Μ’ αρέσει να ανακατεύω και να αναποδογυρίζω τα αναμενόμενα

Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία η «Κοιλάδα των ρόδων» του Χριστόφορου Ροδίτη θα παρουσιαστεί στην 20ή έκδοση του φεστιβάλ Κινηματογραφικές Ημέρες Κύπρου 2022, το Σάββατο 9 και την Κυριακή 10 Απριλίου, σε Λεμεσό και Λευκωσία. Με αυτή την ευκαιρία μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη και συγγραφέα του σεναρίου Χριστόφορο Ροδίτη για την ταινία του, η οποία γυρίστηκε στον όμορφο Πωμό. Ο Χριστόφορος λέει πως μαζεύει διάφορες εικόνες στο κεφάλι του και κάποια στιγμή αρχίζει και τις γράφει στο χαρτί, φιλτράροντάς τες βάσει των δικών του αναφορών: «Κάτι τέτοιες εικόνες μου είναι αρκετές για να αρχίσω να συνθέτω την ιδέα μιας ταινίας, η οποία μέσα από την προσωπική μου κινηματογραφική αφήγηση παίρνει ένα άλλο νόημα το οποίο μάλλον είναι τελικά εκείνο που ψάχνω». Η ταινία έχει ήδη προβληθεί σε διάφορα διεθνή φεστβάλ, έχοντας αποσπάσει βραβεία, θετικές κριτικές και σχόλια.

–Χριστόφορε, αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που κάνεις... με ποια ιστορία συστήνεσαι στο κοινό;
–Βασικά είναι μια ταινία, σε σενάριο που έγραψα ο ίδιος και πραγματεύεται το δικαίωμα της ελευθερίας δύο ανθρώπων που διεκδικούν το όνειρό τους, πότε με ρεαλιστικούς όρους και πότε με ένα ας πούμε μαγικό ρεαλισμό. Πρόκειται για δύο νεαρούς με αντισυμβατικό χαρακτήρα και τάσεις φυγής, που συναντιούνται σε ένα κομβικό σημείο της ζωής τους. Όταν θα έρθουν πιο κοντά συνειδητοποιούν πως είναι στην ίδια συναισθηματική συχνότητα και αποφασίζουν να φτιάξουν τη δική τους «κοιλάδα των ρόδων», έξω από τα πλαίσια του κατεστημένου τρόπου ζωής.

Η «Κοιλάδα τω ροδων» είναι μια ταινία, σε σενάριο που έγραψα ο ίδιος και πραγματεύεται το δικαίωμα της ελευθερίας δύο ανθρώπων που διεκδικούν το όνειρό τους, πότε με ρεαλιστικούς όρους και πότε με ένα ας πούμε μαγικό ρεαλισμό, λέει ο Χριστόφορος Ροδίτης (αριστερά).

–Τι ήταν αυτό που πυροδότησε αυτή την ιδέα;
–Ο τρόπος που λειτουργώ έχει να κάνει με τις εικόνες που συναντώ καθημερινά και το πώς τις ερμηνεύω σύμφωνα με κάποιες δικές μου «εμμονές» και θέματα που με γυροφέρνουν. Με άλλα λόγια, μαζεύω διάφορες εικόνες στο κεφάλι μου και κάποια στιγμή αρχίζω και τις γράφω στο χαρτί, φιλτράροντάς τες βάσει των δικών μου αναφορών. Σιγά σιγά μέσα από αυτή την καταγραφή βγαίνει μια ιστορία με κάποιους χαρακτήρες. Μια δύση του ήλιου σε μια παραθαλάσσια επαρχία, ένας νεαρός πάνω σε μια μηχανή που με προσπερνά και ζηλεύω την ελευθερία του, μια ταμπέλα έξω από ένα έρημο σπίτι που γράφει «Πωλείται», τα σκονισμένα άρβυλα που βρίσκω κατά λάθος, ψάχνοντας κάτι άλλο, οι στίχοι των ποιημάτων που έχω υπογραμμισμένους με μαρκαδόρο εδώ και καιρό και ίσως κάποια αγκάθια από ρόδα που με  πονούν ακόμα… Κάτι τέτοιες εικόνες μου είναι αρκετές για να αρχίσω να συνθέτω την ιδέα μιας ταινίας, η οποία μέσα από την προσωπική μου κινηματογραφική αφήγηση παίρνει ένα άλλο νόημα το οποίο μάλλον είναι τελικά εκείνο που ψάχνω.

–Ο Βίκτωρας και η Έλλη, οι ήρωές σου είναι λες δύο νεαροί επαναστάτες... υπάρχει καιρός για επαναστάτες;
–Θεωρώ ότι ο κινηματογράφος είναι ένας τεράστιος μύλος που αλέθει τα πάντα φτάνει να υπάρχουν τα κατάλληλα υλικά. Δεν χρειάζεται η καταλληλόλητα του χρόνου για να φτιάξεις κάτι στο σινεμά. Στις ταινίες ο χρόνος διαστέλλεται και μπορείς να τον κλέψεις, να τον επιμηκύνεις η ακόμα να τον φέρεις εκεί που θέλεις για να δημιουργηθεί ένα άλλο ανθρώπινο σύμπαν. Ο Βίκτωρας και η Έλλη έχουν ένα επαναστατικό χαρακτήρα, αλλά όχι με την έννοια ότι συνθέτουν κανένα επαναστατικό μανιφέστο. Είναι δύο κινηματογραφικοί ήρωες στα 20 τους χρόνια, ζούνε σε μια παραθαλάσσια επαρχία με μαγικό ηλιοβασίλεμα, ερωτεύονται και αυτά και μόνο είναι αρκετά για να κάνουν τη δική τους επανάσταση.

–Έχοντας κρυφοκοιτάξει την ταινία διακρίνω και διόρθωσέ με αν κάνω λάθος, ότι παίζεις ταυτόχρονα με τη ματαίωση, αλλά και με την ελπίδα... ισχύει;
–Όλα έχουν τον ρόλο τους στην ταινία. Η αγάπη του Βίκτωρα και της Έλλης έρχεται να θαμπώσει το μάταιο και να ενεργοποιήσει την ελπίδα του άπιαστου ονείρου, που μπορεί να τους οδηγήσει να κοντραριστούν με τους συμβιβασμούς και τις παραχωρήσεις και να προχωρήσουν έστω και «μάταια» σ’ ένα γλυκό τέλος.

–Είναι εύκολο να ξεφύγουμε τελικά να ξεφύγουμε από το κατεστημένο; Χρειάζεται να γίνει κανείς ερημίτης...;
–Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Το να απομονωθεί κάποιος είναι κατά κάποιο τρόπο σαν να δηλώνει τρελός και καθαρίζει μια και έξω. Το να γυρίσεις όμως την πλάτη σημαίνει κιόλας ότι σταματάς να το παλεύεις. Μπορείς, όμως, να καλυφτείς πίσω από μια μηχανή λήψης και να προσπαθήσεις να στέλνεις συστημένες εικόνες με την ελπίδα ότι μπορεί και να δημιουργήσουν μικρά ή μεγάλα ρήγματα σε αυτό που φαίνεται τόσο στέρεο.

–Μια μάλλον κλισέ ερώτηση θα ήταν αν η αγάπη μπορεί τελικά να νικήσει... μπορεί, Χριστόφορε;
–Πάντως χωρίς αγάπη δεν γίνεται τίποτα. Σίγουρα μέσα στην επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς Κορινθίους (Ο Ύμνος της Αγάπης) που θεωρείται ένα από τα πιο θεόπνευστα κείμενα που γράφτηκαν ποτέ, τα είπε όλα. Έτσι έκλεισε κάποτε και ο Κισλόφσκι την μπλε ταινία του. «Εάν τις γλώσσες των ανθρώπων μιλώ και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, τα λόγια μου είναι σαν χαλκός που ηχεί ή κύμβαλο που αλαλάζει». Και όποιος νομίζει ότι αυτά τα λόγια έχουν να κάνουν κάτι με τα θρησκευτικά μάλλον οδεύει επικίνδυνα προς το κύμβαλο…

–Ένας στίχος του Τάσου Λειβαδίτη λέει: «πόσα ρόδα στο ηλιοβασίλεμα – τι έρωτες, Θέε μου, τι ηδονές, τι όνειρα» είναι ένας από τους στόχους της ταινίας σου η αγάπη για την ίδια τη ζωή;
–Ο Τάσος Λειβαδίτης σίγουρα με εμπνέει. Δεν θα έλεγα ότι έχω στόχους στην ταινία. Μάλλον περισσότερο με ερωτήματα μπλέκομαι. Ανεξάρτητα από τη βασική ιστορία της ταινίας, προσπάθησα την ίδια ώρα, ανακατεύοντας τις γωνίες λήψης και πιο συγκεκριμένα με το στυλιζάρισμα των πλάνων, να γίνεται μια αναζήτηση, μέσω του σινεμά, τι είναι τελικά η αγάπη για τη ζωή. Μια ζωή που δεν έρχεται πάντα έτσι όπως θα την ήθελες.

–Γυρίζοντας την ταινία, πέραν των δυσκολιών που αντιμετώπισες λόγω πανδημίας, σε τι δυσκολεύτηκες; Μπορεί η Κύπρος να «σηκώσει» καλό κινηματογράφο τόσο σε επίπεδο θεατών, αλλά και δημιουργών;
–Πέραν των συνθηκών της πανδημίας δεν θα έλεγα ότι δυσκολευτήκαμε σε κάτι άλλο. Κι’ αυτό μάλλον οφείλεται στην τεράστια προετοιμασία που έκανα μαζί με τους συνεργάτες μου. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, πιστεύω ότι η Κύπρος έχει και τους δημιουργούς, έχει και τους θεατές. Φτάνει οι πρώτοι να δείξουν περισσότερη τόλμη και οι δεύτεροι να αφήσουν την αποχαύνωση της τηλεόρασης και να μπουν στην αίθουσα ως ενεργοί και όχι παθητικοί θεατές. 

«Ας πούμε ότι με ενδιέφερε να κάνω μια ταινία τύπου Μπόνι εντ Κλάιντ σε μια παραθαλάσσια επαρχία όπως είναι ο Πωμός και η γύρω περιοχή».

–Τα γυρίσματα της ταινίας σου έγιναν στον Πωμό, γιατί αυτή η επιλογή; 
–Ας πούμε ότι με ενδιέφερε να κάνω μια ταινία τύπου Μπόνι εντ Κλάιντ σε μια παραθαλάσσια επαρχία όπως είναι ο Πωμός και η γύρω περιοχή. Έχω την αίσθηση πως το είδος της ιστορίας της «Κοιλάδας των Ρόδων» πολλοί θα έλεγαν πως της ταιριάζει να φιλμαριστεί σε μια μοντέρνα σύγχρονη πόλη. Εμένα μ’ αρέσει να ανακατεύω και να αναποδογυρίζω τα αναμενόμενα και να προσπαθώ να συνθέτω τις εικόνες με ένα ένστικτο που να οδηγεί σε μια «διαφορετική» συγκίνηση αισθητικής στην ιστορία.

Ο σκηνοθέτης

Ο Χριστόφορος Ροδίτης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1972. Σπούδασε στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου στο Τμήμα Σκηνοθεσίας (1991-1994), από όπου αποφοίτησε με τιμητικό δίπλωμα. Συνέχισε τις σπουδές του στο London International Film School (1994-1996). Επίσης, συμμετείχε στα εκπαιδευτικά εργαστήρια BBC Location Lighting Course (1998) και BBC Avid Non Linear Editing (1999). Από το 1997 εργάζεται στην TRANSVIDEO LTD ως σκηνοθέτης, παραγωγός, σεναριογράφος, διευθυντής φωτογραφίας και μοντέρ.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία, σενάριο: Χριστόφορος Ροδίτης. Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Όθωνος. Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Aντρέας Αντωνίου, Ελένη Ξένου. Ηθοποιοί: Αντρέας Κουτσόφτας, Αντωνία Χαραλάμπους, Μαρία Καρασούλα, Θεόδωρος Μιχαηλίδης, Πάνος Μακρής, Σάββας Μενοίκου, Άννα Γιαγκιώζη, Χάρης Κκολός, Πολύβιος Κόκκινος

Προβολές:

ΛΕΜΕΣΟΣ | Θέατρο Ριάλτο, Ανδρέα Δρουσιώτη 19, Σάββατο 9 Απριλίου, 5:00 μ.μ.
ΛΕΥΚΩΣΙΑ | Kινηματογράφος Zήνα, Θεοφάνη Θεοδότου 18, Κυριακή 10 Απριλίου. 5:00 μ.μ.