Του Απόστολου Τομαρά
Η συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες (12.30 ξημερώματα Τετάρτης ώρα Κύπρου), ενδεχομένως να ρίξει περισσότερο φως αναφορικά με τις προθέσεις του κ. Γκουτέρες για την διάδοχο κατάσταση της Τζέιν Χολ Λουτ. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το συγκεκριμένο ζήτημα θα είναι ένα από τα θέματα της κατ’ ιδίαν συνάντηση του Νίκου Αναστασιάδη με τον Αντόνιο Γκουτέρες στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών. Χωρίς να έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες, δυο είναι τα σενάρια για τις επιλογές του Γ.Γ των Η.Ε. Πρώτον ο διορισμός ενός αντιπροσώπου του, ο οποίος θα εγκριθεί από τη Συμβούλιο Ασφαλείας (UNSC) στα πρότυπα του προκατόχου της Τζέιν Λούτ, Έσπεν Άιντε. Σενάριο που φαίνεται να μην βρίσκει πρόσφορο έδαφος ένεκα της τουρκικής πλευράς. Δεύτερον ο διορισμός ενός προσώπου που θα δεν θα περάσει από το Συμβούλιο Ασφαλείας και στα πρότυπα διορισμού της Τζέιν Λούτ. Σύμφωνα με διπλωματικές εκτιμήσεις, η τουρκική διπλωματία δεν επιθυμεί την εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας στο διορισμό αντιπροσώπου του Γ.Γ του ΟΗΕ προκειμένου να έχει το περιθώριο να βάζει στο τραπέζι θέσεις που κινούνται εκτός του πλαισίου ψηφισμάτων του διεθνούς οργανισμού, όπως τα δυο ξεχωριστά κράτη. Τυχόν διορισμός αντιπροσώπου στο Κυπριακό με έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας συνεπάγεται ότι οι όροι εντολής του, θα απορρέουν από τα ψηφίσματα ενώ θα λογοδοτεί σε αυτό. Η ελληνοκυπριακή πλευρά προκρίνει τον διορισμό προσώπου που θα έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας ως ανάχωμα στις όποιες παράνομες τουρκικές επιδιώξεις.
Η άτυπη
Εκ των πραγμάτων το ενδιαφέρον για το πρόσωπο που θα διαδεχθεί την Τζέιν Λούτ μετατοπίζεται στην άτυπη τριμερή στις 27 Σεπτεμβρίου. Στο γεύμα με τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων, διπλωματικές πηγές, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο οικοδεσπότης Γ.Γ του ΟΗΕ να ανακοινώσει στους Νίκο Αναστασιάδη και Ερσίν Τατάρ την επιλογή του. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πάει στην άτυπη τριμερή έχοντας ενημερώσει εκτενώς τον Γ.Γ του ΟΗΕ για τις θέσεις του, προκειμένου να επαναρχίσει η διαδικασία διαλόγου στο κυπριακό. Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος στην καθιερωμένη συνάντησή του με ομογενειακά μέσα στη Νέα Υόρκη, θα υπενθυμίσει στον Αντόνιο Γκουτέρες τις διάφορες κατά καιρούς εναλλακτικές προτάσεις προς άρση του αδιεξόδου, που αφορούσαν την αποκέντρωση εξουσιών για να μειωθούν οι ενδεχόμενες συγκρούσεις στο κέντρο, είτε της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, είτε των ουσιαστικών ΜΟΕ που θα επέτρεπαν ένα κλίμα θετικό για να δημιουργηθούν οι απαραίτητες συνθήκες επανέναρξης του διαλόγου, είτε και της πρόσφατης αναφοράς για επάνοδο στο Σύνταγμα του ‘60 υπό προϋποθέσεις.
Μπαράζ επαφών
Εν αναμονή της προσφωνήσεως της Γενικής Συνελεύσεως του ΟΗΕ στις 24 Σεπτεμβρίου, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας συνεχίζονται στην Νέα Υόρκη οι επαφές της κυπριακής πλευράς τόσο σε επίπεδο Προέδρου της Δημοκρατίας όσο και υπουργού Εξωτερικών. Από τις προγραμματισμένες συναντήσεις με ξεχωριστό ενδιαφέρον η τριμερή συνάντηση Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου σε επίπεδο ΥΠΕΞ, την ερχόμενη Πέμπτη. Μια συνάντηση σημαντική και στον απόηχο των προσπάθειών που καταβάλει η τουρκική διπλωματία για γεφύρωση του χάσματος που έχει δημιουργηθεί στις σχέσεις Άγκυρας και Καΐρου. Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδονται από τη Νέα Υόρκη, η Αίγυπτος στις επαφές με την τουρκική πλευρά φαίνεται να έχει βάλει στο τραπέζι ως προϋπόθεση εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία, το σεβασμό τον διεθνούς δικαίου στην ευρύτερη περιοχή κάτι στο οποίο αναμένεται να γίνει αναφορά στην τριμερή της Πέμπτης. Μια πρώτη συνάντηση με τον ΥΠΕΞ της Αιγύπτου Sameh Shoukry είχε χθες Δευτέρα στη Νέα Υόρκη ο ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης. Συνάντηση στην οποία συζητήθηκε η υλοποίηση των συμφωνηθέντων κατά την πρόσφατη, Διακυβερνητική Συνάντηση Κύπρου-Αιγύπτου που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο, οι τελευταίες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και τα επόμενα βήματα στην κοινή προσπάθεια για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ ομονοουσών χωρών στην ευρύτερη περιοχή. Ο Αιγύπτιος Υπουργός Εξωτερικών αποδέχθηκε πρόσκληση για να επισκεφθεί την Κύπρο πριν από το τέλος του έτους.
Με Δένδια και Ε.Ε
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης συναντήθηκε με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκο Δένδια, με την ατζέντα να περιέχει θέματα κοινού ενδιαφέροντος Λευκωσίας – Αθηνών, συντονισμό σε σχέση με το Κυπριακό, ζητήματα από την ημερήσια διάταξη ΕΕ, καθώς και για τις τριμερείς συνεργασίες που Κύπρος και Ελλάδα έχουν από κοινού εγκαθιδρύσει με χώρες της ευρύτερης περιοχής. Ο κ. Χριστοδουλίδης στο πλαίσιο της άτυπης συνάντησης των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα, συζητήθηκαν ζητήματα Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος από την παγκόσμια επικαιρότητα, με έμφαση στη διαμορφούμενη κατάσταση στο Αφγανιστάν.
