Kathimerini.gr
Της Ελένης Τζαννάτου
Κανείς δεν φεύγει για διακοπές χωρίς ένα βιβλίο στην βαλίτσα -κάποιοι, μάλιστα, βάζουν στις αποσκευές τους όλα εκείνα τα βιβλία που δεν κατάφεραν να διαβάσουν την υπόλοιπη χρονιά.
Για όσους τρέφονται από ποπ κουλτούρα, πέρα από το να την αφήσουν να παίζει στα ακουστικά τους και στις οθόνες λάπτοπ και θερινών, συγκεντρώσαμε 10 τίτλους βιβλίων, φρέσκους αλλά και δοκιμασμένους, για να την απολαύσετε και στο χαρτί.
Κάτι νέο:
Τζάρβις Κόκερ – «Good Pop, Bad Pop» (Vintage Publishing)
Τα αντικείμενα πέρα από την χρηστική τους διάσταση λειτουργούν ως σημαίνοντα. Ομαδοποιημένα, μπορούν να πουν πολλά για το ποιοι ήμασταν κάποια στιγμή στην ζωή μας, να γίνουν το στίγμα της ταυτότητάς μας αλλά και να ξυπνήσουν την μνήμη μας. Την στιγμή που τα indie kids αυτού του κόσμου αλαλάζουν για το επερχόμενο reunion των Pulp, o αρχηγός τους (αλλά και γενικότερα, ωραία «μούρη»), Τζάρβις Κόκερ, κυκλοφορεί την αυτοβιογραφία του, για την οποία, ξεσκόνισε το πατάρι του, βρήκε τα (όχι και τόσο) ξεχασμένα αντικείμενα-κλειδιά της ζωής του για να πει την ιστορία του.
Νίκος Πετρουλάκης – «PlayBack – 33 και 1/3 Χρόνια Κείμενα» (εκδόσεις Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης)
Ραδιοφωνικός παραγωγός, ιδιοκτήτης δισκάδικων, στέλεχος δισκογραφικών εταιρειών, αλλά και διευθυντής και «γραφιάς» σε περιοδικά, εφημερίδες και sites. Είναι οι καρποί της τελευταίας του ιδιότητας που αποφάσισε να συγκεντρώσει ο Νίκος Πετρουλάκης σε μία έκδοση, με κείμενα από όλη την πορεία του, που παρουσιάζονται εδώ σαν έναν δίσκο που διαβάζεται. Αυτό που δεν θα αργήσει να καταλάβει όποιος πιάσει στα χέρια του το «PlayBack» είναι και το ένα πράγμα που μένει σταθερό μέσα από κάθε πόστο και δραστηριότητα του συγγραφέα: μια ενθουσιώδης και ανόθευτη αγάπη για την μουσική.
Δήμητρα Σταθοπούλου – «Ο Επιμένων 80s – Διαφημίσεις που σημάδεψαν την ελληνική κοινωνία την εποχή του ΠΑΣΟΚ» (iWrite)
Από το «Μια κατσαριδούλα, η μικρή Τερέζα» μέχρι το «Δυνατός και γερός για να γίνεις, πρέπει πάντα Carnation να πίνεις», οι τηλεοπτικές διαφημίσεις της δεκαετίας του ’80 έχουν μείνει βαθιά χαραγμένες στο μυαλό όσων έζησαν την δεκαετία. Βαθιά όμως είναι και η συνδιαλλαγή τους με το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής. Υπό αυτό το πρίσμα, η Δήμητρα Σταθοπούλου μελετά 40 τηλεοπτικές διαφημίσεις των 80s για να κάνει τελικά μια μελέτη για το πώς η ποπ κουλτούρα αποτύπωσε την δεκαετία που ανέτειλε ο πράσινος ήλιος.
Η Γεωγραφία Είναι Πολύ Κουλ – «Γεωγραφία Για Εντελώς Αγεωγράφητους» (Διόπτρα)
Μέσα στον ωκεανό του ελληνικού Facebook, τα τελευταία χρόνια «κολυμπάει» μια σελίδα που έχει καταφέρει να κάνει ένα από τα φαινομενικά βαρετά αντικείμενα μελέτης, την γεωγραφία, προσβάσιμη, ελκυστική, ενίοτε και συναρπαστική στα μάτια μας. Κι αυτό γιατί, οι άνθρωποι πίσω από την σελίδα «Η Γεωγραφία Είναι Πολύ Κουλ» την τρέχουν με μεράκι, φροντίδα και κυρίως, άκρατο ενθουσιασμό. Εδώ και κάποιους μήνες η «κουλ γεωγραφία» έχει και το δικό της βιβλίο για να απαντήσει σε ερωτήματα όπως το «Ποια η διαφορά μεταξύ Αγγλίας, Μεγάλης Βρετανίας και Ηνωμένου Βασιλείου;» και «Γιατί δεν βρίσκω την Τσεχοσλοβακία στο Google Maps;».
Μπομπ Ντίλαν – «The Philosophy of Modern Song» (Simon & Schuster)
Η στιχουργική ευφυΐα του τον ανέδειξε σε μία από τις εξέχουσες μορφές της μουσικής του 20ου και 21ου αιώνα, κάτι που επισφραγίστηκε και με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2016. Αυτό στο οποίο διέπρεψε, δηλαδή, το μοντέρνο τραγούδι πραγματεύεται ο Μπομπ Ντίλαν και στο πρόσφατο βιβλίο του «The Philosophy of Modern Song» που περιέχει 60 δοκίμια που κινούνται με άνεση ανάμεσα στον Έλβις Κοστέλο και την Νίνα Σιμόν, το bluegrass και το heavy metal. Για όσους οι διακοπές δεν συνδέονται απαραίτητα με κάποιο πολύ ελαφρύ ανάγνωσμα.
Κάτι παλιό:
Άντονι Μπουρντέν – «Κουζίνα Εμπιστευτικό – Περιπέτειες στο Υπογάστριο των Μαγειρείων» (Εκδόσεις Νάρκισσος)
Αν κάποιος είχε το δικαίωμα να καυχιέται πως ευθύνεται για το ότι το φαγητό έγινε υπολογίσιμο μέρος της ποπ κουλτούρας αλλά και έδωσε ίδια αξία σε αυτό που τρώμε σε μια καντίνα αλλά και ένα εστιατόριο με αστέρια Michelin, τότε αυτός θα ήταν ο Άντονι Μπουρντέν. Ο πανκ νομάς της γεύσης πέρα από το να γυρίσει όλο τον κόσμο τρώγοντας, έγραψε και το εν λόγω best seller, με αποστάγματα σοφίας για τον μαγικό κόσμο της κουζίνας, όπως τον έζησε από λαντζιέρης σε φθηνά καταγώγια μέχρι την κάθε στον πόντο υπολογισμένη κίνηση ενός καλού πιάτου. Μια βίβλος για όποιον έχει το ελάχιστο ενδιαφέρον για το φαγητό ως κουλτούρα.
Λίζι Γκούντμαν – «Meet Me In The Bathroom – Rebirth and Rock ‘n’ Roll in New York City 2001-2011» (Faber & Faber)
Στις αρχές της τρέχουσας χιλιετίας, η Νέα Υόρκη, μια πόλη από την οποία κάποιες δεκαετίες πριν γράφτηκαν μερικά από τα σημαντικότερα κεφάλαια του ροκ εν ρολ, βρέθηκε και πάλι σε αναβρασμό. Δεν άργησαν να γεννηθούν μπάντες όπως οι Strokes, οι Interpol και οι Yeah Yeah Yeahs και η Νέα Υόρκη να γίνει η πόλη από την οποία βγήκαν μερικοί από τους σημαντικότερους κιθαριστικούς δίσκους των 00s. Και μαζί, να ακολουθήσει όλος ο μύθος του «sex, drugs & rock ‘n’ roll» που απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις. Η δημοσιογράφος και συγγραφέας Λίζι Γκούντμαν πέρασε δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, ώρες με όλους τους πρωταγωνιστές της εποχής και έγραψε την ιστορία μιας ολόκληρης σκηνής μέσα από ένα «ντοκιμαντέρ στο χαρτί» με τον λόγο να πηγαίνει απευθείας στους ίδιους τους συνεντευξιαζόμενους. Το «Meet Me In The Bathroom», παρά το μέγεθός του, διαβάζεται απνευστί χωρίς να χάνει το ενδιαφέρον του ούτε στιγμή και «πουλάει» το ροκ, έστω για λίγο, ακόμα και σε αυτούς που δύσκολα αγοράζουν.
Τσακ Κλόστερμαν – «Killing Yourself To Live – 85% of a True Story» (Faber & Faber)
Το μουσικό road trip του θανάτου: έτσι θα μπορούσε να λέγεται το εν λόγω βιβλίο μιας από τις πιο χαρισματικές και απολαυστικές πένες της γενιάς του, του Τσακ Κλόστερμαν. Ο θάνατος στην μουσική και την ποπ κουλτούρα δεν είναι απλά ένα συμβάν, αλλά, το μέτρο λατρείας και δόμησης της φήμης. Ο συγγραφέας επισκέπτεται τοπόσημα στα οποία πέθαναν πασίγνωστοι μουσικοί και γράφει ένα βιβλίο που, ενώ ξεκινάει ουσιαστικά ως ένα ρεπορτάζ, είναι απαλλαγμένο από δημοσιογραφικές προβλεψιμότητες και μετατρέπεται τελικά σε ένα βιτριολικό b-movie που είναι αυτοβιογραφικό, λογοτεχνικό, ενίοτε προφητικό, που δεν χάνει ποτέ το χιούμορ του.
Κένεθ Άνγκερ – «Hollywood Babylon» (Bantam Doubleday Dell Publishing Group Inc)
Οι περισσότεροι γνωρίζουν τον Κένεθ Άνγκερ ως σκηνοθέτη ταινιών όπως το «Scorpio Rising» που στιγμάτισε το αμερικανικό underground. Μεταξύ άλλων, ο Άνγκερ έγραψε και το ίσως πιο σπαρταριστό βιβλίο που έχει γραφτεί για το παρασκήνιο των 5 πρώτων δεκαετιών του Χόλιγουντ. Οι ιστορίες που αφηγείται εδώ ο συγγραφέας έχουν σεξ, ίντριγκα, εγκλήματα και ακούγονται από απίθανες ως εξωφρενικές. Άλλωστε, το γεγονός πως νιώθεις πως αυτό που διαβάζεις κάθε στιγμή είναι είτε παραφουσκωμένο είτε εντελώς φανταστικό προσδίδει και στο βιβλίο όλη την γοητεία του. Ποτέ ξανά η «κιτρινίλα» δεν υπήρξε τόσο καλογραμμένη και απολαυστική.
Φρανσουά Τρυφώ, Άλφρεντ Χίτσκοκ – «Φρανσουά Τρυφώ: Χίτσκοκ» (Εκδόσεις Ύψιλον)
Ο ένας υπήρξε πρωτεργάτης της γαλλικής νουβέλ βαγκ κι ο άλλος, όχι μόνο ο «μετρ του σασπένς» αλλά και ένας από τους επιδραστικότερους σκηνοθέτες στην ιστορία του κινηματογράφου. To 1962 ο Φρανσουά Τρυφώ και ο Άλφρεντ Χίτσκοκ συναντήθηκαν και πέρασαν μία εβδομάδα στα στούντιο της Universal συζητώντας για σινεμά. Από αυτό προέκυψε αυτό το βιβλίο, γραμμένο σε μορφή συνέντευξης, που, διαβάζοντάς το κανείς, είναι σαν να πήγε σε όλες τις σχολές κινηματογράφου μαζί.