Του Απόστολου Κουρουπάκη
Σηκώνει αυλαία την Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου το Queer Wave 2024, το κινηματογραφικό φεστιβάλ που έχει στο επίκεντρό του ταινίες του queer σινεμά και θα διαρκέσει έως τις 29 Σεπτεμβρίου, στο NiMAC - Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας [Συνεργασία: Ίδρυμα Πιερίδη]. Προγραμματίζονται 20 προβολές και πάνω από 50 παγκύπριες πρεμιέρες για ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους απ' όλο τον κόσμο. Στο πλαίσιο των προβολών του φεστιβάλ θα παρουσιαστούν και οι δουλειές έξι Κύπριων δημιουργών. Πρόκειται για έξι ταινίες μικρού μήκους των Χαράλαμπο Δρουσιώτη («My Body»), Yeliz Zaifoglu («This is To Be Understood»), Μάριου Πιπερίδη («Down Payment»), Petsua («Via Tze Fothkia»), Σάββα Σταύρου («Buffer Zone») και Νικόλα Καρατζά («Put The Phone Down»).
Στην «Κ» μιλούν τέσσερις από τους δημιουργούς για τις ταινίες τους, οι Χαράλαμπος Δρουσιώτης/Μαριλένα Δρουσιώτη, η Yeliz Zaifoglou, Σάββας Σταύρου και Νικόλας Καρατζάς.
Γιελίζ Ζαΐφογλου
«This is To Be Understood»
Σάββατο 21/9, ώρα 7:00 μ.μ.
«Η διατήρηση των παραδόσεων γύρω από τη ζωή και τον θάνατο με κρατά συνδεδεμένο με τον πολιτισμό μου, ειδικά επειδή δεν ζω στην Κύπρο».
–Μπορεί η ταυτότητα του ατόμου να δομηθεί κοινωνικά ή πολιτικά; Εσύ πώς ορίζεις την κυπριακή σου ταυτότητα;
–Νομίζω ότι είναι αναπόφευκτο να κατασκευάζεσαι από κοινωνικές και πολιτικές επιρροές, όταν προέρχεσαι από συγκεκριμένους πολιτισμούς που δίνουν προτεραιότητα στην κοινότητα. Φυσικά, μαζευόμαστε και συζητάμε τι συμβαίνει σε σχέση με τον λαό μας, είτε είναι πολιτικό είτε όχι. Δεν νομίζω ότι αυτοί οι δύο παράγοντες κατασκευάζουν εξ ολοκλήρου ένα άτομο, αλλά έχουν απολύτως μια βαθιά επίδραση στο άτομο που γίνεσαι, όταν εκτίθεσαι ή επηρεάζεσαι από αυτούς τους παράγοντες.
Για μένα, αυτές οι κοινωνικο-πολιτιστικές παραδόσεις που φέρνουν κοντά την οικογένεια είναι αυτό που καθορίζει την κυπριακή μου ταυτότητα. Η διατήρηση των παραδόσεων γύρω από τη ζωή και τον θάνατο με κρατά συνδεδεμένο με τον πολιτισμό μου, ειδικά επειδή δεν ζω στην Κύπρο. Όλες οι λεπτομέρειες που ζωντανεύουν αυτές τις παραδόσεις (ήχοι και φαγητό ειδικά) θα μου θυμίζουν πάντα ποιος είμαι, από πού ήρθα και πώς σκοπεύω να συνεχίσω να είμαι.
Μαριλένα Δρουσιώτη και Χαράλαμπος Δρουσιώτης
«My Body»
Σάββατο 21/9, ώρα 7:00 μ.μ.
«Οι ρίζες των τραυμάτων μας είναι βαθιές και μεγάλες. Χρειάζεται χρόνος και αρκετή δουλειά για να ξεριζώσουμε τις διαβρωμένες και παλιές αντιλήψεις».
–Πόσο βαθιές νομίζεις πως είναι οι αιτίες που μας κάνουν να μην αγαπάμε το σώμα μας;
–Το να μην αγαπά κάποιο άτομο το σώμα του δεν είναι μόνο λόγο μιας αιτίας. Εδώ και αιώνες καλλιεργούνται πρότυπα ομορφιάς, στερεότυπα εναντίον άλλων ομάδων και πάντα πρέπει να ξεχωρίζει «το καλό, το ωραίο από το κακό, το άσχημο». Ενώ η ζωή δεν είναι ένα δίπολο αλλά μια κατάσταση με ενδιάμεσες επιλογές. Ποιος αποφασίζει ποιο είναι όμορφο και ποιο όχι; Γιατί πρέπει να χαρακτηρίζουμε πράγματα με τούτα τα επίθετα; Πώς μπορείς να αγαπήσεις τον εαυτό σου, το σώμα σου, τις επιλογές σου, όταν η ίδια η κοινωνία σου λέει: «Δεν έπρεπε να είσαι έτσι!». Μα… αφού γεννήθηκα έτσι… - Χαράλαμπος Δρουσιώτης, σκηνοθέτης «My body».
–Στερεότυπα αιώνων μάς εγκλωβίζουν σε μία ενοχοποιημένη σχέση με το σώμα μας, γιατί στην εποχή μας δεν μπορούμε να αποδεχθούμε εμείς οι ίδιοι την εικόνα μας;
–Στην εποχή μας, η αδυναμία αποδοχής της εικόνας μας οφείλεται σε στερεότυπα ομορφιάς που ακόμη δυστυχώς προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης, την κοινωνική και οικογενειακή πίεση και την εσωτερικευμένη ανάγκη για τελειότητα, που οδηγούν σε μία ενοχοποιημένη σχέση με το σώμα. Οι ρίζες των τραυμάτων μας είναι βαθιές και μεγάλες. Χρειάζεται χρόνος και αρκετή δουλειά για να ξεριζώσουμε τις διαβρωμένες και παλιές αντιλήψεις, και να καλλιεργήσουμε τους νέους σπόρους που θα περιλαμβάνουν αποδοχή και αγάπη για τον εαυτό μας χωρίς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς «πρέπει» και «μη», χωρίς «για να» και «επειδή». Δύσκολο αλλά απολύτως εφικτό. - Μαριλένα Κυριάκου, δημιουργός και εμπνεύστρια «My body».
Νικόλας Καρατζάς
«Put The Phone Down»
Σάββατο, 28/9, ώρα 7:00 μ.μ.
«Σε μεγέθυνση είναι ένας ύπουλος κόσμος στον οποίο επικρατεί ο φόβος της αποκάλυψης της ταυτότητας. Ένας κόσμος στον οποίο για να συνυπάρξεις και να γνωριστείς με άλλες ατομικότητες, θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιήσεις την εφαρμογή στο κινητό σου και να βρεθείς σε μυστικά και σκοτεινά μέρη».
–Τι αντιπροσωπεύει ο χαρακτήρας του Jorge, σε σχέση με τη γάτα;
–Ο Jorge σε ένα γενικότερο πλαίσιο, αντιπροσωπεύει μία queer ατομικότητα με διάφορες ανησυχίες και προβληματισμούς. Ειδικότερα, στην ταινία, αντιπροσωπεύει τις συνέπειες του κοινωνικού αποκλεισμού, του κοινωνικού άγχους, της απομόνωσης, του «doom scrolling» και της θεσμικότητας του ηλεκτρονικού έρωτα. Η γάτα, όπως και σε προηγούμενες ταινίες μου, χρησιμοποιείται ως σύμβολο της αναρχικής βούλησης, της ασύνορης σκέψης και ως μία ενέργεια η οποία μπορεί να κινητοποιήσει. Είναι μία προτροπή στο παράθυρο της απομόνωσης του Jorge για αποδοχή, αποκάλυψη και απελευθέρωση.
–Ποιος είναι ο κόσμος του ήρωά σου;
–Ο κόσμος του ήρωα στην ταινία είναι κτισμένος από πραγματικούς χώρους, ανησυχίες και συναισθήματα της queer κοινότητας στο νησί της Κύπρου. Σε μεγέθυνση είναι ένας ύπουλος κόσμος στον οποίο επικρατεί ο φόβος της αποκάλυψης της ταυτότητας. Ένας κόσμος στον οποίο για να συνυπάρξεις και να γνωριστείς με άλλες ατομικότητες, θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιήσεις την εφαρμογή στο κινητό σου και να βρεθείς σε μυστικά και σκοτεινά μέρη. Σε αυτόν τον κόσμο, η ετεροκανονικότητα, η πατριαρχία και τα στερεότυπα της ταυτότητας των φύλων, μπορούν να παγιδέψουν και να περιθωριοποιήσουν, θέτοντας σε κίνδυνο άτομα της queer κοινότητας.
Σάββας Σταύρου
«Buffer Zone»
Σάββατο, 28/9, ώρα 7:00 μ.μ.
«Φέρτε τον ρομαντισμό στην καρδιά της σύγκρουσης και δείξτε στον κόσμο ότι υπάρχουν περισσότερα πράγματα που μας ενώνουν παρά που μας χωρίζουν».
–Στρατιωτική θητεία και ομοφυλοφιλία, αλλά και Κυπριακό, δύσκολα κεφάλαια... Γιατί θέλησες να τα συμπλέξεις;
–Θεωρώ ότι αυτή η ταινία είναι κάτι σαν ένα τραγούδι αγάπης για την ενότητα της χώρας μας. Και τι καλύτερο από το να κάνεις μια δήλωση για τη ένωση των δύο πλευρών, παρά μέσα από μια ρομαντική ιστορία απαγορευμένης αγάπης; Φέρτε τον ρομαντισμό στην καρδιά της σύγκρουσης και δείξτε στον κόσμο ότι υπάρχουν περισσότερα πράγματα που μας ενώνουν παρά που μας χωρίζουν.
–Πόσο νομίζεις ότι έχουμε προχωρήσει στα θέματα που θίγει η δουλειά σου;
–Η ταινία διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του 2000, πριν από τις τεχνολογικές εξελίξεις, όπως τα smart phones και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από τότε έχουμε κάνει τεράστια άλματα. Η στρατιωτική θητεία έχει μειωθεί στους 12 μήνες και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ συνεχίζουν να εξελίσσονται θετικά, ωστόσο –όπως και στο Κυπριακό– υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Και αυτό είναι το τελικό μήνυμα της ταινίας, είναι αυτό που οι δύο στρατιώτες μας μπορεί να μην μπορούν να δουν ο ένας τον άλλον, αλλά υπάρχει η ελπίδα ότι μια μέρα θα τα καταφέρουν.
Περισσότερες πληροφορίες για το Queer Wave Festival στο https://queerwave.com
