Του Γιάννη Ιωάννου
Όσα είδαμε χθες έξω από την Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελούν ντροπή για την Δημοκρατία στη Κύπρο. Τα υβριστικά συνθήματα -σεξιστικής φύσης- εναντίον της βουλεύτριας των Οικολόγων, Αλεξάνδρας Ατταλίδου, τα συνθήματα «ΕΟΚΑ Β’ ξαναχτύπα» αλλά και οι βανδαλισμοί των γραφείων της ΕΔΕΚ είναι, πέραν πάσης αμφιβολίας, απαράδεκτες ενέργειες για ένα κράτος-μέλος της ΕΕ που θέλει να είναι δημοκρατικό. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο ο στρατηγός Γέωργιος Γρίβας (ή αντιστοίχως ο Μακάριος) καθίσταται μια wildcard για το πολιτικό σύστημα στη Κύπρο σε περιόδους προεκλογικής με σκοπό την πόλωση για σκοπούς συσπείρωσης δεν είναι νέο φαινόμενο.
Το 2013 και το 2018
To μοτίβο με τον Γρίβα ως αντικείμενο μικροπολιτικής αντιπαράθεσης σε περιόδους προεκλογικής δεν είναι νέο: To 2013, δύο μήνες πάλι πριν τις προεδρικές, η απόφαση του υπουργικού Συμβουλίου να αποκαταστήσει την μνήμη των δολοφονηθέντων από την ΕΟΚΑ (1955-1959) δημιούργησε εντάσεις και πόλεμο ανακοινώσεων μεταξύ ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ. Λίγο πριν τις εκλογές του 2018 η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου στον δήμο Λεμεσού να αναγείρει μνημείο στο χώρο ταφής του στρατηγού Γρίβα είχε δημιουργήσει ακόμη μια κόντρα στο δίπολο Μακαριακών-Γριβικών με ανακοινώσεις μεταξύ ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ.
Κομματική συσπείρωση
Φέτος η κουβέντα σε σχέση με ένα μουσείο για τον Γρίβα, το ψήφισμα της ΒτΑ για τον Γρίβα «ως ανάξιο μνημόνευσης» και ο πόλεμος ανακοινώσεων μεταξύ ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ-επιτελείου Χριστοδουλίδη επαναλαμβάνει το μοτίβο της πόλωσης που απευθύνεται σε συγκεκριμένα ακροατήρια:
• Τα αμιγώς κομματικά που κινούνται πέριξ των μεγάλων κομμάτων καθώς κόμματα και υποψήφιοι φτάνουν, 60 ημέρες πριν τις εκλογές, στο μάξιμουμ της κινητοποίησης των μηχανισμών τους. Εδώ η μεγάλη δεξαμενή αφορά σε ψηφοφόρους μεγαλύτερων ηλικιών καθώς και σε νεαρά σύνολα που προσλαμβάνουν προσωπικότητες όπως ο Γρίβας και ο Μακάριος στα πλαίσια μιας πρώιμης ριζοσπαστικοποιημένης ταυτότητας στο δίπολο Δεξιά-Αριστερά
• Μια δεξαμενή ψηφοφόρων που κινείται, σταθερά, δεξιότερα του ΔΗΣΥ ή του απορριπτισμού που υπάρχει εντός του ενδιάμεσου χώρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ) και η οποία απέχει από τις εκλογές (ακόμη κι από το ακροδεξιό ΕΛΑΜ)
Φυσικά από μια τέτοια πόλωση -με αποκορύφωμα τα όσα απαράδεκτα είδαμε έξω από την Βουλή- κερδίζουν και τα δύο μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ κι ΑΚΕΛ, όσο και ο κομματικός πατριωτισμός μιας και σε περιόδους εντάσεων και πόλωσης ομάδες ψηφοφόρων συχνά προτάσσουν τον κομματικό χώρο προέλευσής τους ή την ιδεολογική τους αφετηρία -δεδομένου ότι προσωπικότητες όπως ο Γρίβας και ο Μακάριος τέμνουν οριζόντια όλη την κατανομή των πολιτικών δυνάμεων του κυπριακού πολιτικού συστήματος και ενυπάρχουν -λιγότερο ή περισσότερο- σε όλα τα κόμματα.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που σίγουρα έχει ενδιαφέρον -πέραν της δημόσιας συζήτησης για την ποιότητα της Δημοκρατίας στη Κύπρο, την συναίνεση, τον βαθμό ωρίμανσης του πολιτικού μας συστήματος και φυσικά την εθνική συμφιλίωση- είναι αν τέτοιες μέθοδοι μπορούν να αποδώσουν ως προς την συμπεριφορά του εκλογικού σώματος ενώπιον της κάλπης. Κι εδώ δεν προκύπτει μόνο το ζήτημα του πολιτικού και κοινωνικού μετασχηματισμού στη Κύπρο -σημαντικό για τα επόμενα χρόνια- αλλά και το πολύ κακό προηγούμενο που αφήνει για την Δημοκρατία η εικόνα το βράδυ της Πέμπτης έξω από την Βουλή. Ακριβώς γιατί όποιος επενδύει στον φόβο, την πολιτική βία ή τα ένστικτα αντιπαράθεσης μιας άλλης εποχής μπορεί να κερδίζει λίγες ψήφους παραπάνω αλλά πρωτίστως ζημιώνει την Δημοκρατία. Γεγονός που πάντα γυρίζει πίσω με τον χειρότερο δυνατό τρόπο.
