Της Μαρίνας Οικονομίδου
Όταν το βράδυ της Κυριακής κλείδωσε ο αποκλεισμός του Αβέρωφ Νεοφύτου από τον β΄ γύρο, ο ίδιος φρόντισε να τηλεφωνήσει εγκαίρως στους δύο ανθυποψηφίους του για να τους συγχαρεί για τη νίκη τους. Προτού όμως αποχωρήσει από την Πινδάρου για να κάνει δηλώσεις στο επιτελείο του και στην ουσία να επεξεργαστεί το αποτέλεσμα, έλαβε μήνυμα από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να κάνει μία πρώτη στάση στο Προεδρικό. Ήταν γνωστό άλλωστε πως ο Πρόεδρος παρακολουθούσε με στενούς συνεργάτες τις εξελίξεις και όταν η μάχη κρίθηκε, θεώρησε σωστό να επικοινωνήσει αμέσως με τον Αβέρωφ Νεοφύτου. Η επικοινωνία βεβαίως δεν περιορίστηκε στο να εκφράσει τα συγχαρητήριά του για τον αγώνα που έδωσε ή στο να του πει δυο κουβέντες παρηγοριάς για την ήττα. Ήθελε να διαμορφώσουν από κοινού την επόμενη μέρα. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου αντιλήφθηκε εν μέρει τι εκτυλισσόταν, καθώς δεν ήταν λίγοι εκείνοι που του έλεγαν πως ο Πρόεδρος θα λάβει την κατάσταση στα χέρια του στο σενάριο που αποκλειστεί από τον β΄ γύρο. Όμως σίγουρα δεν ανέμενε, μπαίνοντας στο γραφείο του, πως στην πρώτη τους συνάντηση μετά την ήττα θα ήταν παρών και ο Ιωνάς Νικολάου. Δεν ήταν μόνο το γεγονός ότι ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης δεν είχε κανένα αρμόδιο ρόλο στο κόμμα ή στην κυβέρνηση. Ούτε μόνο ότι οι σχέσεις του με τον συναγερμικό πρόεδρο ουδέποτε ήταν καλές. Ήταν και το ότι εδώ και καιρό ακουγόταν –και καταγράφηκε από την «Κ»– πως στο σενάριο ήττας, ο Ιωνάς Νικολάου ενδεχομένως να αποτελούσε τον μεταβατικό πρόεδρο για τον ΔΗΣΥ ούτως ώστε να αποφευχθεί η διχόνοια. Η συνάντηση έγινε υπό τη σκιά της περιρρέουσας ότι ο Νίκος Αναστασιάδης δούλευε υπογείως για την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Πρόεδρος του είπε αμέσως ότι θα πρέπει ο ΔΗΣΥ να βγει αμέσως και να στηρίξει τον Νίκο Χριστοδουλίδη, αποτέλεσε κόκκινο πανί για τον κ. Νεοφύτου. Ιδιαίτερα όταν ο Ιωνάς Νικολάου ένιωσε την άνεση να πάρει τον λόγο και να σιγοντάρει τον Πρόεδρο. Η συνάντηση δεν κράτησε ούτε δέκα λεπτά, με τον Αβέρωφ Νεοφύτου –που συνοδευόταν μεταξύ άλλων από τους Πετρίδη και Γεωργιάδη– να ξεκαθαρίζει πως δεν είναι η στιγμή για μία τέτοια συζήτηση και να αποχωρεί αμέσως από τον Λόφο.
Βλέπω τις φάτσες σας, καταλαβαίνω ότι ακονίζετε μαχαίρια» έλεγε σε στελέχη ο Νίκος Αναστασιάδης, όταν συναντήθηκαν στο Προεδρικό, ωστόσο δεν ανέμενε σίγουρα ό,τι θα ακολουθούσε στο Πολιτικό Γραφείο.
Κόκκινο πανί ο Ιωνάς
Λίγο η δικαιολογημένη φόρτιση από την ήττα και σίγουρα ο άγαρμπος τρόπος με τον οποίο ο Πρόεδρος θέλησε να περάσει το μήνυμα πως ο ΔΗΣΥ έχει επιλογή για τον β΄ γύρο πείσμωσαν τον κ. Νεοφύτου. Σε τέτοιο βαθμό που η τοποθέτησή του στο επιτελείο όχι μόνο είχε παραδόξως πανηγυρικό κλίμα νίκης αλλά πρόλαβε να εξαγγείλει εκλογικό συνέδριο και να ξεκαθαρίσει στα έκπληκτα αφτιά των υπόλοιπων στελεχών πως θα είναι και πάλι υποψήφιος για την Προεδρία του κόμματος. «Σας θέλω με χαμόγελο. Τώρα ξεκινάμε» ήταν η δήλωση που έκανε στους υποστηρικτές του που μαζεύτηκαν στο επιτελείο του, όταν αποχωρούσε. Μία δήλωση που καταδείκνυε πως τα σοβαρά ζητήματα εκείνη την ώρα ξεκινούσαν για το κόμμα της Δεξιάς και πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου ετοιμαζόταν να δώσει μία νέα μάχη.
Οι φόβοι του Προέδρου
Η σχέση Αναστασιάδη - Αβέρωφ πέρασε από χίλια μύρια κύματα και ενώ θεωρείτο δεδομένος ο έλεγχος του κόμματος από τον Πρόεδρο, οι τελευταίες μέρες κατέδειξαν πως ενδεχομένως ο Αβέρωφ να ελέγχει πλέον το παιχνίδι.
Σε αυτό το πλαίσιο, και ενώ το βράδυ της Κυριακής άρχισε να διαρρέεται πως στελέχη της πρώτης γραμμής θα στηρίξουν τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο Αβέρωφ Νεοφύτου μετέβη στο Προεδρικό την επόμενη μέρα, με τον ίδιο τον Πρόεδρο να έχει ήδη ταρακουνηθεί από τις διαρροές. Στην κρίσιμη εκείνη συνεδρία έλειπαν στελέχη που ήταν έντονα τοποθετημένα εναντίον της υποψηφιότητας Νίκου Χριστοδουλίδη, όπως ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, ενώ οι Κασουλίδης και Ανθούση κράτησαν χαμηλούς τόνους. Ο Πρόεδρος επέμεινε στην ανάγκη να μην επανέλθει το ΑΚΕΛ στην εξουσία, καθώς αυτό θα αυτοακύρωνε όλη την πολιτική διαδρομή και του κόμματος και του ιδίου. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η δεκαετία Αναστασιάδη κτίστηκε πάνω στο αφήγημα της «καταστροφικής για την οικονομία διακυβέρνησης» και επικράτησε αλλά και η κατάρρευση της αέναης αντιπαράθεσης Αριστερά-Δεξιά. Πηγές που ήταν παρούσες σε αυτή τη συνάντηση υπογράμμισαν πως ο Νίκος Αναστασιάδης ήταν πολύ έντονος στο να αποτραπεί η εκλογή Μαυρογιάννη. Είτε γιατί ενοχλήθηκε από όσα κατήγγειλε ο υποψήφιος που στηρίζεται από την Αριστερά περί συζήτησης μαζί του για τα δύο κράτη είτε γιατί ανησύχησε από την αναφορά του ότι θα επιδιώξει απόδοση ευθυνών σε όλους όσο ψηλά κι αν βρίσκονται. Ο φόβος επικράτησης του ΑΚΕΛ και έμφασης στην πάταξη της διαπλοκής και της διαφθοράς ήταν όπως λέχθηκε και ο κύριος λόγος που ο Νίκος Αναστασιάδης διατηρούσε ανοικτό το κανάλι επικοινωνίας με τον Νίκο Χριστοδουλίδη ούτως ώστε να διασφαλίσει πως ένα δικό του πρόσωπο θα αναλάβει και θα διασώσει την υστεροφημία του.
Για να ηρεμήσουν τα πνεύματα, να καταλαγιάσει ο θυμός και να εξευρεθεί μία λύση που δεν θα άφηνε εκτεθειμένη καμία πλευρά, η τρίτη συνάντηση για το πώς θα κινηθεί ο ΔΗΣΥ πραγματοποιήθηκε και την Τρίτη πριν από το κρίσιμο Πολιτικό Γραφείο. Εκεί παρουσιάστηκε ένα κείμενο με τον Νίκο Αναστασιάδη να συναινεί στην ψήφο κατά συνείδηση, να επιμένει στην αποτροπή της «καταστροφικής διακυβέρνησης ΑΚΕΛ» και να εκφράζει την προσωπική του διαφωνία με τις δηλώσεις περί «αποστάτη».
«Βλέπω τις φάτσες σας, καταλαβαίνω ότι ακονίζετε μαχαίρια» είπε χαρακτηριστικά σε στελέχη που βρίσκονταν εκεί και είχαν ταχθεί εξαρχής απέναντι στον Νίκο Χριστοδουλίδη, όμως σίγουρα δεν ανέμενε την ένταση που θα εκτυλισσόταν στο Πολιτικό Γραφείο το απόγευμα. Μάλιστα, ενώ είχε την πρόθεση να παρευρεθεί στο Πολιτικό Γραφείο για να εκφράσει την άποψή του, δέχτηκε πληροφορίες ότι εκεί θα βρίσκονται πολύ πιθανό κουκουλοφόροι από τη Λάρνακα που ενδεχομένως να προκαλέσουν φασαρίες. Η συμβουλή που δέχτηκε ήταν να αποφύγει να παρευρεθεί και αυτό έπραξε και για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί αντιλήφθηκε έστω και αργά πως το σκηνικό δεν θα τον σήκωνε.
Ποιος ελέγχει τον ΔΗΣΥ;
Οπαδοί από κερκίδα ήρθαν οργανωμένα στο Συνεδριακό από κυβερνητικό αξιωματούχο για να στείλουν μήνυμα στήριξης στον Αβέρωφ Νεοφύτου και να προειδοποιήσουν τον Πρόεδρο.
Η αλήθεια είναι πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου είχε ξεκαθαρίσει από νωρίς στο στενό του περιβάλλον πως και εκείνος να μην πήγαινε στον β΄ γύρο θα φρόντιζε να χάσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης. Όμως όλα αυτά θεωρήθηκαν μεγάλες κουβέντες καθώς μέχρι το βράδυ του Σαββάτου, μία συντριπτική πλειοψηφία εξέφραζε τη βεβαιότητα, πως τον ΔΗΣΥ τον ελέγχει πλήρως ο Νίκος Αναστασιάδης. Ακόμα και στην Πινδάρου επικρατούσε αυτή η αντίληψη. Φάνηκε άλλωστε στον προεκλογικό από την δημόσια έκκληση του Αβέρωφ Νεοφύτου προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να ξεκαθαρίσει με ποιου το μέρος είναι. Και αυτό γιατί ο ίδιος επέμενε για καιρό στον θεσμικό του ρόλο και παράλληλα έδινε την αίσθηση με την επαναλαμβανόμενη δήλωση του «όλοι είναι στενοί μου συνεργάτες» ότι απενεχοποιούσε την ψήφο προς τον τέως υπουργό Εξωτερικών. Μόνο στην τελική ευθεία ο Πρόεδρος έδειξε σαφώς την προτίμησή του προς τον Αβέρωφ Νεοφύτου, καλώντας «όσους τον αγαπούν να στηρίξουν τον Αβέρωφ Νεοφύτου» καθώς μέσω του «συνεχίζει η διακυβέρνησή του». Αυτά σε συνδυασμό με τους θερμούς εναγκαλισμούς των δύο σε προεκλογικές συγκεντρώσεις έδωσαν την αίσθηση πως η όποια υπόγεια κόντρα ανήκε στο παρελθόν.
Πώς όμως από τους εναγκαλισμούς και τους όρκους φτάσαμε στις δημόσιες αντιπαραθέσεις; Η κίνηση του Προέδρου να ζητήσει αμέσως στήριξη του Νίκου Χριστοδουλίδη ενίσχυσε την υποψία πολλών εντός του ΔΗΣΥ ότι ο Πρόεδρος έπαιζε διπλό παιχνίδι με τον Νίκο Χριστοδουλίδη και πως στην ουσία δεν στήριξε σθεναρά τον Αβέρωφ Νεοφύτου και κατ’ επέκταση το κόμμα του.
Όσα διαδραματίστηκαν όμως την τελευταία εβδομάδα έδειξαν πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου και γερό στομάχι έχει, αλλά έχει παράλληλα καταφέρει μέσα στον προεκλογικό να ελέγξει ένα κόμμα που αρχικά τον έβλεπε με δυσπιστία. Λέμε με δυσπιστία καθότι ο Νίκος Αναστασιάδης παρενέβη δύο φορές για να αποτρέψει στελέχη από το να διεκδικήσουν απέναντί του την προεδρία του ΔΗΣΥ. Όμως αν κάτι κέρδισε ο Αβέρωφ Νεοφύτου από τον προεκλογικό είναι μία σημαντική επιρροή στο κόμμα του και επιπλέον συμμάχους. Ήταν πολύ καλά οργανωμένη η παρουσία οπαδών-υποστηρικτών έξω από το Συνεδριακό –είχαν κληθεί από κυβερνητικό αξιωματούχο– που ενώ χειροκρότησαν τον Αβέρωφ Νεοφύτου κατά την άφιξή του, είχαν παράλληλα προειδοποιήσει ότι δεν πρόκειται να δεχτούν «ψήφο σε αποστάτη». Ένα λεκτικό πολύ καλά προετοιμασμένο και μελετημένο που έστειλε το μήνυμα πως είχαν σαφείς υποδείξεις για το τι θα πουν. Και δεν ήταν μόνο αυτό, καθώς στελέχη της πρώτης γραμμής, υπουργοί της κυβέρνησης Αναστασιάδη και κυρίως άνθρωποι που ανήκουν στον στενό περίγυρο του Αβέρωφ Νεοφύτου έπαιρναν τηλέφωνο από το μεσημέρι της Τρίτης το επιτελείο του Ανδρέα Μαυρογιάννη για να στείλουν το μήνυμα πως θα είναι μαζί του. Όσα εκτυλίχθηκαν στο Πολιτικό Γραφείο με τους προπηλακισμούς όσων στήριξαν Χριστοδουλίδη, τα χειροκροτήματα περί αποστατών ήταν μήνυμα προς τον Νίκο Αναστασιάδη, ότι αν επέμενε, θα έχανε τη μάχη. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε πάντως την πρόθεση να αποστείλει ανακοίνωση την οποία θα υπέγραφαν μαζί του υπουργοί, πρώην βουλευτές και στελέχη της κυβέρνησης, οι οποίοι θα στήριζαν ανοικτά την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη και θα μιλούσαν ενάντια στο ενδεχόμενο διακυβέρνησης ΑΚΕΛ. Ιδιαίτερα μετά το Πολιτικό Γραφείο όπου τα πρωτοκλασάτα στελέχη και κυρίως ο Αβέρωφ Νεοφύτου είπαν εμμέσως ότι θα στηρίξουν τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Ο Πρόεδρος έκανε δεύτερες σκέψεις στη συνέχεια, με αποτέλεσμα να βγουν μόνοι τους οι Ιωνάς Νικολάου, Νίκος Τορναρίτης, Πρόδρομος Προδρόμου, Κωνσταντίνος Ιωάννου και ο Νίκος Νουρής, ο οποίος βρισκόταν μαζί του στις Βρυξέλλες.
Το κερασάκι που λέγεται Καίτη
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πάντως δούλεψε στο παρασκήνιο τις τελευταίες μέρες για την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη. Καθόλου τυχαίες και οι ευχαριστίες του νεοκλεγέντα προέδρου κατά την ανακήρυξη και για πολλούς θεωρείται ο νικητής των εκλογών, καθώς εξέλεξε και το πρόσωπο που ήθελε αλλά και γιατί κατέδειξε πως ελέγχει πλήρως το παιχνίδι στη συναγερμική βάση. Το ζήτημα ωστόσο είναι ότι αυτό το δεκαήμερο έβγαλε στο προσκήνιο καλά κρυμμένες εντάσεις, με αποκορύφωμα τις δηλώσεις τις θυγατέρας του ιδρυτή του ΔΗΣΥ Γλαύκου Κληρίδη, Καίτης. Η ανάρτησή της την παραμονή των εκλογών όταν καλούσε να στηρίξουν τον Ανδρέα Μαυρογιάννη κατά την οποία κατάγγελλε την διακυβέρνηση Αναστασιάδη για διαφθορά, ήταν το πρώτο κτύπημα, όμως το τελειωτικό στις σχέσεις Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκου Αναστασιάδη, ήταν η κίνηση του Προέδρου του ΔΗΣΥ να έχει στο πλευρό του κατά την διαδικασία άσκησης του εκλογικού του δικαιώματος την επόμενη μέρα την κα Κληρίδου. Κίνηση που δεν πέρασε απαρατήρητη από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη που την κατήγγειλε για χυδαιότητες και την χαρακτήρισε αχθοφόρο ενός ονόματος. Αυτό πάντως που σημειώνεται μετά και την εμφανή κρίση στις σχέσεις Αβέρωφ-Αναστασιάδη είναι πως ο τελευταίος αναμένεται να παρέμβει στις εσωκομματικές εκλογές προωθώντας το αντίπαλο δέος του Αβέρωφ Νεοφύτου. Ήδη, μέχρι το μεσημέρι της Κυριακής, η πρόθεσή του ήταν να αποστείλει επιστολή στον Αβέρωφ Νεοφύτου ζητώντας του να παρατείνει το εκλογικό συνέδριο για τον Απρίλη και Μάιο.