Νέα σκάνδαλα με τεράστιες πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις φαίνεται να αγγίζουν τον ισχυρό πολιτικό άνδρα της Τουρκίας. Τις τελευταίες ημέρες, στον αντιπολιτευόμενο τουρκικό Τύπο, στα διεθνή μέσα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πυκνώνουν οι πληροφορίες που αφορούν οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονται πρώην και νυν συνεργάτες του τουρκικού Προεδρικού.
Την ίδια ώρα, η τουρκική κοινωνία συζητά την ανικανότητα της κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν να αντιμετωπίσει την κατάσταση με τις πρόσφατες πυρκαγιές, που προκάλεσαν τεράστια περιβαλλοντολογική καταστροφή στα νοτιοδυτικά παράλια της Τουρκίας. Σύμφωνα με τους εκπρόσωπους της τουρκικής κυβέρνησης για την τεράστια καταστροφή ευθύνονται πέρα από την κλιματική αλλαγή και την έλλειψη των κατάλληλων μέτρων προστασίας και τα ανύπαρκτα μέσα και «εργαλεία» αντιμετώπισης των μεγάλων πυρκαγιών, τα οποία τα προηγούμενα χρόνια θυσιάστηκαν στον βωμό του εύκολου χρήματος και των οικονομικών συμφερόντων της συντηρητικής κυβερνητικής συμμαχίας.
Τα νέα σκάνδαλα και οι κατηγορίες της αντιπολίτευσης έρχονται στο προσκήνιο την στιγμή που ο Ερντογάν διέρχεται μια ιδιαίτερα δύσκολη πολιτική περίοδο στο εσωτερικό της χώρας του, καθώς τα ποσοστά των κομμάτων που απαρτίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό ακολουθούν μικρή μεν, αλλά αξιοσημείωτη δε καθοδική πορεία.
Το «λευκό κόμμα»
Το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας ιδρύθηκε πριν από 20 χρόνια, στις 14 Αυγούστου 2000, σε μια περίοδο που η χώρα αντιμετώπιζε μια πρωτόγνωρη κρίση. Λίγους μήνες μετά τον καταστροφικό σεισμό του Μαρμαρά, η Τουρκία βυθιζόταν σε μεγάλη οικονομική κρίση. Παράλληλα, η αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης του Μπουλέντ Ετζεβίτ σε πολλά πεδία και τα σκάνδαλα που την άγγιζαν, δημιουργούσαν ένα «εκρηκτικό πολιτικό κλίμα». Σε μια τέτοια συγκυρία, ο Ερντογάν και οι συνοδοιπόροι του επέλεξαν μια σύνθετη ονομασία για το νέο πολιτικό φορέα που ίδρυαν, η οποία εμπεριείχε δυο σημαντικούς όρους, την «Δικαιοσύνη» (Adalet στα τουρκικά) και την «Ανάπτυξη» (Kalkınma στα τουρκικά).
Οι ιδρυτές του κόμματος, το οποίο έμελλε να στιγματίσει την πολιτική ζωή της Τουρκίας κατά τις επόμενες δυο δεκαετίες, επέλεξαν την συντόμευση της ονομασίας του κόμματος σε «Ak Parti» δηλαδή Λευκό Κόμμα συνδυάζοντας τα δυο πρώτα γράμματα των όρων Adalet και Kalkınma. Με τον όρο «λευκό» η ιδρυτική ομάδα του ΑΚΡ υποσχόταν στον μέσο κεντρώο και δεξιό ψηφοφόρο μια νέα λευκή σελίδα στην σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας από την οποία θα απουσίαζαν τα μεγάλα σκάνδαλα και οι αυθαιρεσίες των στρατιωτικών καθεστώτων.
Σήμερα στην 20ή επέτειο της ίδρυσής του το «Λευκό Κόμμα» της Τουρκίας βρίσκεται πολύ μακριά από τον αρχικό του στόχο, δηλαδή το άνοιγμα μιας νέας λευκής σελίδας στην σύγχρονη ιστορία της χώρας. Το τελευταίο διάστημα η χώρα βιώνει όλο και πιο έντονα τις επιπτώσεις των απανωτών πολιτικών και οικονομικών σκανδάλων. «Άνθρωποι» του Ερντογάν φέρονται να εμπλέκονται σε υποθέσεις, ακόμη και σε δολοφονίες, οι οποίες πλήττουν το γόητρο της κυβέρνησης. Οι νέες συνεχιζόμενες αποκαλύψεις και καταγγελίες του γνωστού Τούρκου ανθρώπου της νύχτας, του Σεντνάτ Πεκέρ ρίχνουν λάδι στην φωτιά. Την ίδια στιγμή, η αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης Ερντογάν σε σημαντικά πεδία, λ.χ. σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των μεγάλων πυρκαγιών, της οικονομικής κρίσης ή του μεταναστευτικού ζητήματος, οδηγεί ορισμένους Τούρκους αναλυτές σε παραλληλισμούς με τα τελευταία χρόνια διακυβέρνησης του Ετζεβίτ.
Το εμπόριο ναρκωτικών
Πρόσφατα, ο αυτοεξόριστος Πεκέρ προχώρησε σε σημαντικές αποκαλύψεις και καταγγελίες οι οποίες αφορούν το εμπόριο των ναρκωτικών και το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με τον Πεκέρ, σε αυτό το πεδίο πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζουν άτομα που συνδέονται με το τουρκικό Προεδρικό, όπως λ.χ. η οικογένεια Γιλντιρίμ.
Οι διαδρομές του μαύρου χρήματος και των ναρκωτικών απλώνονται από τα βάθη της Κεντρικής Ασίας, το Αφγανιστάν και το Ιράν μέχρι την Λατινική Αμερική. Η κεντρική αγορά των σκοτεινών οικονομικών συνδιαλλαγών είναι η Ανατολική Μεσόγειος, τα παράλια της Συρίας, Τουρκία και τα κατεχόμενα. Στα λιμάνια των περιοχών αυτών κυκλοφορούν χωρίς έλεγχο τα ναρκωτικά και το μαύρο χρήμα. Για αυτήν την εξέλιξη, ο Πεκέρ θεωρεί υπεύθυνο τον Υπουργό Εσωτερικών της Τουρκίας.
Πριν από λίγα εικοσιτετράωρα, ο Πεκέρ προέβη σε νέες δηλώσεις-αποκαλύψεις σχετικά με τον ρόλο που διαδραματίζει η τουρκική κυβέρνηση στην όλη υπόθεση. Τοποθέτησε αυτή τη φορά στο επίκεντρο των καταγγελιών του τον πρώην συνταγματολόγο του τουρκικού Προεδρικού, Μπουρχάν Κουζού ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα νικημένος από τον ιό του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με τον Πεκέρ, λίγο πριν από τον θάνατό του, ο Κουζού πάλευε για την απελευθέρωση ενός ιρανικής καταγωγής βαρόνου των ναρκωτικών. Επιπροσθέτως, ο Τούρκος νομικός φέρεται να επιχειρούσε να εξασφαλίσει για το συγκεκριμένο άτομο μια τουρκική υπηκοότητα. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, ο Κουζού, από ότι φαίνεται, πίεζε τους Τούρκους δικαστές επιστρατεύοντας τις πολλές «δυνατότητες» που προσφέρει η δράση της τουρκικής μαφίας. Ένας στενός συνεργάτης του Κουζού, ο Σινάν Τσιτφτσί, όχι μόνο δεν διέψευσε τις αποκαλύψεις αυτές αλλά προέβαλε και τον ισχυρισμό ότι ο Τούρκος συνταγματολόγος δεν έχασε την ζωή του εξαιτίας του Covid 19. Κατά την δική του άποψη, ο Κουζού δολοφονήθηκε από «σκοτεινούς» κύκλους για να μην αποκαλύψει σημαντικά γεγονότα και πληροφορίες που αγγίζουν την τουρκική κυβέρνηση.
Σημειώνεται ότι ο Κουζού βρέθηκε στο πλευρό του Προέδρου Ερντογάν από την δεκαετία του 2000 μέχρι και την οικοδόμηση του νέου προεδρικού συστήματος της Τουρκίας στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας. Ο Μπουρχάν Κουζού, ο οποίος συνεργάστηκε με την ομάδα που δημιούργησε το νέο πολίτευμα της χώρας φαίνεται ότι ήταν αγαπητός στον ισχυρό άνδρα της Τουρκίας. Συγκεκριμένα, ο Ερντογάν συνήθιζε να του απευθύνεται χρησιμοποιώντας τον χαρακτηριστικό τίτλο «κύριε καθηγητά μου».
Εμπλοκη σε γυναικοκτονίες
Εκτός από το εμπόριο ναρκωτικών και της διακίνησης του μαύρου χρήματος στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Πεκέρ στις πρόσφατες αποκαλύψεις του έφερε στο προσκήνιο και μια άλλη σημαντική πληροφορία-ισχυρισμό. Σύμφωνα με τον Τούρκο μαφιόζο, η τουρκική κυβέρνηση ευθύνεται τόσο για την εκτέλεση όσο και την συγκάλυψη των δολοφονιών γυναικών.
Σύμφωνα πάντα με τα όσα ισχυρίζεται ο Πεκέρ, το Υπουργείο Εσωτερικών της Τουρκίας επιχείρησε πρόσφατα να συγκαλύψει την δολοφονία και να αθωώσει την οικογένεια Ουϊγκούν στην υπόθεση της δολοφονίας μιας Τουρκάλας. Πρόκειται για οικογένεια με πολλές παρασκηνιακές διασυνδέσεις στην Άγκυρα.
Σε μια άλλη περίπτωση, σύμφωνα με τις νέες αποκαλύψεις του Τούρκου μαφιόζου, η τουρκική κυβέρνηση ευθύνεται για το κλείσιμο της υπόθεσης της δολοφονίας της δημοσιογράφου Γιελντάνα Καχαρμάν. Πρόκειται για μια δημοσιογράφο η οποία βρέθηκε δολοφονημένη λίγο μετά την συνάντησή της με τον βουλευτή του ΑΚΡ, Τολγκά Αγάρ. Ο συγκεκριμένος βουλευτής είναι ο υιός του πρώην Υπουργού Εσωτερικών της Τουρκίας, Μεχμέτ Αγάρ. Η οικογένεια Αγάρ διατηρεί στενές και φιλικές σχέσεις με τον νυν Υπουργό Εσωτερικών της χώρας.
Οικονομικά σκάνδαλα
Με βάση τα προαναφερόμενα και τις τελευταίες πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας σε αντιπολιτευόμενα μέσα μαζικής επικοινωνίας, Τούρκοι αναλυτές διατυπώνουν την άποψη ότι η κυβέρνηση Ερντογάν εμπλέκεται σε μεγάλα οικονομικά σκάνδαλα. Αυτά τα σκάνδαλα, σύμφωνα με την άποψη των έμπειρων Τούρκων αναλυτών, έχουν «τεράστιες» πολιτικές διαστάσεις. Και αυτό διότι, τα εν λόγω σκάνδαλα «αγγίζουν» τόσο τους ανθρώπους της τουρκικής κυβέρνησης, οι οποίοι στο κυνήγι οικονομικών οφελών φαίνεται να πήραν τον νόμο στα χέρια τους σε διάφορες ύποπτες υποθέσεις, όσο και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Για αυτό το ζήτημα οι αναλυτές εκφράζουν επίσης την εκτίμηση ότι «στην Τουρκία του απολυταρχισμού και της εξουσίας του ενός, ο Πρόεδρος της χώρας δεν είναι δυνατόν να είναι ανενημέρωτος για τα όσα συμβαίνουν στο στενό κύκλο των συνεργατών του».
Ανικανότητα στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών
Για τους Τούρκους αναλυτές, ο Πρόεδρος της Τουρκίας πέραν της εμπλοκής του σε μεγάλα σκάνδαλα ευθύνεται προσωπικά και για όλα τα προβλήματα, με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα κατά το τελευταίο διάστημα. Εκτός από τα πολλά αναπάντητα ερωτήματα στα μέτωπα της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης, ο Ερντογάν καλέιται να αντιμετωπίσει στη νέα περίοδο και τις επιπτώσεις της αναποτελεσματικότητας της κυβέρνησης του σε μια σειρά άλλων ζητημάτων όπως λ.χ. την γενικευμένη αποτυχία του κυβερνητικού μηχανισμού στην διαχείριση των νέων καταστροφικών πυρκαγιών.
Για το τελευταίο ζήτημα, καλά ενημερωμένες πηγές σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα υπενθυμίζουν χαρακτηριστικά ότι πριν από λίγες εβδομάδες ο Ερντογάν και η συνοδεία του έφτασαν στα κατεχόμενα με δεκάδες αεροσκάφη. Λίγες ημέρες μετά, όταν ξέσπασαν οι μεγάλες πυρκαγιές στα δάση της νοτιοδυτικής Τουρκίας, η Άγκυρα δεν είχε τα κατάλληλα εναέρια μέσα για την αντιμετώπιση των εστιών της πυρκαγιάς. Μέλη της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρονται σε αυτήν την πικρή πραγματικότητα τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «η Τουρκία η οποία παρέχει ένα ιπτάμενο παλάτι στον Πρόεδρο της, δεν έχει τα κατάλληλα αεροσκάφη για την πυρόσβεση».
Η αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης Ερντογάν μπροστά στις πυρκαγιές κρύβει παράλληλα μια ακόμη θλιβερή πραγματικότητα. Οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, οι πολυτελείς κατοικίες και τα ορυχεία που δημιουργήθηκαν στα παράλια της νοτιοδυτικής Τουρκίας κατά τα χρόνια των κυβερνήσεων Ερντογάν έχουν το δικό τους ξεχωριστό μερίδιο ευθύνης για την καταστροφή του περιβαλλοντολογικού οικοσυστήματος της Τουρκίας. Για αυτήν την εξέλιξη, οι εκπρόσωποι των τουρκικών αντιπολιτευόμενων κομμάτων αναφέρουν με πικρία ότι παρά την τεράστια καταστροφή σε δασικές εκτάσεις, η Άγκυρα οικοδομεί μια νέα εξοχική προεδρική κατοικία, σε σχετικά μικρή απόσταση από το σημείο των πρόσφατων πυρκαγιών, καταστρέφοντας έτσι ακόμη μεγαλύτερη δασική περιοχή.
