθμος συντηρητικός δήλωσε ότι ο κ. Oσμπορν επεξεργάζεται μια «άθλια συμφωνία» προσθέτοντας ότι «πρέπει να φύγει», ενώ πηγές του ίδιου κόμματος κατηγορούν τον Ελληνα πρωθυπουργό πως πήγε να στήσει παγίδα στον Βρετανό ομόλογό του.
Τέλος, και το BBC δίνει την εσωτερική διάσταση κάνοντας λόγο για μία πολιτική διαμάχη μεταξύ των δύο κομμάτων.
