Του Παύλου Ξανθούλη
Άδειασμα των εκκλήσεων της Ε.Ε. για το Βαρώσι και το Κυπριακό, σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους, επιστράτευσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, στο πλαίσιο μιας «πολύ δύσκολης τηλεφωνικής επικοινωνίας», με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, επιδιώκοντας να καταδείξει ότι δεν θα διστάσει να τεντώσει το σχοινί και να οδηγήσει τις σχέσεις στα άκρα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο κ. Ερντογάν ήταν «εξαιρετικά έντονος και καθόλου διπλωματικός» στο τηλεφώνημα που έγινε με πρωτοβουλία του κ. Μισέλ, ο οποίος κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο να αποφύγει την προκλητική ρητορική, όταν θα βρίσκεται στην κατεχόμενη Κύπρο, στις 20 Ιουλίου. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μισέλ επεσήμανε ότι είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να ακολουθήσει μια ήπια προσέγγιση, υπενθυμίζοντας (χωρίς να θέτει όρους και προϋποθέσεις) ότι η Ε.Ε. έχει δρομολογήσει την παραχώρηση νέας οικονομικής βοήθειας προς την Άγκυρα, ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ για το προσφυγικό (2022-2024), ενώ παράλληλα προωθεί και τη «θετική ατζέντα». Οι ίδιες πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν απάντησε προς τον Σαρλ Μισέλ, διερωτώμενος, μεταξύ άλλων, «με ποιο δικαίωμα» επιχειρεί η Ε.Ε. να εκφράσει άποψη σε ζητήματα που άπτονται του Κυπριακού και της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Ο Τούρκος πρόεδρος είπε στον κ. Μισέλ ότι ούτε ο ίδιος προσωπικά, αλλά ούτε η Ε.Ε. έχουν «δικαίωμα» να παρεμβαίνουν και ότι «η Τουρκία θα πράξει αυτό που πρέπει» για να κατοχυρώσει τα εθνικά της συμφέροντα, αλλά και «τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων». Ο Ταγίπ Ερντογάν ήταν εξίσου έντονος και επικριτικός για τη «μετάθεση» όπως είπε, της λήψης οριστικής απόφασης της Ε.Ε. για τη θετική ατζέντα και κυρίως για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης. Ανέφερε προς τον Σαρλ Μισέλ ότι η Ε.Ε. «δεν τηρεί τις υποσχέσεις της» και αμφισβήτησε ευθέως την ειλικρίνεια «κάποιων ευρωπαίων αξιωματούχων και επισήμων», έναντι της Άγκυρας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «άλλα μας υποσχεθήκατε και άλλα κάνατε»…
Οι πληροφορίες γύρω από την προσβλητική συμπεριφορά Ερντογάν καταδεικνύουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί να καταστείλει ακόμη και τις εκκλήσεις των Βρυξελλών, οι οποίες σε κάθε περίπτωση είναι ισχνές, στερούνται μοχλού πίεσης και συνεπώς δεν διεκδικούν δάφνες. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, στο τηλεφώνημα προς Ερντογάν, ο κ. Μισέλ δεν προέβη σε καμιά διασύνδεση της θετικής ατζέντας της Ε.Ε. και των δώρων που προβλέπονται για την Τουρκία, με τη στάση της υποψήφιας χώρας στο Κυπριακό και στο Βαρώσι. Άλλωστε, τα Συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής (24-25 Ιουνίου) που αποτελούν πυξίδα για τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δεν συνδέουν τα δώρα της Τουρκίας με τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις, γεγονός που όπως έχουμε δημοσιεύσει, αποτελεί το αδύναμο σημείο των ομόφωνων αποφάσεων των 27 κρατών-μελών και το «μεγάλο κενό» για τη Λευκωσία.
Συγκλίνουσες πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι ανάλογη συμπεριφορά επιδείχθηκε από την Άγκυρα και στο πλαίσιο της Μεικτής Επιτροπής Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη. Όπως μας ανέφερε έγκυρη κοινοτική πηγή, η τηλεδιάσκεψη κατέληξε σε «δύο παράλληλους μονολόγους», με τον εκπρόσωπο της Άγκυρας να απορρίπτει τις υποδείξεις για εφαρμογή της υφιστάμενης Τελωνειακής Ένωσης έναντι όλων των κρατών-μελών, περιλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενο, στο ζήτημα «εμπόριο με την Κύπρο», ο εκπρόσωπος της Κυβέρνησης Ερντογάν, υποστήριξε ότι «αυτή η συζήτηση θα αποκτήσει νόημα μόνο με τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων», με ό,τι αυτό συνεπάγεται… Επί του προκειμένου, η Κομισιόν (που εκπροσωπεί τους «27» στη Μεικτή Επιτροπή Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας), ανέγνωσε τη θέση της Ε.Ε. όπως καταγράφεται στη Σχολιασμένη Ημερήσια Διάταξη, επαναλαμβάνοντας ουσιαστικά τις εκκλήσεις της προς την Άγκυρα.
Αναφορικά με την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, ο εκπρόσωπος της Τουρκίας επικεντρώθηκε μόνο στο εμπορικό σκέλος του ζητήματος, αποφεύγοντας να τοποθετηθεί σε σχέση με τις υποχρεώσεις της Άγκυρας έναντι των 27 κρατών-μελών. Εστίασε την τοποθέτησή του στα οικονομικά οφέλη για την Ε.Ε. και την Τουρκία, στον «αναχρονιστικό χαρακτήρα» της υφιστάμενης Τελωνειακής Ένωσης και στη δέσμευση της κυβέρνησης Ερντογάν να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό της. Στη δική της τοποθέτηση, η Κομισιόν εκ μέρους των «27», ανέγνωσε και πάλι τη θέση της Ε.Ε.
Οι δύο «παράλληλοι μονόλογοι» Ε.Ε.-Τουρκίας ολοκληρώθηκαν σε 7-8 λεπτά, χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.
«Δεν μιλάω κατόπιν οδηγιών»
Η προσβλητική συμπεριφορά του Ταγίπ Ερντογάν στη διάρκεια του τηλεφωνήματος του Σαρλ Μισέλ, χαρακτηρίζεται ως πρωτοφανής και σύμφωνα με κοινοτικούς κύκλους προκάλεσε αμηχανία και παγωμάρα στις Βρυξέλλες. Αυτό πάντως που δεν περίμεναν στη βελγική πρωτεύουσα ήταν ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μετέφερε τις προτροπές του Σαρλ Μισέλ και θα τον στόλιζε και δημοσίως. Σύμφωνα με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο κ. Μισέλ του ανέφερε ότι «άκουσα ότι θα πας στην Κύπρο. Καλύτερα μη δώσεις σκληρά μηνύματα από εκεί…». Ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε δημοσίως στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λέγοντας του χαρακτηριστικά «εσύ πότε έμαθες ότι ο Ερντογάν μιλάει κατόπιν οδηγιών», ενώ πρόσθεσε ότι στην Ε.Ε. «δεν έχουν καταλάβει ακόμα ποιος είναι ποιος». Ο κ. Ερντογάν φρόντισε να διαμηνύσει με ύφος προειδοποίησης: «Ό,τι δικαίωμα έχουμε, εμείς θα το αρπάξουμε και θα το διεκδικήσουμε. Θα συνεχίσουμε τις έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο. Έρχονται συνεχώς σήματα για ενδείξεις φυσικού αερίου, τώρα ελπίζουμε και ο στόχος μας είναι να εξάγουμε και φυσικό αέριο από εκεί. Όταν βγάλω και φυσικό αέριο, το έθνος μου θα είναι πολύ πιο ήρεμο», είπε ο κ. Ερντογάν. Ανάλογες απαντήσεις δόθηκαν δημοσίως και στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν η οποία έχει δηλώσει ότι η Ε.Ε. δεν μπορεί να αποδεχθεί λύση δύο χωριστών κρατών στην Κύπρο. Ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουατ Οκτάι ισχυρίστηκε ότι «στην τουρκοκυπριακή πλευρά, υπάρχει ένα ‘κράτος’. Αυτό το ‘κράτος’ είναι ανεξάρτητο. Αυτό το ‘κράτος’ είναι ίσο, είναι ισχυρό και στέκεται όρθιο στα πόδια του. Δεν έχει ανάγκη την έγκριση κανενός άλλου», είπε ο Τούρκος αξιωματούχος. Επαναλαμβάνοντας τον ισχυρισμό ότι η Ε.Ε. δεν τήρησε τις υποσχέσεις που έδωσε και επιβράβευσε την ελληνοκυπριακή πλευρά εντάσσοντάς την στους κόλπους της, ο κ. Οκτάι υπέδειξε ότι η Άγκυρα δεν χρειάζεται τις συμβουλές της Ε.Ε. Ο Τούρκος αντιπρόεδρος ανέφερε ακόμη ότι η τουρκική κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες για να καταστεί η «ΤΔΒΚ» ένα «ίσο και ανεξάρτητο οικοδόμημα», που στέκεται στα δικά του πόδια και ότι εργάζονται σοβαρά σε πολλούς τομείς όπως η υγεία και η εκπαίδευση.
Έντυπη Έκδοση
