Σε συναγερμό η Λευκωσία για τις κυρώσεις ΗΠΑ - Βρετανίας

Η άρον άρον κυβερνητική σύσκεψη τη Μεγάλη Πέμπτη ενδεχομένως να είναι η κορυφή του κλίματος ανησυχίας που έχουν σκορπίσει οι κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ και η Βρετανία σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, ανάμεσά τους και δύο με κυπριακή υπηκοότητα. Η άμεση αντίδραση της Λευκωσίας να συνεργαστεί για διερεύνηση των περιπτώσεων που αγγίζουν την Κύπρο, όπως αποδεικνύεται ήταν η πρώτη πράξη της όλης υπόθεσης. Η δεύτερη ήταν το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων αλλά και συναλλαγών με κυπριακά τραπεζικά ιδρύματα, προσώπων που βρίσκονται στην αμερικανοβρετανική λίστα. Ωστόσο το πιο σοβαρό που προκύπτει από την εξέλιξη του όλου θέματος είναι το κλίμα ανησυχίας που υπάρχει στο κυβερνητικό επιτελείο για το μέγεθος εμπλοκής προσώπων με κυπριακό ενδιαφέρον. Όπως εκτιμούν κυβερνητικοί παράγοντες αν η όλη κατάσταση παραμείνει ως έχει οι κινήσεις που έχουν γίνει περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις προεκτάσεις που προκύπτουν από την παρουσία δύο προσώπων με κυπριακή υπηκοότητα, στη λίστα με τις κυρώσεις. Ωστόσο η κατάσταση θα αλλάξει άρδην, όπως εκτιμούν, οι ίδιες πηγές, αν π.χ. η λίστα με κυπριακό ενδιαφέρον επεκταθεί. Επί του προκειμένου η κυβέρνηση εκτός από το να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και να δρα προληπτικά, κυρίως σε πολιτικό επίπεδο, δεν έχει να κάνει κάτι περισσότερο, σημειώνουν οι ίδιες κυβερνητικές πηγές.

Ξεκάθαρα μηνύματα

Η γραμμή πλεύσης της κυβέρνησης καθώς και οι κινήσεις κλείδωσαν κατά τη σύσκεψη της Μεγάλης Πέμπτης. Στο πνεύμα αυτό, όπως ανακοινώθηκε επίσημα, κινήθηκαν οι πρώτες αντιδράσεις της Λευκωσίας. Όπως ανακοινώθηκε επίσημα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, επικοινώνησε ήδη με ανώτερο στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης δηλώνοντας τη βούληση και αποφασιστικότητα της κυβέρνησης για διερεύνηση των περιπτώσεων φυσικών και νομικών προσώπων στην Κύπρο που συμπεριλήφθηκαν στη λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ για διευκόλυνση Ρώσων ολιγαρχών που υπόκεινται σε κυρώσεις, ζητώντας περισσότερα στοιχεία για να διευκολυνθεί η διερεύνηση αυτή. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η διπλωματική αντίδραση της κυβέρνησης. «Η κυπριακή κυβέρνηση εκφράζει με αυτόν τον τρόπο την ετοιμότητά της να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ δείχνοντας πως δεν συγκαλύπτει οτιδήποτε», ήταν το μήνυμα που μετέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος σε συνάντηση που είχε με την Αμερικανίδα Πρέσβειρα στη Λευκωσία, Τζούλι Φίσερ.

Στοιχεία από ΗΠΑ

Πέρα από τη βούληση και αποφασιστικότητά της, η κυπριακή κυβέρνηση αναζητεί ήδη στοιχεία για την εμπλοκή προσώπων με κυπριακό ενδιαφέρον τα οποία διευκόλυναν Ρώσους ολιγάρχες. Όπως ανακοινώθηκε, η Νομική Υπηρεσία και οι εποπτικές αρχές προσπαθούν να διερευνήσουν το θέμα, αλλά όπως ανάφερε ο κυβερνητικώς εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης «χρειάζεται κάποια περαιτέρω πληροφόρηση από τις ΗΠΑ για τη συμπερίληψη αυτών των συγκεκριμένων ονομάτων στη λίστα των κυρώσεων». Το ζητούμενο για την κυβέρνηση δεν είναι οι λόγοι που δύο πρόσωπα με κυπριακό ενδιαφέρον συμπεριλήφθηκαν στη λίστα των κυρώσεων, αλλά να διερευνηθεί αν κατά την περίοδο των κυρώσεων της Ε.Ε. αυτά τα άτομα διευκόλυναν με οποιονδήποτε τρόπο τους ολιγάρχες και παραβίασαν τις κυρώσεις αυτές και ως εκ τούτου χρειάζεται περαιτέρω χειρισμός.

Στον πάγο

Πέρα από τις κινήσεις που έγιναν σε πολιτικό επίπεδο και ενδεχομένως να χρειασθούν το επόμενο διάστημα, την Τρίτη ανακοινώθηκε πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων και οποιασδήποτε συναλλαγής με το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, φυσικών και νομικών προσώπων που βρίσκονται στους καταλόγους κυρώσεων, που εξέδωσαν το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ. Όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Μάριος Σκανδάλης, Διευθυντής της Διεύθυνσης Συμμόρφωσης της Τράπεζας Κύπρου το κυπριακό τραπεζικό σύστημα εφαρμόζει εθελοντικά τις κυρώσεις τόσο των ΗΠΑ όσο και του Ηνωμένου Βασιλείου, σε μια «υπέρβαση», όπως είπε, η οποία επιβραβεύτηκε με την αύξηση των ανταποκριτριών τραπεζών σε δολάρια ΗΠΑ από μόλις μία σε τέσσερις και την ενίσχυση της αξιοπιστίας του κυπριακού τραπεζικού συστήματος. «Δεν είμαστε απλά ένα ευρωπαϊκό κράτος, αλλά ένα κράτος που υιοθετεί βέλτιστες πρακτικές στον τομέα της καταπολέμησης του οικονομικού εγκλήματος», είπε ο κ. Σκανδάλης. Όπως εξήγησε, αυτό σημαίνει ότι «μόλις εκδοθεί ένας περιορισμός, κατά κύριο λόγο από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, σε οποιαδήποτε περιουσιακά στοιχεία κάποιου προσώπου, είτε φυσικού είτε νομικού, αμέσως παγοποιούνται όλα τα περιουσιακά του στοιχεία». «Δηλαδή», είπε, «ούτε επιστρέφονται χρήματα πίσω στον ίδιο, ούτε κλείνουν οι λογαριασμοί μέχρι να ξεκαθαρίσει ακριβώς με τις οικείες αρχές που εξέδωσαν τις κυρώσεις τι ακριβώς πρέπει να γίνουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία».

Η ΣΕΟΚ αρμόδια αρχή για τις κυρώσεις

Η εφαρμογή των όποιων κυρώσεων επιβάλλονται εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Συμβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών Κυρώσεων (ΣΕΟΚ) του υπουργείου Οικονομικών. Όπως εξήγησε ο κ. Σκανδάλης τα πρόσωπα που υπόκεινται σε κυρώσεις δεν μπορούν να διεξάγουν συναλλαγές με το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. «Η εφαρμογή των κυρώσεων είτε από τις ΗΠΑ, είτε το Ηνωμένο Βασίλειο, είτε από την Ε.Ε. υιοθετείται πλήρως από όλο το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου», τόνισε. Ωστόσο αυτό το οποίο υπάρχει ως ενδεχόμενο είναι τι γίνεται για τις περιπτώσεις εκείνες που δεν εντοπισθούν στοιχεία που να δικαιολογούν την εμπλοκή των συγκεκριμένων προσώπων ή οντοτήτων. Σύμφωνα με τον κ. Σκανδάλη εάν προκύψει λάθος ότι τα εν λόγω πρόσωπα έχουν εμπλοκή στη διευκόλυνση Ρώσων ολιγαρχών, αυτό θα εξεταστεί. «Οι εμπλεκόμενες αρχές θα το διορθώσουν. Αλλά ενόσω βρίσκονται στη λίστα των κυρώσεων, οι τράπεζες δεν μπορούν κάνουν οτιδήποτε άλλο». Ο αξιωματούχος της Τράπεζας Κύπρου απέρριψε ότι η αντίδραση από τις τράπεζες είναι υπερβολική, λέγοντας ότι οι τράπεζες δεν αξιολογούν κάποιο πρόσωπο στη βάση της εθνικότητας αλλά στη βάση της αξιολόγησης κινδύνου. Συμπλήρωσε, δε, πως οι κυπριακές τράπεζες δεν είναι αμερικανικές οντότητες και θα μπορούσαν να μην υιοθετήσουν τις κυρώσεις του Γραφείου Ελέγχουν Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών (OFAC), ωστόσο το ερώτημα που υπάρχει είναι ποια θα ήταν η επίπτωση για την κυπριακή οικονομία.