Της Μαρίνας Οικονομίδου
Στη σκιά των εξαγγελιών για άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, πραγματοποιήθηκε το πολύωρο εθνικό συμβούλιο το απόγευμα της Τρίτης. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημέρωσε τα κόμματα για τις τελευταίες εξελίξεις, το έντονο διπλωματικό παρασκήνιο των τελευταίων εικοσιτετραώρων για αποτροπή των νέων δεδομένων στο Βαρώσι αλλά και τα βήματα που προτίθεται να κάνει για αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων από πλευράς της Τουρκίας. Ο Πρόεδρος ενημέρωσε πως υπάρχει πλάνο για μέτρα που μπορούν να ληφθούν μονομερώς από την Κυπριακή Δημοκρατία, συζητήθηκε το ενδεχόμενο αφαίρεσης ταυτοτήτων από τους Τ/κ ενώ υπήρξαν ήδη και προειδοποιήσεις τερματισμού του χρηματικού κονδυλίου που δίδεται στους Τ/κ για επανένωση.
Τι προνοεί η εξαγγελία
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημέρωσε το Εθνικό Συμβούλιο πως σχεδιασμός της Άγκυρας είναι να επεκτείνει τον δρόμο προς τη θάλασσα για 1,5 χιλιόμετρο με στόχο να διευκολυνθεί η πρόσβαση προς της παραλίες, χωρίς την παρουσίαση ταυτότητας. Όπως σημειώθηκε, αυτό δεν σημαίνει πως αλλάζει ακόμη το καθεστώς από στρατιωτική ζώνη σε οικιστική, όμως βάσει της ενημέρωσης ενδεχομένως στη συνέχεια να μετατραπεί σε οικιστική και να καλέσουν τους πρόσφυγες να προσφύγουν στην Επιτροπή Αποζημιώσεων. Σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαν από την κυβέρνηση οι πολιτικοί αρχηγοί, στην περιοχή έχουν ήδη ξεκινήσει κάποιοι «project» στα βόρεια της περίκλειστης πόλης.
Για ενίσχυση Τατάρ…
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, χαρακτήρισε ωμή προεκλογική παρέμβαση της Τουρκίας υπέρ του Τατάρ, σημειώνοντας πως οι νέες εξελίξεις προκαλούν εύλογη δυσπιστία για τις προθέσεις της Τουρκίας. Βάσει και της ενημέρωσης που έδωσε η κυβέρνηση στους πολιτικούς αρχηγούς, όλο αυτό είναι μια προσπάθεια ενίσχυσης της υποψηφιότητας Τατάρ η οποία φέρεται να είναι στάσιμη, σε αντίθεση με αυτή του Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος βάσει δημοσκοπήσεων και εκτιμήσεων της κυβέρνησης αναμένεται να εκλεγεί με ποσοστό που ανέρχεται στο 60%
Τι διαβεβαίωσε ο Γκουτέρες
Σύμφωνα με την ενημέρωση του Προέδρου, από την επαφή που είχε τις τελευταίες μέρες με τον γ.γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, ο τελευταίος διαβεβαίωσε πως θα ενεργήσει έτσι ώστε να αποτραπεί η εξέλιξη για την Αμμόχωστο. Εξήγησε μάλιστα την απόφασή του για άτυπη πενταμερή για να προετοιμαστεί το έδαφος ούτως ώστε να πάμε σε κανονική διάσκεψη που θα συμμετέχει και η Ε.Ε.
Ο Πρόεδρος ενημέρωσε πως για τους σχεδιασμούς της Άγκυρας επικοινώνησε τηλεφωνικώς με την Γερμανίδα Καγκελάριο και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ οι οποίοι όπως είπε έκαναν αυστηρά διαβήματα στην Άγκυρα χωρίς αποτέλεσμα. Το μήνυμα που έστειλε η Άγκυρα είναι πως δεν πρόκειται να αλλάξει το καθεστώς της πόλης, αλλά πρόκειται να ανοίξει την παραλία για όλους τους Κυπρίους. Αξίζει να σημειωθεί πως τις τελευταίες ώρες ακούγεται εντόνως η φημολογία πως η παρέμβαση της κα Μέρκελ απέτρεψε χειρότερες εξελίξεις στην Αμμόχωστο.
Το ιστορικό των διαβημάτων
Ο Πρόεδρος είχε παρουσιάσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης που είχαν γίνει από τον προηγούμενο χρόνο όταν άρχισαν να συζητούνται τα περί εποικισμού της Αμμοχώστου. Όπως σημειώθηκε, η πρώτη κίνηση προθέσεων της Τουρκίας έγινε τον Σεπτέμβριο του 2019, με την κυβέρνηση να κάνει διαβήματα στα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ενώ τον Οκτώβριο του 2019, στο Συμβούλιο Ασφαλείας εξέδωσαν ανακοίνωση επαναλαμβάνοντας τη σημασία των ψηφισμάτων για την Αμμόχωστο.
Ο Πρόεδρος ενημέρωσε πως και τον περασμένο Φεβράρη, όταν έγινε διάσκεψη για την Αμμόχωστο, έγιναν διαβήματα στο Συμβούλιο Ασφαλείας και στην Ε.Ε. Όπως είχε πει ο Πρόεδρος η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας ήταν άμεση, ενώ προστέθηκε παράγραφος για την αποφυγή οποισδήποτε ενέργειας που θα παραβίαζε τα ψηφίσματα.
Ο Πρόεδρος ενημέρωσε πως διαβήματα έγιναν και τον περασμένο Αύγουστο προς την Ε.Ε , ζητώντας να μη μείνει αδρανής μπροστά στις ανακοινώσεις της Άγκυρας ότι το άνοιγμα των Βαρωσίων γίνεται με τις ευλογίες τους.
Το ενδεχόμενο της προσφυγής
Θα πρέπει να σημειωθεί πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έθεσε το ζήτημα προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να επιβεβαιώσουν τα ψηφίσματα για την Αμμόχωστο (550, 789). Εξέφρασε την ανησυχία πως αυτή η ενέργεια μολύνει το κλίμα και θα επηρεάσει την πρωτοβουλία που θα εξελιχθεί μετά τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα. ΄
Αβέρωφ: Να μην περάσουμε πάλι κάτω από τον πήχη
Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου σε ο,τι αφορά την προσφυγή του Συμβουλίου Ασφαλείας σημείωσε πως θα πρέπει να ζητήσουμε όσα είμαστε σίγουροι ότι θα πάρουμε. «Να βάζουμε τον πήχη για να περνάμε από πάνω» σημείωσε ο κ. Νεοφύτου υποστηρίζοντας πως οι αντιδράσεις μας θα πρέπει να είναι ανάλογες της πράξης. Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ θύμισε πως σε λίγες μέρες έρχονται οι «εκλογές» στα Κατεχόμενα και δεν θα πρέπει να έρθουμε σε αντιπαράθεση με τους προοδευτικούς Τ/κ.
«Στις κρίσεις» όπως είπε «απαιτείται ψυχραιμία» σημειώνοντας πως δεν έχουμε την πολυτέλεια να πούμε όχι σε μία πρόσκληση του γ.γ του ΟΗΕ. «Να προσέξουμε τις επόμενες μέρες να μην παγιδευτούμε. Να μην εγκλωβιστούμε σε αντίμετρα και πάλι να περάσουμε κάτω από τον πήχη» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Άντρος: Αυτό είναι το πρώτο βήμα
«Αυτό αποτελεί το πρώτο βήμα» ανέφερε ο γ.γ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού σχετικά με τους σχεδιασμούς της Τουρκίας προσθέτοντας πως αυτή η ενέργεια αντιστρατεύεται το διεθνές δίκαιο. «Δεν φτάνει μόνο να καταγγείλουμε» ανέφερε ο κ. Κυπριανού, σημειώνοντας πως η καταγγελία θα πρέπει να συνοδεύεται με την απόσυρση των νέων τετελεσμένων. Σημείωσε πως αυτό θα πρέπει να συνοδεύεται με την έκκληση να συνεχίσουν οι διαπραγματεύσεις από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά.
Ο Άντρος Κυπριανού εξέφρασε την εκτίμηση πως η Τουρκία θέλει να οδηγήσει τα πράγματα στην διχοτόμηση και πως στόχος της δικής μας πλευράς θα πρέπει να είναι η λύση του κυπριακού. Διαφώνησε με την θέση κλεισίματος των οδοφραγμάτων ή αφαίρεσης ταυτοτήτων γιατί αυτό όπως είπε θα διευκολύνει την Τουρκία. Δεν παρέλειψε να προσθέσει πως ο ΔΗΣΥ υποβάθμιζε τις εξελίξεις ενώ αναφορά έκανε και στην αναφορά του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη περί επικοινωνιακών τεχνασμάτων.
Έκρουσε τον κώδωνα ο Νικόλας
Μετά και την ενημέρωση του Προέδρου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νικόλας Παπαδόπουλος εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα πρέπει να αντιδράσει η κυβέρνηση καθώς αυτή η κίνηση, αποτελεί το πρώτο βήμα για τη σταδιακή αλλαγή του καθεστώτος της Αμμοχώστου. «Αν δεν αντιδράσουμε εμείς και η διεθνής κοινότητα τώρα, η Τουρκία θα προχωρήσει και στα επόμενα βήματα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδόπουλος.
Στο τραπέζι η ανάκληση ταυτοτήτων…
Από πλευράς του ΕΛΑΜ, κατατέθηκε η άποψη πως με βάση τα νέα δεδομένα, η κυβέρνηση θα πρέπει να ανακαλέσει τις ταυτότητες των Τ/κ.
Ενδιαφέρον αποτελεί πως η κυβέρνηση ανέφερε πως ο γενικός εισαγγελέας ξεκαθάρισε πως κάτι τέτοιο δε μπορεί να γίνει. Τοποθέτηση που καταδεικνύει πως η ανάκληση των ταυτοτήτων ήταν μέσα στα μέτρα αντίδρασης που σκέφτηκε η κυβέρνηση.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε την άποψη ότι προσπαθούν να εξανεμίσουν ένα από τα έξι σημεία του Πλαισίου Γκουτέρες και συγκεκριμένα το εδαφικό. Όπως είπε, προειδοποίησε πως αν συνεχίσουν οι προκλήσεις θα πρέπει να τερματιστεί ο χρηματοδοτικός κανονισμός που δίδεται στους Τ/κ για την επανένωση. Ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς πως έγινε προεργασία για 27 μέτρα που μπορούμε να ληφθούν μονομερώς, χωρίς ωστόσο να δώσει λεπτομέρειες.
