ΚΥΠΕ
Η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε σε νόμους τους Προϋπολογισμούς του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών και της ΠΕΠ για το 2023 και δύο προτάσεις νόμου με τις οποίες παραχωρείται κληρονομικό δικαίωμα κατοικιών αυτοστέγασης, σε απογόνους προσφύγων οι οποίοι αποβίωσαν πριν το 2006. Κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε της ψηφοφορίας τονίσθηκε από όλους τους Βουλευτές που πήραν τον λόγο η ανάγκη θέσπισης κριτηρίων για την παραχώρηση και κατοχή τ/κ περιουσιών.
Ο προϋπολογισμός του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών ψηφίστηκε με 29 ψήφους υπέρ και 13 αποχές σε 42 παρόντες Βουλευτές. Δύο τροπολογίες που κατατέθηκαν από τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων Νίκο Κέττηρο καταψηφίστηκαν από την Ολομέλεια.
Στην Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων προς την Ολομέλεια της Βουλής σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός δεν είναι ισοσκελισμένος και παρουσιάζει έλλειμμα ύψους €766.056, το οποίο αναμένεται να καλυφθεί από το συσσωρευθέν αποθεματικό του Ταμείου Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, που μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2021 ανερχόταν στο ποσό των €3.675.797.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει δαπάνες ύψους €16.655.852 και έσοδα ύψους €15.889.796, τα οποία προέρχονται από κρατική χορηγία προς τον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (€7.000.000), από ενοίκια μίσθωσης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (€4.919.040) και από εκτέλεση διάφορων έργων από μέρους του ωρομίσθιου εργατικού προσωπικού των τεχνικών συνεργείων έναντι αντίστοιχης και ισόποσης δαπάνης στον προϋπολογισμό εξόδων, η οποία συντελείται για λογιστικούς σκοπούς (€3.908.046).
Πριν από την ψηφοφορία από το βήμα της Ολομέλειας ο κ. Κέττηρος εξέφρασε λύπη επειδή, όπως είπε δεν διαπιστώθηκε βελτίωση στη διαχείριση των τ/κ περιουσιών και συνεχίζουν να εξελίσσονται σκάνδαλα κακοδιαχείρισης, προσθέτοντας ότι βρίσκονται σε εξέλιξη έρευνες.
Ο κ. Κέττηρος διατύπωσε την άποψη ότι η κακοδιαχείριση ξεκινά από τον Υπουργό Εσωτερικών προσθέτοντας ότι ζευγάρια ζητούν τουρκοκυπριακές κατοικίες για πρώτη κατοικία και αυτές αντί να δοθούν σε δικαιούχους για να κατοικήσουν παραχωρούνται ως εξοχικά κατά χάρη. Συμπλήρωσε προς πρέπει να τεθούν μετρήσιμα κριτήρια για την παραχώρηση τ/κ.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης παρατήρησε πως κατά τη συζήτηση του συγκεκριμένου Προϋπολογισμού κάθε χρόνο επαναλαμβάνονται τα ίδια. Πρότεινε όπως συμφωνήσουν όλοι στη Βουλή πως ανεξάρτητα από το ποιος θα εκλεγεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας, διενεργηθεί έλεγχος σε κάθε τ/κ περιουσία και όπου δεν πληρούνται τα κριτήρια αυτές να ανακτηθούν. Είπε ακόμα πως η πολιτεία πρέπει να εγκύψει και στο δικαίωμα μεταφοράς συντελεστή δόμησης των κατόχων τουρκοκρατούμενων περιουσιών. Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη είπε περαιτέρω πως με την επανέναρξη των εργασιών της Βουλής μετά τις προεδρικές θα θέσει το θέμα της παραχώρησης τ/κ κατοικιών σε αθίγγανους και Τ/κ.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκης παρατήρησε πως εγκρίνεται ακόμα ένας προϋπολογισμός αναμένοντας την κατάθεση κριτηρίων για τη παραχώρηση και κατοχή τ/κ περιουσιών, με αποτέλεσμα να διαιωνίζονται οι σκιές.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος ανέφερε πως μετά από 48 χρόνια χρειάζεται ρύθμιση του θέματος, καθώς υπάρχουν κάτοχοι - διαχειριστές περιουσίας που δεν είναι νόμιμοι, υπάρχουν κάτοχοι τεραστίων εκτάσεων γης, και μεγάλος αριθμός κατοικιών που είναι ακατάλληλες. Εξέφρασε την άποχη πως διαπιστώνεται αδιαφορία και αναβλητικότητα ως αποτέλεσμα της απουσίας προγράμματος.
Προϋπολογισμός ΠΕΠ
Ο Προϋπολογισμός της ΠΕΠ για τον 2023 ψηφίστηκε ομόφωνα με παρόντες 38 Βουλευτές.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής Προσφύγων προς την Ολομέλειας ο προϋπολογισμός είναι ισοσκελισμένος και προβλέπει δαπάνες ύψους €332.115 και έσοδα του ίδιου ύψους. Ειδικότερα, τα έσοδα προέρχονται από την ετήσια κρατική χορηγία ύψους €283.328 και από εισφορές για τις συντάξεις ύψους €44.782 και τις συντάξεις χηρών και ορφανών ύψους €4.005.
Στο πλαίσιο της συζήτησης του προϋπολογισμού στην Επιτροπή Προσφύγων, ο πρόεδρος της ΠΕΠ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη στήριξη που παρέχει η πολιτεία προς την ΠΕΠ και παράλληλα επισήμανε την ανάγκη ενίσχυσής της με νέο προσωπικό. Από την άλλη οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσαν ότι το κράτος και ειδικότερα το Υπουργείο Οικονομικών στηρίζει την προσπάθεια που καταβάλλει η ΠΕΠ, ώστε να επιλύονται τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζει ο προσφυγικός κόσμος.
Προτάσεις νόμου
Οι δύο προτάσεις νόμου που κατατέθηκαν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ, ψηφίστηκαν ομόφωνα σε νόμους από τους 36 παρόντες Βουλευτές.
Με τον πρώτο νόμο έγινε τροποποίηση του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, ώστε να παρασχεθεί η δυνατότητα εγγραφής σύμβασης μίσθωσης τουρκοκυπριακής ακίνητης ιδιοκτησίας μεταξύ του Κηδεμόνα ως εκμισθωτή και εκτοπισθέντος προσώπου ως μισθωτή για σκοπούς στέγασης ή αυτοστέγασής του και να αποτελεί η εν λόγω ακίνητη ιδιοκτησία αντικείμενο κληρονομικής διαδοχής, ανεξάρτητα από τον χρόνο που έχει αποβιώσει ο μισθωτής.
Με τον δεύτερο νόμο έγινε τροποποίηση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου, ώστε σύμβαση μίσθωσης οικιστικής μονάδας επί τουρκοκυπριακής περιουσίας που παραχωρήθηκε σε εκτοπισθέντα ή παθόντα ή τουρκόπληκτο ο οποίος απεβίωσε πριν από την 7η Απριλίου 2006 και ο οποίος κατείχε την οικιστική μονάδα κατά την ημερομηνία του θανάτου του να αποτελεί μέρος της περιουσίας του και αντικείμενο κληρονομικής διαδοχής.
Κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε της ψηφοφορίας ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων είπε πως με τους δύο νόμους αίρεται μέρος της αδικίας που προέκυψε το 2006 για την κληρονομική διαδοχή κατοικιών εκτοπισμένων και παθόντων, διευκρινίζοντας ότι η ρύθμιση εφαρμόζεται σε συνοικισμούς αυτοστέγασης και διευκρίνισε ότι στον νόμο δεν περιλήφθηκαν κατοικίες σε κυβερνητικούς οικισμούς οι οποίες ανακτήθηκαν από το κράτος και παραχωρήθηκαν σε άλλους δικαιούχους.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη εξέφρασε επιφυλάξεις για το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν προβλήματα διάκρισης, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνά διερωτήθηκε αν θα έπρεπε να τεθούν οικονομικά κριτήρια, ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος εξέφρασε επιφυλάξεις για τη συνταγματικότητα του νόμου και ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου αφού ανέφερε πως είναι σωστή η προσέγγιση να μην θυματοποιηθούν πρόσφυγες, είπε πως πρέπει να εξεταστεί σοβαρά το θέμα των τ/κ περιουσιών και η πανσπερμία κριτηρίων και νομοθεσιών.
