Kathimerini.gr
Σταύρος Τζίμας
Οι διεργασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία εντείνονται με ορατό το ενδεχόμενο να έχει ισχυρό άρωμα Γκρούεφσκι, ενώ στα σύνορα με την Ελλάδα άρχισαν να παρατηρούνται ουρές αυτοκινήτων και η διαμάχη με τη Βουλγαρία έφτασε μέχρι το Βατικανό.
Με βάση τα όσα μεταδίδουν τα τοπικά ΜΜΕ, το VMRO-DPMNE και ο αλβανικός σχηματισμός VREDI (VLEN) κατέληξαν σε συμφωνία να πάρουν οι Αλβανοί πρόεδρο της Βουλής, Α΄ αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, έξι υπουργεία και εφτά υφυπουργεία.
Αν οι πληροφορίες επιβεβαιωθούν, τότε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας δένεται στο άμεσα εξαρτώμενο από τον Ερντογάν κόμμα Μπέσα, ενώ ο ηγέτης της «Συμμαχίας των Αλβανών», Αρμπεν Ταραβέρι, άνθρωπος του πρωθυπουργού του Κοσόβου Αλμπιν Κούρτι στη Βόρεια Μακεδονία, αναλαμβάνει το νευραλγικό υπουργείο άνευ χαρτοφυλακίου και το υφυπουργείο Αμυνας.
Ισως το πιο ενδιαφέρον στις εν εξελίξει διεργασίες να είναι η φημολογούμενη τοποθέτηση στη θέση του υπουργού Εξωτερικών, του Αντόνιο Μιλοσόσκι, ενός σκληρού εθνικιστή που επί Γκρούεφσκι είχε διατελέσει ΥΠΕΞ και μάλιστα δεν είχε διστάσει να ανέβει στον Ολυμπο και να υψώσει στην υψηλότερη κορυφή τη σημαία της χώρας του, ανεβάζοντας στη συνέχεια φωτογραφίες στο Διαδίκτυο, σε μια περίοδο που το Μακεδονικό εξακολουθούσε να βράζει.
Εάν οι φήμες περί μιας τέτοιας επιλογής επιβεβαιωθούν, θα πρόκειται, όπως υποστήριζαν Ευρωπαίοι διπλωμάτες, για μια επιλογή υψηλού ρίσκου που θα σηματοδοτήσει τη σκλήρυνση της πολιτικής του Μίτσκοσκι απέναντι στους γείτονες, κυρίως την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, την ώρα που ο διεθνής παράγων πιέζει για την τήρηση από τη νέα κυβέρνηση των συμφωνιών.
Αφεση αμαρτιών
Ενδεχόμενη, δε, υπουργοποίηση του Μιλοσόσκι, σε συνδυασμό με την αποφυλάκιση, λίγες μόλις ημέρες μετά τη νίκη του VMRO-DPMNE στις εκλογές, του Σάσο Μιγιάλκοφ, επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Γκρούεφσκι, πρώτου εξαδέλφου του και κατά πολλούς «μαύρου ταμία» του, τροφοδοτούν στη Βόρεια Μακεδονία υπόνοιες περί άφεσης αμαρτιών και επιστροφής, ίσως όχι στο απώτερο μέλλον, του φυγόδικου στην Ουγγαρία του Ορμπαν, πρώην ηγέτη του κόμματος και τρεις φορές πρωθυπουργού της τότε πΓΔΜ.
Το ερώτημα βεβαίως για το «πού το πάνε» οι ηγέτες της νέας τάξης πραγμάτων και μέχρι πού μπορεί να αντέξουν στο πρέσινγκ του διεθνούς παράγοντα που θεωρεί τη συμφωνία των Πρεσπών και εκείνη με τη Βουλγαρία ως αναπόσπαστο κομμάτι σταθερότητας του βαλκανικού παζλ και επομένως μη συζητήσιμο, παραμένει.
Επί του παρόντος δείχνουν να αδιαφορούν. Στις σχετικές ανακοινώσεις του ΝΑΤΟ, Ε.Ε., Βερολίνου κ.λπ., όπως και στα μηνύματα της Αθήνας και της Σόφιας, ήρθαν να προστεθούν στις αρχές της εβδομάδας δηλώσεις της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Λιζ Αλεν, που περιοδεύει στα Βαλκάνια, η οποία από τα Σκόπια διαμήνυσε περί αποφυγής ενεργειών που μπορούν να υπονομεύσουν τις συμφωνίες που έχει υπογράψει η χώρα, ενώ σε αυστηρούς τόνους απευθύνθηκε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ στον Μίτσκοσκι.
Μερικοί υποστηρίζουν ότι οι κυβερνώντες έχουν κατά νουν την επαναδιαπραγμάτευση των συμφωνιών ή μέρους αυτών, ώστε να ικανοποιήσουν το «πληγέν από την προδοτική στάση του Ζάεφ πατριωτικό αίσθημα» των πολιτών, και άλλοι θεωρούν ότι μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης θα βρεθούν ενώπιον μιας άλλης πραγματικότητας στην οποία δεν θα μπορούν να μη συμμορφωθούν, καθώς με το που θα «πάψουν οι χοροί» της εξουσίας, θα κληθούν να διαχειριστούν την καθημερινότητα στην κοινωνία, που εξαρτάται εν πολλοίς από τα ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και τις ομαλές σχέσεις με τους γείτονες, κυρίως με την Ελλάδα, που έως τώρα ήταν αν όχι ιδανικές σίγουρα σε πολύ καλό επίπεδο.
Εξ ου και η διάχυτη αγωνία στον πληθυσμό για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, δεδομένου ότι κατά χιλιάδες οι πολίτες περνούν τα σύνορα με την Ελλάδα με προορισμό τις παραλίες, τις αγορές της περιοχής αλλά και την ενασχόληση με επιχειρήσεις τους (ενοικιαζόμενα δωμάτια κ.ά.) που νόμιμα λειτουργούν σε Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Πιερία κ.α.
Ουρές στα σύνορα
Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος των πολιτών, είναι ότι μεσούσης της έντασης στις σχέσεις την Παρασκευή είχαν σχηματίσει τεράστιες ουρές αυτοκινήτων στους μεθοριακούς σταθμούς.
Κάποια ΜΜΕ στα Σκόπια έσπευσαν να αποδώσουν τις ουρές σε αυστηροποίηση των ελέγχων από πλευράς ελληνικών αρχών ως κάποιο πρώτο «αντίμετρο» για την αμφισβήτηση της συμφωνίας των Πρεσπών. Ωστόσο διπλωματική πηγή που έχει γνώση της κατάστασης στα σύνορα διέψευσε τους ισχυρισμούς, τονίζοντας ότι επί του παρόντος δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα και απλώς οι ουρές εμφανίστηκαν λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος των πολιτών για κάθοδο στην Ελλάδα, με αφορμή το εορταστικό τριήμερο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Εν αναμονή σχηματισμού κυβέρνησης, και με τα σύννεφα στις σχέσεις με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία να συσσωρεύονται, η νέα πρόεδρος της Δημοκρατίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα ταξίδεψε στη Ρώμη για το καθιερωμένο ετήσιο επετειακό προσκύνημα στον εκεί τάφο του Κυρίλλου, κουβαλώντας στις «αποσκευές» της τη διένεξη με τη Βουλγαρία τόσο για το αν ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος ήταν Βούλγαροι ή Μακεδόνες, όσο και αυτή για το Σύμφωνο Φιλίας. Στην ιταλική πρωτεύουσα βρέθηκε για τον ίδιο σκοπό και ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ, που πάντως αρνήθηκε να συναντηθεί με τη Σιλιάνοφσκα, σε αντίθεση με τον προκάτοχό της Πενταρόφσκι, με τον οποίο μάλιστα είχαν συνταξιδέψει στη Ρώμη. Οσο για το ότι έγινε δεκτή από τον Πάπα Φραγκίσκο για λίγα λεπτά, όπως και ο Ράντεφ, ο Ποντίφικας, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ, περιορίστηκε να ευλογήσει την πορεία της χώρας της όπως και των άλλων των Δυτικών Βαλκανίων προς την Ε.Ε.
Πληροφορίες από τη Ρώμη ανέφεραν ότι διά της διπλωματίας η ελληνική πλευρά είχε φροντίσει να ενημερώσει την Αγία Εδρα για τις σχετικές ευαισθησίες της. Ο Πάπας πάντως δέχτηκε τη Σιλιάνοφσκα όχι ως πρόεδρο κράτους με το όνομα Μακεδονία, αλλά της Βόρειας Μακεδονίας, όπως ανέφερε ανάρτηση στην επίσημη ιστοσελίδα του Βατικανού.
