Του Γιώργου Κακούρη
Συνολικά οκτώ υποθέσεις παραβίασης της κοινοτικής νομοθεσίας για θέματα περιβάλλοντος εκκρεμούν ως διαδικασίες επί παραβάσει ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με μια από αυτές, που αφορά στη διαχείριση των περιοχών Natura 2000, να έχει οδηγηθεί από τον περασμένο Μάρτιο ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Πρόκειται για μια σειρά από υποθέσεις που στις πλείστες περιπτώσεις ξεκίνησαν επί της πενταετίας της διακυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη, κατά την οποία ο υποψήφιος επίτροπος για θέματα Αλιείας και Ωκεανών, Κώστας Καδής, διετέλεσε υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Αν και τα θέματα αυτά δεν θα βρίσκονται στην αρμοδιότητά του, στην ακρόαση ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Αλιείας (που θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με πληροφορίες στις 6 ή στις 7 Νοεμβρίου), θα συμμετάσχει και η επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, τα μέλη της δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου, αλλά θα μπορούν να υποβάλουν ερώτηση στον υποψήφιο.
Ο κ. Καδής θα πρέπει εκτός από την προετοιμασία για τις προτεραιότητες και τον προγραμματισμό του για τα θέματα αλιείας και θαλάσσιας πολιτικής, να είναι έτοιμος να αναλύσει τα όσα έγιναν ή δεν έγιναν επί της υπουργίας του, ιδιαίτερα όσον αφορά στα θέματα οριοθέτησης και μέτρων προστασίας των προστατευόμενων περιοχών, τα έργα που έγιναν στον Ακάμα, αλλά και για τη διαχείριση των αποβλήτων.
Από το περιβάλλον του κ. Καδή η «Κ» αντιλαμβάνεται πως ο τέως υπουργός θεωρεί ότι μπορεί να υπερασπιστεί τους χειρισμούς του ως πολιτικές αποφάσεις και ως προσπάθεια που κατεβλήθη για να γίνει πρόοδος. Πέρα όμως από την ουσία, οι ισορροπίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν δείχνουν προς το παρόν κίνδυνο για τον υποψήφιο της Κύπρου.
Όσον αφορά στην υπόθεση την οποία ανέδειξε το Politico σε σχέση με τη λειτουργία της ΟΕΔΑ Πεντακώμου, ο κ. Καδής αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να υποδείξει πως η έκθεση της ερευνητικής επιτροπής παραδόθηκε ένα μήνα πριν την αποχώρηση της κυβέρνησης, και πως εκκρεμούσε επεξεργασία της ώστε να ολοκληρωθεί. Η έκθεση βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας από τον Νοέμβριο του 2023.
Πρόοδος, αλλά…
Η υπόθεση για την οποία η Κύπρος βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ μετά από απόφαση της Κομισιόν αυτόν τον Μάρτιο, αφορά στη μη συμμόρφωση της χώρας με την Οδηγία για τους οικότοπους.
Βάσει της Οδηγίας, η Κύπρος είχε μεν ορίσει επίσημα 37 περιοχές ως ειδικές ζώνες, ωστόσο δεν είχε ακόμα θεσπίσει τα μέτρα που χρειάζονταν για 28 από αυτές τις περιοχές, ενώ οι στόχοι που ορίστηκαν για πέντε από τις περιοχές δεν θεωρούνταν επαρκείς για την προστασία τους.
Η διαδικασία χρονολογείται από το 2021, όταν η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο, και αιτιολογημένη γνώμη τον Απρίλιο του 2022.
Από πλευράς Κομισιόν αναγνωρίστηκε πως υπήρξε πρόοδος για τον χαρακτηρισμό περιοχών ως ειδικών ζωνών διατήρησης, ωστόσο η πρόοδος που έγινε δεν αρκεί για να καλύψει όλες τις ανησυχίες. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε χαρακτηρίσει τις προσπάθειες που έγιναν ως «ανεπαρκείς».
Το άλλο ζήτημα που χρονολογείται αφορά διαδικασία που ξεκίνησε το 2017 και κατέληξε στο Δικαστήριο της ΕΕ το 2019, και στην οποία η Κύπρος καταδικάστηκε από το Δικαστήριο για τη λανθασμένη διαχείριση των αστικών υγρών λυμάτων.
Ειδικότερα, το ΔΕΕ είχε καταδικάσει την Κύπρο για το ότι σε συνολικά 31 οικισμούς δεν μερίμνησε για τη συλλογή όλων των αστικών λυμάτων ούτε διασφάλισε ότι τα αστικά λύματα που καταλήγουν σε δίκτυα αποχέτευσης υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία.
Στο πλαίσιο της συμμόρφωσης με την απόφαση, η Κύπρος είχε δεσμευτεί να κατασκευάσει δίκτυα συλλογής ή νέους σταθμούς επεξεργασίας για όλους τους οικισμούς, κάτι για το οποίο μέχρι τον Απρίλιο του 2023 είχε σημειωθεί πρόοδος μόνο σε δύο οικισμούς, ενώ κατασκευαστικές εργασίες είχαν ξεκινήσει μόνο σε 13.
