Του Γιάννη Ιωάννου
Κι ενώ η Τουρκία εκτονώνει, στη Συρία, ένα νέο γύρο βίας που ξεκίνησε με αφορμή την τρομοκρατική δράση του PKK -με τα σινιάλια των χτυπημάτων σε υποδομές της Ροζάβα να φτάνουν μέχρι τις ΗΠΑ και τις δυνάμεις των SDF (“Syrian Democratic Forces”), ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, επανέρχεται με το ζήτημα του διαμοιρασμού του φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια στιγμή και ο λεγόμενος ΥΠΕΞ της «ΤΔΒΚ», Ταχσίν Ερτουγρούλογλου όχι μόνο συντηρεί το ζήτημα της Πύλας αλλά επανέρχεται με δηλώσεις κατασκευής του δρόμου σύνδεσης του Άρσους με την Πύλα -μέσω νεκρής ζώνης.
Προληπτική δήλωση
Η αναμονή για μια τελική λύση στο νησί (σ.σ. εννοεί τη Κύπρο) που θα ανοίγει τον δρόμο προκειμένου να επωφεληθεί κανείς από τους ενεργειακούς πόρους της Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι καλή κατάσταση για την περιοχή και τον κόσμο», ανέφερε σε δηλώσεις του ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν την περασμένη Πέμπτη. Συνεχίζοντας, ο Τούρκος ΥΠΕΞ υποστήριξε μάλιστα ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια συμφωνία για την ενέργεια στην περιοχή, χωρίς προηγούμενη λύση του Κυπριακού, επικαλούμενος την συμφωνία, του 2020, καθορισμού θαλασσίων ζωνών Ισραήλ-Λιβάνου. Υπενθυμίζεται πως Ισραήλ και Λίβανος δεν αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο ενώ βρίσκονται, τεχνικά, σε εμπόλεμη κατάσταση από το 1948 και τον πρώτο Αραβοϊσραηλινό Πόλεμο (σ.σ. πόλεμος ανεξαρτησίας Ισραήλ).
Η δήλωση Φιντάν έχει πολλαπλές αναγνώσεις αλλά και τελικούς αποδέκτες, στην περιοχή, δεδομένου ότι η Τουρκία επανέφερε πολλές φορές την περίοδο 2016-2021 το ζήτημα των υδρογονανθράκων στη Κύπρο ως επιχείρημα για τον «αποκλεισμό» των Τουρκοκυπρίων αλλά και για να στοιχειοθετήσει το αφήγημα της κυριαρχικής ισότητας -στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων του Κυπριακού. Αυτή την φορά ωστόσο μια «φόρμουλα Λιβάνου» μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας δείχνει να:
• Προκαταλαμβάνει, θεματικά, μια συμφωνία ομαλοποίησης θαλασσίων ζωνών στη περιοχή εκτός παραμέτρων λύσης -αν μελλοντικά προκύψει ως σενάριο λόγω επικράτησης του αδιεξόδου στις συνομιλίες του Κυπριακού
• Να αποστέλλει μηνύματα σε όλα τα κράτη της ανατολικής Μεσογείου δεδομένων τόσο των προσπαθειών της Τουρκίας για συνέργειες με το Ισραήλ και την Αίγυπτο στο κομμάτι της ενέργειας όσο και λόγω του ιδιαίτερα ρευστού πεδίου της ενεργειακής συνεργασίας στη περιοχή και
• Να εργαλειοποιεί, εκ νέου, το ζήτημα της ενέργειας τόσο στα πλαίσια των προσπαθειών επανεκκίνησης του Κυπριακού όσο και σε σχέση με την λεγόμενη συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών Τουρκίας-«ΤΔΒΚ» του 2011 (κυρωθείσα από την Τουρκία το 2012 και ακολούθως, το 2014, η Άγκυρα έστειλε ρηματική διακοίνωση στον ΓΓ του ΟΗΕ με συντεταγμένες υφαλοκρηπίδας στη βάση της εν λόγω «συμφωνίας») καθώς και του τουρκολιβυκό «μνημόνιο» του 2019
Το κυπριακό ΥΠΕΞ πάντως αντέδρασε στις θέσεις Φιντάν με ανακοίνωση του στην οποία τόνισε πως αναμένει περαιτέρω ξεκαθάρισμα των θέσεων, δεδομένου ότι η Λευκωσία έχει στο παρελθόν καλέσει την Τουρκία σε απευθείας διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών.
Εμμένουν για Πύλα
Σε μια άλλη εξέλιξη, ο λεγόμενος ΥΠΕΞ της «ΤΔΒΚ» επανήλθε με το ζήτημα του δρόμου Άρσους-Πύλας με ταυτόχρονο blame-game προς την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τα πέντε μόνιμα-μέλη του Συμβουλίου Ασφάλειας. Ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου δήλωσε μετά την επίσκεψη του στην Άγκυρα πως οι κατοχικές αρχές θα επανέλθουν δριμύτερες στο ζήτημα της κατασκευής του δρόμου για «ανθρωπιστικούς λόγους» κατηγορώντας, παράλληλα, τα ΗΕ και το ΣΑ για αμεροληψία στο Κυπριακό. Προς το παρόν πάντως καλά ενημερωμένες πηγές της «Κ» αναφέρουν πως δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια πρόοδος προς την κατεύθυνση της κατασκευής του δρόμου Άρσους-Πύλας μετά τα γεγονότα επίθεσης Τουρκοκυπρίων προς την ΟΥΝΦΙΚΥΠ τον περασμένο Αύγουστο.
