Του Γιάννη Ιωάννου
Εξελίξεις -στα πλαίσια μιας συγκρατημένης αισιοδοξίας- παρατηρούνται στο Κυπριακό με την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μαρία-Άνχελα Ολγκίν να συναντιέται, στο Λονδίνο, με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Η κ. Ολγκίν την περασμένη Πέμπτη είδε, στο περιθώριο της συνέλευσης του ΕΛΚ στις Βρυξέλλες, και τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη.
Υπενθυμίζεται πως ο κ. Τατάρ βρίσκεται σε «περιοδεία» στο Λονδίνο όπου είχε εκτενείς συναντήσεις με μέλη της τουρκοκυπριακής παροικίας, μη κυβερνητικές οργανώσεις και Βρετανούς βουλευτές -που παραδοσιακά στηρίζουν επί της αρχής την λεγόμενη ΤΔΒΚ. Kατά την διάρκεια αυτών του των συναντήσεων ο κ. Τατάρ επανέφερε το ζήτημα των απευθείας πτήσεων και εμπορίου της «ΤΔΒΚ» με το εξωτερικό.
Οδόφραγμα στο προσκήνιο
Όπως ήδη κυκλοφόρησε εκτενώς από το περασμένο σαββατοκύριακο σε τουρκοκυπριακά ΜΜΕ, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ έθεσε κατά την διάρκεια της συνάντησής του με την Κολομβιανή διπλωμάτη το ζήτημα της διάνοιξης σημείου διέλευσης στη περιοχή της Μια Μηλιάς. «Η αύξηση του αριθμού των οδοφραγμάτων είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές. Είναι ωφέλιμο τόσο από οικονομικής άποψης, όσο και από πλευράς προσέγγισης των δύο κοινοτήτων» ανέφερε σε δηλώσεις του ο κ. Τατάρ επισημαίνοντας πως η διάνοιξη του οδοφράγματος στη Μια Μηλιά θα αποσυμφορήσει την κίνηση και στο σημείο διέλευσης του Αγίου Δομετίου. «Βλέπω τη συμφόρηση στα οδοφράγματα. Ειδικά στον Άγιο Δομέτιο. Γι' αυτό, ως ένα βήμα, το άνοιγμα της Μιας Μηλιάς θα είχε μεγάλο όφελος. Θα αποσυμφορηθεί ο Άγιος Δομέτιος εάν οι διελεύσεις αυτοκινήτων γίνονται από τη Μια Μηλιά. Περισσότερα άτομα θα αρχίσουν να πηγαινοέρχονται. Πιστεύω ότι οι επαφές θα συμβάλουν στην ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο κοινοτήτων» προσέθεσε ο κ. Τατάρ πριν την συνάντηση του με την Ολγκίν, Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν στην «Κ» πως η επικοινωνία του κ. Τατάρ σε αυτό το επίπεδο -πριν μεταβεί, μάλιστα, από την Τουρκία στο Λονδίνο- αποκρυσταλλώνει κι έγκριση εκ μέρους της Άγκυρας ενώ και η ελληνοκυπριακή πλευρά δείχνει να είναι θετική στη προοπτική διάνοιξης ενός τέτοιου σημείου παρά την στάση των κατοχικών αρχών ασφάλειας για κάτι αντίστοιχο που ενδιαφέρει την ελληνοκυπριακή πλευρά σε Κόκκινα και Αθηένου.
Εμμένει στη κυριαρχική ισότητα
Ο Τατάρ δείχνει να μην διαφοροποιεί την πάγια θέση Τουρκίας-Τ/κ ηγεσίας για διεκδίκηση, εκ των προτέρων, κυριαρχικής ισότητας ως απαραίτητης προϋπόθεσης για ξεπάγωμα των συνομιλιών. Κατά την συνάντησή του εξάλλου με την κ. Ολγκίν στο Λονδίνο δείχνει να επανάφερε, σύμφωνα με πληροφορίες, την «τριπλέτα» των απευθείας πτήσεων από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμβου («Ερτζάν»), του απευθείας εμπορίου -που έχει εφαρμογή στους λιμένες Αμμοχώστου και Κερύνειας και την πτυχή των απευθείας διπλωματικών επαφών της «ΤΔΒΚ» με διεθνείς δρώντες.
Μετά το πέρας της συνάντησής του με την κ. Ολγκίν ο Ερσίν Τατάρ δήλωσε στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων πως «είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος στο παρόν στάδιο για επάνοδο στις συνομιλίες» ενώ προσέθεσε πως η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει δείξει «δημιουργική στάση». Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης πήγε ακόμη παραπέρα τονίζοντας πως «η ελληνοκυπριακή ηγεσία πραγματοποίησε οργανωμένη επίθεση στο πλαίσιο των αποτρεπτικών δραστηριοτήτων που ξεκίνησαν εναντίον εκείνων που επένδυσαν στον κατασκευαστικό τομέα στην (λεγόμενη) Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, στην οποία χρησιμοποίησαν επίσης το δικαστικό σώμα ως εργαλείο για αυτή την πολιτική».
Το πως ωστόσο τόσο η κ. Ολγκίν όσο και οι εξελίξεις εντός του Ιουλίου (επισκέψεις Ερντογάν και Μητσοτάκη στις 20 Ιουλίου) θα οδηγήσουν ενόψει Σεπτεμβρίου σε κάποια κινητικότητα μένει να διαφανεί.
Κρίσιμος Ιούλιος και μετά Νέα Υόρκη
Η μεγάλη εικόνα που διαμορφώνεται θα καταδείξει, εντός Ιουλίου, κατά πόσον υπάρχει το περιθώριο μιας τριμερούς συνάντησης λίγο πριν ή μετά την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ μεταξύ των δύο ηγετών -πτυχή που μέχρι στιγμής δεν έχει καταστεί εφικτή κυρίως λόγω της στάσης του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Εντός Ιουλίου, στις 10 του μήνα, η κ. Ολγκίν θα καταθέσει την προσωπική έκθεση της προς τον ΓΓ με βάση τις επαφές που είχε κατά την διάρκεια των επισκέψεών της στη Κύπρο ενώ αρχές Ιουλίου αναμένεται και η έκθεση του ΓΓ, Αντόνιο Γκουτέρες, για την παρουσία της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) στη Κύπρο -μέρος της οποίας θα στηριχτεί και στα ευρήματα της έκθεσης της κ. Ολγκίν. Επί τούτου ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης συναντήθηκε, χθες, με τον με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ ενώ σήμερα ο κ. Στιούαρτ θα συναντηθεί και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Ερσίν Τατάρ. Aξίζει να σημειωθεί πως ο κ. Στιούαρτ με δηλώσεις του μετά το πέρας της συνάντησης στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της αύξησης του στρατιωτικού αποτυπώματος κατά μήκος της νεκρής ζώνης, πτυχή που αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να καταγραφεί και στην έκθεση της κ. Ολγκίν. Από εκεί και πέρα σημαντικό κρίνεται και το ζήτημα της ανανέωσης της θητείας της κ. Ολγκίν πτυχή που όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ» δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα και εκτός απροόπτου θα ανανεωθεί μέχρι τα τέλη του χρόνου. Η στάση του ίδιου του ΓΓ του ΟΗΕ λίγο πριν την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ κρίνεται σε κάθε περίπτωση, από έμπειρους παρατηρητές του Κυπριακού, ως καθοριστική για την διατήρηση της, ομολογουμένως δύσκολης, διαδικασίας για άρση του αδιεξόδου στο Κυπριακό.
