Του Απόστολου Κουρουπάκη
Πηγή έμπνευσης για τη χορογραφική παράσταση «Good Bye Beaches», της Έλενας Χριστοδουλίδου, από το Αμφίδρομο Χοροθέατρο, είναι μία λεωφορειακή διαδρομή, στην Αθήνα. Η Έλενα Χριστοδουλίδου παρατηρούσε διάφορες γυναίκες που είτε πήγαιναν προς τη θάλασσα είτε επέστρεφαν απ’ αυτήν. Όπως μού λέει χαρακτηριστικά: «Ήταν τέτοια η ζωτικότητα, η ομορφιά της συνύπαρξης αυτών των γυναικών που με κατέκτησε σε απόλυτο βαθμό, με κατέλυσε. Μαγεύτηκα από την απέριττη, αθώα, πρωινή αλήθεια τους, από τη λυτρωτική επίδραση που είτε η πρόσφατη εμβάπτιση στο υγρό στοιχείο είτε και η αναμονή της επικείμενης επαφής μαζί του είχε γι’ αυτές τις πολύ όμορφες γυναίκες». Το Αμφίδρομο Χοροθέατρο της Έλενας Χριστοδουλίδου εδώ και 20 χρόνια είναι μια δημιουργική χορογραφική κυψέλη, και όπως λέει η κα Χριστοδουλίδου «το μόνο που συμπυκνώνει όσα νιώθω γι’ αυτά τα χρόνια είναι ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης για όλους τους ωραίους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκα και μοιράστηκα μαζί τους τόσο πολλά και τόσο ωραία πράγματα».
–Με αυτή τη δουλειά σου λες πως κάνεις ένα υπαρξιακό ταξίδι στις πηγές της μνήμης, ποια είναι η αφετηρία σου;
–Η αφετηρία, η έμπνευση, γεννήθηκε όταν κάθε πρωί, πολύ νωρίς, λίγο μετά τις 7, τον Αύγουστο του 2023, μοιραζόμουν ένα ωριαίο ταξίδι με το λεωφορείο 140 της περιφερειακής διαδρομής Πολύγωνο – Καισαριανή στην Αθήνα, με όμορφες, μοναδικές, μοναχικές γυναίκες που είτε πήγαιναν προς τη θάλασσα είτε επέστρεφαν απ’ αυτήν. Ήταν τέτοια η ζωτικότητα, η ομορφιά της συνύπαρξης αυτών των γυναικών που με κατέκτησε σε απόλυτο βαθμό, με κατέλυσε. Μαγεύτηκα από την απέριττη, αθώα, πρωινή αλήθεια τους, από τη λυτρωτική επίδραση που είτε η πρόσφατη εμβάπτιση στο υγρό στοιχείο είτε και η αναμονή της επικείμενης επαφής μαζί του είχε γι’ αυτές τις πολύ όμορφες γυναίκες. Δεν υπάρχει ιδανικότερο χρονικό σημείο αφετηρίας για ένα ταξίδι στο απέραντο ρευστό της μνήμης από τις πρωινές ώρες του πηγαιμού ή της επιστροφής προς ή από τη μάνα θάλασσα.
–«Goodbye Beaches», ο τίτλος μοιάζει να είναι διφορούμενος… Σε τι θες να πεις αντίο;
–Η αίσθηση που αποκόμισα από τις γυναίκες που με ενέπνευσαν ήταν κάτι που έμοιαζε σχεδόν παραδειγματικά με αυθεντική χαρμολύπη, με αυτό το καταπληκτικό μείγμα συναισθημάτων και συνειρμών που μόνο οι υπάρξεις οι οποίες βαθιά μέσα τους πραγματικά ξέρουν, μπορούν να αποπνέουν. Είναι το ίδιο ακριβώς μείγμα που – είτε το ξέρουμε είτε όχι – διαρκώς αναζητούμε οι «καταραμένοι» άνθρωποι που προσπαθούμε να μετουσιώσουμε την εμπειρία της ύπαρξης σε παραστατική τέχνη. Είναι το ζητούμενο μια ζωή ολόκληρη μείγμα του λυτρωτικού παραστατικού αποχαιρετισμού στην –άνευ αυτού– αβίωτη πραγματικότητα.
«Η αίσθηση της ελευθερίας είναι η αίσθηση του άλλου, μια αίσθηση που μας ενώνει –όπως τις έξι γυναικείες προσωπικότητες πρωταγωνίστριες του Good bye Beaches– δεν μας ξεχωρίζει. Είναι υπαρξιακά τόσο πολύτιμη γιατί είναι κοινωνικά πολύτιμη».
–Έξι συνεπιβάτισσες, έξι διαφορετικές προσωπικότητες, σε αυτό το ταξίδι. Τι αναζητείς σε καθεμία από αυτές;
–Τι άραγε αναζητούμε, ο καθένας και η καθεμιά από εμάς, μέσα μας; Τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από μια σημασία, ένα νόημα της ύπαρξής μας. Ο μοναδικός μας τρόπος – ποιος άλλος άραγε θα μπορούσε να είναι; – να ανακαλύψουμε ίχνη αυτού του νοήματος, αυτής της σημασίας, είναι να αφήσουμε τους εαυτούς μας να ταξιδέψουν στις μνήμες, με αφετηρία και προορισμό μας την πηγή που εκ περιτροπής τις γεννά και εντός της οποίας σβήνουν, το απέραντο υπαρξιακό ρευστό, τη μάνα - μήτρα θάλασσα. Όχι, δεν υπάρχει κάτι να αναζητήσουμε –διαχωρίζοντας για λόγους ευκολίας τις υπάρξεις– μέσα στο απέραντο ρευστό, μπορούμε μόνο να συντονιστούμε λυτρωτικά, να γίνουμε ένα μαζί τους και με το ταξίδι τους. Στη τελευταία φράση, ιχνηλατήστε τον πολύ ξεχωριστό, βαθιά συλλογικό ψυχό θεραπευτικό χαρακτήρα της παραστατικής τέχνης
–Υπάρχει κάποιος κεντρικός άξονας που καθορίζει χορογραφικά το «Goodbye Beaches»;
–Αυτό που κάθε ώρα και στιγμή την περίοδο της χορογραφικής προετοιμασίας του έργου με ενεργοποιούσε ήταν η έντονη επιθυμία που ένιωθα να αποδώσω όσο γίνεται πιο βαθιά, πιο τελετουργικά, πιο ιερά, αυτό που καταρχάς με ενέπνευσε: Τη μοναδική κι ανεπανάληπτη, την αυθεντική αίσθηση ελευθερίας που οι συνεπιβάτισσές μου γυναικείες υπάρξεις ανέδυαν λίγο πριν ή και λίγο μετά την αναβάπτισή τους στις αστικές αθηναϊκές θάλασσες. Δεν έχει νόημα να ισχυριστώ ότι η επιθυμία μου έχει πλήρως μετουσιωθεί σε χορογραφική πράξη –αυτό είναι άλλωστε το διαρκές ζητούμενο όσων μια ζωή ολόκληρη βασανιζόμαστε σε απόλυτο βαθμό να το ικανοποιήσουμε χωρίς ποτέ μας να μπορούμε να νιώσουμε απόλυτα ικανοποιημένοι– αυτό και μόνο που μπορώ να απαντήσω στο κρίσιμο ερώτημά σας είναι ότι ο πήχης, ο κεντρικός χορογραφικά (κι όχι μόνο) άξονας του «Good bye Beaches» έχει τεθεί ψηλά. Νιώθω ικανοποιημένη που συνεργάζομαι με χορεύτριες της νέας γενιάς 23-27 χρόνων, αναπτύσσοντας ένα χορογραφικό έργο εμπνευσμένο από την ύπαρξη και τις ιστορίες μιας πολύ μεγαλύτερης γενιάς γυναικών. Μέσω των νεαρών αυτών χορευτριών αποκωδικοποιήσαμε τις ιστορίες σε ένα απρόβλεπτο και πολύπλοκο κόσμο στον οποίο ζούμε σήμερα.
–Η αίσθηση της ελευθερίας, αυτή η τόσο πολύτιμη αίσθηση. Κινδυνεύουμε να τη χάσουμε;
–Όσο την αναζητούμε, μέσα και έξω μας, στους εαυτούς μας και τους γύρω μας, είναι και παραμένει πάντα δική μας. Δική μας εξ αδιαιρέτου με όλους κι όλες όσους κι όσες μέσα και έξω τους, στους εαυτούς και τους γύρω τους την αναζητούν. Κρατήστε κατά νου πως η ελευθερία είναι το διαρκές ζητούμενό της που ως τέτοιο όλους και όλες μας ενώνει, καταρχάς με την αλήθεια του εαυτού μας και, συνακόλουθα, με την αλήθεια του «άλλου», του κάθε «άλλου». Η αίσθηση της ελευθερίας είναι η αίσθηση του άλλου, μια αίσθηση που μας ενώνει – όπως τις έξι γυναικείες προσωπικότητες πρωταγωνίστριες του Good bye Beaches – δεν μας ξεχωρίζει. Είναι υπαρξιακά τόσο πολύτιμη γιατί είναι κοινωνικά πολύτιμη. Ανεκτίμητη.
–Εδώ και περισσότερα από 25 χρόνια συνεχής παρουσία στα χορογραφικά πράγματα της Κύπρου, με το Αμφίδρομο Χοροθέατρο. Είναι και αυτό ένα ταξίδι. Τι έχεις αποκομίσει και ποιοι στόχοι μένουν ακόμα να επιτευχθούν;
–Πώς άραγε να αποτιμηθούν εμπειρίες ανεκτίμητες μιας ζωής ολόκληρης; Το μόνο που συμπυκνώνει όσα νιώθω γι’ αυτά τα χρόνια είναι ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης για όλους τους ωραίους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκα και μοιράστηκα μαζί τους τόσο πολλά και τόσο ωραία πράγματα. Και μια χαρμολύπη συνάμα –σαν αυτή που αποκόμισα από τις συνεπιβάτισσές μου στο αστικό λεωφορείο που με ενέπνευσαν για το «Goodbye Beaches»– αποτέλεσμα νομίζω της διαδικασίας ενστάλαξης των εμπειριών σε κάτι που μοιάζει με γνώση. Ίσως και σε ελευθερία. Τον μόνιμο στόχο – είτε τον ξέρουν και μπορούν να τον αναγνωρίσουν είτε όχι – όλων όσων μέσω της τέχνης προσπαθούν σε τούτη τη μικρή ζωή να ξεφύγουν από τα δεσμά της ύπαρξης, την αιώνια πανανθρώπινη μοναξιά.
Πληροφορίες
«Goodbye Beaches», Αμφίδρομο Χοροθέατρο, σε χορογραφία, σκηνοθεσία Έλενας Χριστοδουλίδου. Χορεύουν οι Άννα Νικολάου, Ελίνα Καρακώστα, Τζούλη Χαραλαμπίδου, Ιωάννα Σάββα, Μαρία Μασώνου, Ζωή Ελευθερίου. Μουσική – Χάρης Σοφοκλέους.
