Δώρα Αντωνίου
Εχοντας θωρακίσει το στενό κομματικό ακροατήριό τους, στα τελευταία μέτρα της προεκλογικής αντιπαράθεσης οι πολιτικοί αρχηγοί απευθύνονται πλέον ανοιχτά στους ψηφοφόρους ή τους δυνητικούς ψηφοφόρους των άλλων κομμάτων και επιδιώκουν να τους κερδίσουν. Κυριάκος Μητσοτάκης, Αλέξης Τσίπρας και Νίκος Ανδρουλάκης με ευθείες ή έμμεσες αναφορές ζητούν από το ακροατήριο των πολιτικών αντιπάλων τους να στραφεί προς αυτούς. Οι συσπειρώσεις των κομμάτων είναι πλέον πολύ υψηλές.
Παράλληλα, παραμένει υψηλό το ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου. Ετσι, τα κομματικά επιτελεία αναζητούν τρόπους να προσελκύσουν τους δυνητικούς ψηφοφόρους των αντιπάλων τους.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σταθερά τις προηγούμενες ημέρες απευθύνθηκε αρκετές φορές στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ διαχωρίζοντάς τους από την ηγεσία του κόμματος. Παράλληλα, από την Καστοριά απευθύνθηκε σε όσους στρέφονται προς τα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας. Δεν είναι τυχαία η επιλογή του τόπου, καθώς στη Βόρεια Ελλάδα το κυβερνών κόμμα υφίσταται πίεση από μικρότερα κόμματα στα δεξιά του.
Ενα βήμα πιο πέρα
Τις προηγούμενες ημέρες, έχοντας καταστήσει σαφές ότι δεν βλέπει πεδίο μετεκλογικής σύμπραξης με το ΠΑΣΟΚ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το Ηράκλειο της Κρήτης πήγε ένα βήμα πιο πέρα: «Η σύμπλευση με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν πιστεύω ότι είναι ο δρόμος που θέλουν οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ. Γιατί εκείνοι ξέρουν καλά ότι μαζί –μπορεί να ήμασταν σε διαφορετικά κόμματα– αλλά μαζί αντισταθήκαμε στο λαϊκισμό», είπε και πρόσθεσε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ότι «ξέρουν και οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ ότι μαζί ενωθήκαμε με κάποιους από αυτούς στο μεγάλο ρεύμα που πριν από τέσσερα χρόνια γύρισε σελίδα στη χώρα». Απηύθυνε, έτσι, έμμεση πρόσκληση στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ.
Από την Καστοριά απευθύνθηκε «σε συμπολίτες μας οι οποίοι μπορεί να “αλληθωρίζουν” προς κόμματα και κομματίδια τα οποία κινούνται στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας. Να τους ζητήσω να σκεφτούν ποιοι είναι οι πραγματικοί πατριώτες με έργα και ποιοι είναι οι πατριώτες του “γλυκού νερού” στα λόγια. Διότι εγώ υπερασπίστηκα τα εθνικά μας συμφέροντα, με αποτελεσματικότητα και με αξιοπρέπεια», είπε και τους κάλεσε «να δώσουμε μαζί αυτό τον αγώνα» και «να διεκδικήσουμε όλες εκείνες τις ψήφους, οι οποίες ακόμα είναι διεκδικήσιμες».
Ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί τον δικό του διμέτωπο απευθυνόμενος εδώ και καιρό στο κομματικό ακροατήριο του ΠΑΣΟΚ και εσχάτως στους ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας, ενώ μίλησε ακόμα και για τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής. Το μέτωπο με τη Χαριλάου Τρικούπη, που τον κατηγορεί ότι προσπαθεί να σφετεριστεί την πολιτική κληρονομιά, τα συνθήματα και τα σύμβολα του Ανδρέα Παπανδρέου για να κερδίσει τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, είναι γνωστό. Τις τελευταίες μέρες ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να προκαλέσει ρήγματα στο εσωτερικό της Ν.Δ., αξιοποιώντας πιθανές ρηγματώσεις εσωκομματικών «στρατοπέδων» του κυβερνώντος κόμματος. Ετσι, στην ομιλία του στα Γιάννενα απευθύνθηκε «στους συντηρητικούς πολίτες, στους συντηρητικούς ψηφοφόρους», θυμήθηκε ότι «ο Κώστας Καραμανλής, ο πρώην πρωθυπουργός, κάποτε αποκάλεσε τη διαπλοκή “νταβατζήδες”» και πρόσθεσε: «Θέλω λοιπόν, απευθυνόμενος στους συντηρητικούς ψηφοφόρους εδώ στα Γιάννενα, να τους ζητήσω να το σκεφτούν και μία και δεύτερη φορά, αν θα γίνουν συνένοχοι. Διότι δεν αξίζει ούτε στην παράταξή τους, κυρίως όμως δεν αξίζει σ’ αυτή τη χώρα να δοθεί συγχωροχάρτι για άλλα τέσσερα χρόνια στην αλαζονεία, στη διαφθορά, στην αδικία. Δεν αξίζει στη χώρα μας».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε επίσης ότι «στόχος δικός μας είναι αυτούς τους ανθρώπους που θα ψήφιζαν τη Χρυσή Αυγή, να τους πάρουμε, να τους κερδίσουμε από τις γραμμές της Ακροδεξιάς και από τις γραμμές της αντιδημοκρατικής ιδεολογίας και στάσης και να τους εξηγήσουμε ότι δεν είναι αντισυστημικό πράγμα να ψηφίζεις Χρυσή Αυγή».
Επαναπατρισμός
Από την πλευρά του, ο Νίκος Ανδρουλάκης, πέρα από την προσπάθεια να υψώσει αναχώματα που θα εμποδίσουν τη διαρροή ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ προς άλλα κόμματα, επιδιώκει τον επαναπατρισμό των ψηφοφόρων που είχαν στραφεί τα τελευταία χρόνια προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Στην κατεύθυνση αυτή η Χαριλάου Τρικούπη σταθερά κατηγορεί τον Αλέξη Τσίπρα ότι επιδιώκει να σφετεριστεί την πολιτική παρακαταθήκη του Ανδρέα Παπανδρέου. «Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, ενωμένο, δυνατό», είπε ο κ. Ανδρουλάκης από το Θησείο, επαναφέροντας το ιστορικό σύνθημα του κόμματος. Πρόσθεσε, δε, ότι «η παράταξη που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, επέστρεψε πρωταγωνιστικά στο πολιτικό προσκήνιο» για να δείξει ποιοι είναι οι πραγματικοί «κληρονόμοι» του πολιτικού χώρου που εξέφραζε ο ιστορικός ηγέτης του ΠΑΣΟΚ.
«Οσο πιο ισχυρό ΠΑΣΟΚ, τόσο περισσότερο τρίζει η εξουσία του κ. Μητσοτάκη», ανέφερε, επίσης, ο Νίκος Ανδρουλάκης απευθύνοντας πρόσκληση στους κεντρώους και κεντροαριστερούς ψηφοφόρους που τοποθετούνται απέναντι στη Νέα Δημοκρατία να στραφούν προς το ΠΑΣΟΚ, τον ιστορικό της αντίπαλο.
Μετακινήσεις
Λίγο πριν από το νήμα της κάλπης οι μετακινήσεις ψηφοφόρων μπορούν να διαφοροποιήσουν σημαντικά το εκλογικό αποτέλεσμα. Ιδιαίτερα στην παρούσα προεκλογική περίοδο, όπου σταθερά καταγράφεται υψηλό, σε σχέση με το παρελθόν, ποσοστό αδιευκρίνιστης ψήφου. Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της Pulse για τον ΣΚΑΪ, την προηγούμενη εβδομάδα, η λεγόμενη «γκρίζα ζώνη», δηλαδή οι ψηφοφόροι που δηλώνουν αναποφάσιστοι και το Λευκό-Ακυρο/Αποχή, μετρήθηκαν στο 14,5%. Είναι ένα ποσοστό που κανένα κόμμα δεν μπορεί να αγνοήσει καθώς η επιτυχία προσέλευσης σημαντικού τμήματος αυτών των ψηφοφόρων μπορεί να προκαλέσει ακόμα και ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος.
Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρείας Alco για τον τηλεοπτικό σταθμό Alpha, οι αναποφάσιστοι μετρήθηκαν στο 11%. Οταν η διαφορά ανάμεσα στα δύο πρώτα κόμματα είναι στο 6,7%, εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος το ενδιαφέρον για αυτή τη δεξαμενή ψήφων. Πολύ περισσότερο μάλιστα που στην τελική ευθεία για τις εκλογές τα κόμματα, σχεδόν στο σύνολό τους, έχουν σχεδόν εξαντλήσει τα περιθώρια συσπείρωσης των δικών τους ψηφοφόρων. Ενδεικτικά, στην ίδια δημοσκόπηση της Alco η συσπείρωση της Ν.Δ. μετρήθηκε στο 77%. Το μεγαλύτερο ποσοστό των υπόλοιπων ψηφοφόρων του κόμματος, το 11,5%, είναι αναποφάσιστοι ενώ μικρότερα ποσοστά κατευθύνονται προς τον ΣΥΡΙΖΑ (2%), το ΠΑΣΟΚ (1,5%), τη ΝΙΚΗ (3%) κ.λπ. Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ είναι επίσης υψηλή και φθάνει και για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το 77%. Οι αναποφάσιστοι είναι εδώ στο 7% και οι μετακινήσεις ψηφοφόρων είναι προς τη Ν.Δ. (3,5%), το ΚΚΕ (3%), το ΠΑΣΟΚ (2%), το ΜέΡΑ 25 (2%) κ.λπ.
