Του Γιάννη Ιωάννου
Πολύ ενδιαφέροντα σινιάλια, για την συνέχεια των προσπαθειών άρσης του αδιεξόδου των συνομιλιών στο Κυπριακό, έστειλε η Άγκυρα από το περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, σήκωσε τείχος από το βήμα της Ολομέλειας της ΓΣ για το Κυπριακό επαναλαμβάνοντας τα περί αναγνώρισης της λεγόμενης ΤΔΒΚ και της ύπαρξης δύο κρατών στη Κύπρο ενώ, παράλληλα, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο πραγματοποίησης μιας τριμερούς συνάντησης των δύο ηγετών αλλά με εξέταση «των νέων πραγματικοτήτων» κατά την διάρκεια της συνάντησής του με τον ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κατά την διάρκεια της δικής του ομιλίας στην Ολομέλεια της ΓΣ του ΟΗΕ «απάντησε» στη σπουδή Ερντογάν για δύο κράτη με την ομιλία του να αναφέρεται, εκτενώς, στο Κυπριακό και ζητώντας λύση «σήμερα».
Πλήρης στήριξη σε Τατάρ
Από την πλευρά του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, εκφράστηκαν ευχαριστίες προς την τουρκική πλευρά για την διαχρονική στήριξη των Τουρκοκυπρίων. Ο Τούρκος Πρόεδρος ουσιαστικά επανέλαβε, για δεύτερη φορά από το βήμα των Ηνωμένων Εθνών, την ύπαρξη δεύτερου κράτους στη Κύπρο καλώντας την διεθνή κοινότητα «να αναγνωρίσει την ‘ΤΔΒΚ’» και πως η κυριαρχική ισότητα πρέπει να αποδοθεί στους Τουρκοκύπριους. Σημειολογικά ενδιαφέρον αποκτά το γεγονός πως το έπραξε αμέσως μετά την συνάντηση που είχε με την ελληνική αντιπροσωπεία -με επικεφαλής τον Έλληνα πρωθυπουργό- κατά την διάρκεια της οποίας τέθηκε το Κυπριακό, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», και η πραγματοποίηση μιας τριμερούς συνάντησης. Ακολούθως το σινιάλο του κ. Ερντογάν προς την πλευρά του Γκουτέρες επιβεβαιώνει τα όσα έγραψε η «Κ» πως και η Άγκυρα θέλει να πραγματοποιηθεί μια συνάντηση των δύο ηγετών -με τον «αστερίσκο» ωστόσο των «νέων πραγματικοτήτων», που υπόμνησε προς τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών ο Τούρκος Πρόεδρος. Ενδιαφέρον αποκτά, υπό το βάρος των εξελίξεων, και η συνάντηση του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, με τον Αντόνιο Γκουτέρες που είναι προγραμματισμένη για τις 28 Σεπτεμβρίου. Αν και δεν αναμένεται σε αυτό το επίπεδο να διαφοροποιηθεί η ρητορική Τατάρ για λύση δύο κρατών και κυριαρχική ισότητα, καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν πως σε αυτή την συνάντηση μπορούν να τεθούν οι βάσεις για να «κλειδώσει» μια τριμερής συνάντηση.
Η απάντηση Χριστοδουλίδη
«Η Ιστορία θα μας κρίνει κ. Ερντογάν» ήταν το εισαγωγικό σχόλιο του Προέδρου Χριστοδουλίδη στην ομιλία του από το βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ όπου, μεταξύ άλλων, απάντησε στη σπουδή του Τούρκου Προέδρου για λύση δύο κρατών στη Κύπρο. «Έχω δεσμευτεί και είμαι έτοιμος να καθίσω σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όχι αύριο. Σήμερα. Έχω ξεκάθαρο όραμα για το μέλλον της Κύπρου, για το μέλλον των παιδιών μας σε ένα επανενωμένο, ευημερούν, βιώσιμο ευρωπαϊκό κράτος» προσέθεσε ο ΠτΔ καλώντας ουσιαστικά τον Τούρκο Πρόεδρο σε τρεις άξονες:
- Nα μην αρνηθεί να παρακαθήσει στο τραπέζι των συνομιλιών για λύση του Κυπριακού
- Να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο -που η Τουρκία παραβίασε στη Κύπρο πριν από μισό αιώνα και
- Να αλλάξουν το αφήγημα λόγω γεωγραφικής εγγύτητας Κύπρου-Τουρκίας που δεν αλλάζει. «Ας αλλάξουμε το αφήγημα. Ας μετατρέψουμε την εγγύτητα σε υπόσχεση. Ας οικοδομήσουμε μαζί μια παρακαταθήκη ειρήνης, που μπορεί να μεταμορφώσει ολόκληρη την περιοχή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστοδουλίδης
Η μεγάλη εικόνα
Όπως διαμορφώνεται πλέον η μεγάλη εικόνα στο Κυπριακό, μετά κι από την «ανταλλαγή» Ερντογάν-Χριστοδουλίδη από το βήμα της Ολομέλειας της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τρεις είναι οι ενδιαφέρουσες δυναμικές:
- To πως η Τουρκία τακτικά ενώ δεν μετατοπίζεται από την μετά το 2017 θέση της για κλείσιμο του κύκλου των συνομιλιών στο Κυπριακό στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου (ΔΔΟ) δεν αποκλείει επί της αρχής την πραγματοποίηση μιας τριμερούς συνάντησης
- Η διάσταση της πλήρους αποσύνδεσης Κυπριακού και Ελληνοτουρκικών από την Άγκυρα που στο πρώτο διατηρεί την ρητορική για λύση δύο κρατών και στο δεύτερο προχωρά με κινήσεις διατήρησης «ήρεμων νερών» και
- Το πως η διασύνδεση Κυπριακού και Ευρωτουρκικών σχέσεων, παρά τις προσπάθειες της Λευκωσίας και την επικοινωνιακή πολιτική πέριξ αυτού, δεν έχει πλέον, εμφανώς, κάποια καθοριστική επιρροή στις προσπάθειες για άρση του αδιεξόδου των συνομιλιών