Του Παύλου Ξανθούλη
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης «μαδά την μαργαρίτα» και δεν αποκλείεται τελικά να στείλει επιστολή στον Ερσίν Τατάρ για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, με επίκεντρο την επιστροφή της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη και παρά το εμπρηστικό κλίμα που δημιουργούν Άγκυρα και Τουρκοκυπριακή ηγεσία, το οποίο δυναμιτίζει το όλο εγχείρημα.
Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ετοίμασε προσχέδιο επιστολής προς τον κ. Τατάρ, στο οποίο αναφέρει την πρόταση του για ΜΟΕ, όπως την είχε εκθέσει και προς τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, με τέσσερα βασικά στοιχεία:
1. Να τεθεί υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία επιστροφής των κατοίκων.
2. Το κλειστό λιμάνι της πόλης να τεθεί υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την προϋπόθεση να εφαρμοστεί χωρίς διακρίσεις το Πρωτόκολλο της Άγκυρας για τα κυπριακά πλοία (άνοιγμα τουρκικών λιμένων προς την Κυπριακή Δημοκρατία).
3. Λειτουργία του αεροδρομίου Τύμπου υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ, με βάση το διεθνές δίκαιο, με ένα FIR και στη βάση της Σύμβασης του Σικάγου και του ICAO.
4. Να γίνει καταπιστευματικός λογαριασμός για τους υδρογονάνθρακες (escrow account) νοουμένου ότι η Τουρκία θα αναγνωρίσει την κυπριακή ΑΟΖ.
Το προσχέδιο επιστολής, σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», περιλαμβάνει αναφορές στο Κυπριακό, περιλαμβανομένων της συμφωνίας του Φεβρουαρίου 2014 και των ψηφισμάτων του Σ.Α ΟΗΕ.
Σημειώνεται πάντως ότι την περασμένη εβδομάδα και μετά τη κοινωνική συνάντηση Αναστασιάδη-Τατάρ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκλινε προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Δηλαδή να μην στείλει την επιστολή για τα ΜΟΕ, λόγω της εμπρηστικής στάσης της τουρκικής πλευράς.
Οι ίδιες μάλιστα πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι το ΥΠΕΞ είχε ενημερώσει την περασμένη βδομάδα και την Αμερικανική Πρεσβεία ότι το ζήτημα της επιστολής θα έμπαινε στο ψυγείο, λόγω της τουρκικής προκλητικότητας. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εμφανιζόταν ιδιαίτερα ενοχλημένος από τη συμπεριφορά Τατάρ, ως επίσης και από την εμμονή του στην αναγνώριση «κυριαρχικής ισότητας», με εμπρηστικές δηλώσεις, που περιέλαβαν και απειλές, καθώς όπως είχε πει ο Τ/κ ηγέτης, δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι μια εισβολή όπως το 1974 δεν θα επαναληφθεί.
Νωρίτερα πάντως, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε υποσχεθεί προς τον εκπρόσωπο της Βρετανίας Ajay Sharma, ότι θα έστελνε την επιστολή για τα ΜΟΕ, κάτι που είχε ενθαρρύνει το Λονδίνο. Στο πλαίσιο αυτό, ο εκπρόσωπος της Βρετανίας είχε εισηγηθεί όπως η επιστολή αποσταλεί και προς τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, κάτι εκτιμάται ότι θα νομιμοποιήσει και τις παρεμβάσεις που ήδη εκδηλώνει το Λονδίνο και οι οποίες κινούνται προς την κατεύθυνση ικανοποίησης των τουρκικών θέσεων.
Υπενθυμίζεται ότι ο εκπρόσωπος του Φόρεϊν Όφις είχε εισηγηθεί προς τη Λευκωσία να ικανοποιήσει τις τουρκικές θέσεις για το αεροδρόμιο Τύμπου και το λιμάνι Αμμοχώστου και εν συνεχεία, σε δεύτερο χρόνο να τεθεί το ζήτημα επιστροφής της περίκλειστης πόλης στα Ηνωμένα Έθνη. Θέση, που εν πολλοίς παπαγάλισε και ο ειδικός αντιπρόσωπος του γενικού γραμματέα, Κόλιν Στιούαρτ, ζητώντας από τη Λευκωσία να ικανοποιήσει τα αιτήματα της τουρκικής πλευράς και «ίσως» τότε η Άγκυρα να κοιτάξει ξανά το ζήτημα της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Οι θέσεις αυτές απορρίφθηκαν πάντως από τον ΥΠΕΞ Γιαννάκη Κασουλίδη, σε έντονο μάλιστα ύφος, σημειώνοντας ότι «δεν είμαστε ανόητοι να πέσουμε σε μια τέτοια παγίδα».